Kryzys sił powietrznych USA. Dotyczy m.in. samolotów F‑35

Jak podaje Defense News, w 2024 r. zaledwie 62 proc. samolotów Sił Powietrznych USA (USAF) było zdolnych do wykonywania misji, co jest najniższym wynikiem w 78-letniej historii tej formacji. Flota licząca ponad 5 tys. maszyn starzeje się, a utrzymanie samolotów w gotowości staje się coraz trudniejsze.

38 proc. maszyn niezdolnych do wykonywania misji to aż 1,9 tys. egzemplarzy uznanych za bezużyteczne. Heather Penney z Instytutu Studiów Lotniczych Mitchell zwraca uwagę, że sytuacja może się pogorszyć ze względu na zbyt wolne tempo wprowadzania nowych samolotów.

Sytuacja prowadzi do ciągłego zwiększania się wieku maszyn, który wzrósł z 17 lat w 1994 r. do prawie 32 lat w 2024 r. Poprawy nie przynoszą też decyzje polityczne pokroju tej z 2018 r., kiedy to sekretarz obrony prezydenta Donalda Trumpa, Jim Mattis, postawił sobie ambitny i ostatecznie niezrealizowany cel osiągnięcia 80-procentowej gotowości dla samolotów F-16, F-22 i F-35. Szczególnie w ostatnim przypadku sytuacja ma być bardzo zła, ponieważ gotowość bojowa dla F-35A w 2024 r. wynosiła 51,5 proc. wobec 69 proc. w 2021 r.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

F-35A Lightning II to zaawansowany samolot wielozadaniowy, zaprojektowany w technologii stealth (trudnowykrywalności). Początkowo miał być uderzeniowym uzupełnieniem dla myśliwca F-22 Raptor, który jest konstrukcją dedykowaną wywalczeniu przewagi powietrznej. Z biegiem czasu projekt F-35A ewoluował w kierunku bardziej wszechstronnego zastosowania.

Jednym z głównych atutów F-35A, oprócz jego niskiej wykrywalności przez radary, jest zaawansowany zestaw sensorów. W jego skład wchodzi radar AN/APG-81 lub jego nowsza wersja AN/APG-85, wyposażona w antenę z aktywnym skanowaniem elektronicznym (AESA). Dodatkowo samolot korzysta z systemu AN/AAQ-37 EODAS, który składa się z sześciu sensorów podczerwieni, zapewniających pełne pole wykrycia w 360 stopniach wokół maszyny. System ten umożliwia wykrywanie obiektów oraz precyzyjne namierzanie celów, nawet tych znajdujących się za samolotem.

Mimo licznych zaawansowanych funkcji F-35A ma również pewne ograniczenia. Jednym z nich jest pojemność wewnętrznych komór uzbrojenia, które mogą pomieścić maksymalnie sześć kierowanych pocisków rakietowych powietrze-powietrze typu AIM-120 AMRAAM czy dwie bomby JDAM-ER. Istnieje możliwość przenoszenia dodatkowego uzbrojenia na sześciu pylonach pod skrzydłami, co jednak negatywnie wpływa na właściwości stealth.

Innym ograniczeniem jest maksymalna prędkość lotu wynosząca Mach 1,6 (poniżej 2 tys. km/h) oraz brak zdolności do osiągania prędkości naddźwiękowej bez użycia dopalacza. Tego rodzaju prędkość uniemożliwia zwiększenie zasięgu skutecznego broni pokrku pocisków powietrze-powietrze.