Jad os ewoluuje. Precyzyjnie działająca trucizna

Jad amerykańskich os, znanych jako „zabójcy krów”, został poddany badaniom, które wykazały jego zróżnicowane działanie na różne grupy zwierząt. Naukowcy z Uniwersytetu Indiany odkryli, że składniki jadu działają w inny sposób na bezkręgowce i ssaki, co może mieć znaczenie dla medycyny.

Ból po użądleniu przez osy z rodziny żronkowatych, jest duży - są to jedne z bardziej bolesnych użądleń. W skali stworzonej przez entomologa Justina O. Schmidta, ból po użądleniu przez te owady jest porównywany do "eksplodującego i długotrwałego" cierpienia. Schmidt, który badał działanie jadu, opisał je jako "jakby gorący olej z frytkownicy rozlał się na całej dłoni".

Badacze pobrali jad os Dasymutilla occidentalis, występujących w stanach Indiana i Kentucky, i stworzyli syntetyczne wersje 24 peptydów. Testy przeprowadzono na muszkach owocowych, myszach domowych i modliszkach chińskich. Wyniki pokazały, że peptyd Do6a działał na owady, ale nie na myszy, podczas gdy peptydy Do10a i Do13a wywoływały reakcję bólową u myszy.

Lydia Borjon, neurobiolog z Uniwersytetu Indiany, podkreśliła, że jad os działa poprzez różne mechanizmy molekularne u kręgowców i bezkręgowców. Oznacza to, że ewoluował, by zawierać składniki działające na neurony odpowiedzialne za ból u owadów oraz substancje oddziałujące na ssaki. Prof. Dan Tracey poinformował, że odkrycie może wpłynąć na prace nad nowymi metodami leczenia bólu u ludzi.

Podczas eksperymentów z modliszkami osy żądliły w samoobronie, co pozwalało im uciec z chwytu drapieżnika. To pokazuje, jak skutecznie jad os może działać jako mechanizm obronny. Badania te rzucają nowe światło na złożoność i adaptacyjność jadu os.