WAŻNE
TERAZ

Powstanie polskie Centrum Satelitarne. Tusk: "Możemy wyżej, dalej"

Czym jest saletra amonowa? To ona spowodowała wybuch w Bejrucie

Wybuch w Bejrucie mógł sprawiać wrażenie, że w powietrze – wraz z setkami ludzi i połową miasta – wyleciał skład materiałów wybuchowych. Choć wyjaśniono, że były to nawozy, pierwsze wrażenie okazało się słuszne. Od pożytecznego nawozu czy środka czystości do ładunku wybuchowego wiedzie bowiem bardzo krótka droga.

Saletra amonowa - azotan amonu. Powszechnie dostępna substancja, która może być niebezpieczna
Źródło zdjęć: © Domena publiczna
Łukasz Michalik

Saletra amonowa, czyli azotan amonu, to bogaty w azot, nieorganiczny związek chemiczny. Jest stosowany zazwyczaj w postaci niewielkich, jasnych granulek i stanowi cenną pomoc dla rolników. Wynika to z faktu, że wysokiej zawartości potrzebnego do nawożenia azotu towarzyszy wysoka higroskopijność i rozpuszczalność w wodzie.

W praktyce oznacza to, że saletra amonowa to świetny nawóz albo składnik nawozów. Łatwo ją transportować, łatwo też przenika do gleby i dostarcza uprawom potrzebnych składników.

Dlaczego saletra amonowa jest niebezpieczna?

Pod wpływem temperatury saletra amonowa ulega rozkładowi. Rozkłada się na wodę i podtlenek azotu – ten sam, który stomatolodzy wykorzystują w roli gazu rozweselającego, a tunerzy po nazwą nitro używają do krótkotrwałego, gwałtownego podniesienia mocy silnika i zamiany samochodu w rakietę na kołach.

Obraz
© Wikimedia Commons, Stefan-Xp, Lic. CC BY-SA 3.0

Samochodowa instalacja - butla z podtlenkiem azotu

Problem w tym, że bardzo wysoka temperatura sprawia, że rozkład następuje w sposób wybuchowy.

Właściwość tę wykorzystano m.in. przy produkcji prochu amonowego (efektywny, ale kłopotliwy w użyciu ze względu na wchłanianie wody). Współcześnie saletra amonowa jest także stosowana przez różnych zamachowców – jest stosunkowo tania, łatwo dostępna i nieskomplikowana w użyciu.

Jak zbudować bombę?

Przed laty, gdy telewizja publiczna nad disco polo stawiała edukację, w paśmie o nazwie "Telewizja Edukacyjna" emitowała program "Kuchnia". Prowadzący – Wiktor Niedzicki – wraz z młodymi pomocnikami poruszał w nim zagadnienia z zakresu chemii i fizyki. Posługiwał się przy tym rekwizytami, jakie znajdowały się w każdym domu.

Uświadamiał przy okazji, że banalne przedmioty – jak mąka, środki czystości czy nawozy – w połączeniu z działaniem popartym wiedzą lub zwykłym, nieszczęśliwym wypadkiem, mogą zmienić się, jak w Bejrucie, w śmiertelne zagrożenie. Dotyczy to także saletry amonowej.

"Latająca bomba" Hitlera. To prekursor dronów-samobójców
"Latająca bomba" Hitlera. To prekursor dronów-samobójców
Niemiec o wojnie w Ukrainie. "Będę walczyć do końca"
Niemiec o wojnie w Ukrainie. "Będę walczyć do końca"
Chińczycy będą chronić swoje jednostki. Pokazali czym
Chińczycy będą chronić swoje jednostki. Pokazali czym
Eksperci ostrzegają: USA z lukami w obronie. Wskazali słaby punkt
Eksperci ostrzegają: USA z lukami w obronie. Wskazali słaby punkt
Odmawiają Izraelowi. Wydadzą pieniądze inaczej
Odmawiają Izraelowi. Wydadzą pieniądze inaczej
Polują na ukraińskie drony. Chcą zrobić nieskuteczną broń skuteczną
Polują na ukraińskie drony. Chcą zrobić nieskuteczną broń skuteczną
Rosjanie użyli nowych bomb. Zostały one znacząco zmodyfikowane
Rosjanie użyli nowych bomb. Zostały one znacząco zmodyfikowane
Ta bakteria "udaje martwą". NASA przypadkiem wysłała ją na Marsa
Ta bakteria "udaje martwą". NASA przypadkiem wysłała ją na Marsa
Wsparcie dla Talibów. Przychodzi od sojusznika Putina
Wsparcie dla Talibów. Przychodzi od sojusznika Putina
Inspirowali się Rosją. Korea przedstawia swój odpowiednik
Inspirowali się Rosją. Korea przedstawia swój odpowiednik
Uchwycili ją na zdjęciu. Chińczycy wciąż mają wiele tajemnic
Uchwycili ją na zdjęciu. Chińczycy wciąż mają wiele tajemnic
Techniczna porażka Rosjan. Modyfikacje nie pomagają
Techniczna porażka Rosjan. Modyfikacje nie pomagają