Czarny grzyb z Czarnobyla. Żywi się promieniowaniem i potrafi je blokować

W ruinach Czarnobyla naukowcy odkryli organizm, który rozwija się w jednym z najbardziej napromieniowanych miejsc na Ziemi. Zamiast zginąć pod wpływem intensywnego promieniowania gamma, wykorzystuje je i przekształca w paliwo do wzrostu.

PrypećPrypeć
Źródło zdjęć: © Adobe Stock | Ksinan Peter
Amanda Grzmiel

Kiedy w Czarnobylu doszło do wybuchu reaktora, świat stanął w obliczu najgorszej katastrofy nuklearnej w historii. Mimo upływu lat, okolica wciąż nie odzyskała dawnej świetności. Po latach w ruinach zauważono czarne plamy na ścianach reaktora nr 4. Okazało się, że to nie zabrudzenia, ale grzyby, które rozwijają się tam, gdzie promieniowanie jest najwyższe.

Czarnobyl stworzył grzyba radiotroficznego

Cladosporium sphaerospermum - grzyb z Czarnobyla. Żywi się promi
Cladosporium sphaerospermum - grzyb z Czarnobyla. Żywi się promieniowaniem © Wikimedia Commons

Odkryty grzyb, znany naukowo jako Cladosporium sphaerospermum, rośnie na ścianach budynku, nie zważając na niebezpieczne poziomy promieniowania. Nie tylko przystosował się do poziomu promieniowania, ale jak podaje "The Biologist" potrafi "żywić się" nim, wykorzystując jako źródło energii, podobnie jak rośliny korzystają ze światła słonecznego.

Grzyb ten należy do rodziny tzw. grzybów radiotroficznych, które potrafią wykorzystywać promieniowanie jonizujące do wzrostu. Proces ten, zwany radiosyntezą, jest podobny do fotosyntezy, gdzie rośliny wykorzystują światło słoneczne do napędzania swoich procesów metabolicznych.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Potencjał w kosmosie i na Ziemi

Odkrycie to nie kończy się na Ziemi. Gdy naukowcy wysłali próbki grzyba na Międzynarodową Stację Kosmiczną, Cladosporium sphaerospermum nie tylko przetrwał, ale i rozwijał się. Co więcej, blokował do 84 proc. promieniowania kosmicznego, co sugeruje jego potencjalne zastosowanie jako żywej tarczy radiacyjnej dla astronautów podczas misji w głębokim kosmosie - podaje "Focus".

Sala sterownicza reaktora nr 4 elektrowni jądrowej w Czarnobylu
Sala sterownicza reaktora nr 4 elektrowni jądrowej w Czarnobylu © Shutterstock | SERGEY DOLZHENKO/EPA-EFE/Shutterstock

Na Ziemi badacze analizują jego możliwości w oczyszczaniu miejsc skażonych radioaktywnie, które są zbyt niebezpieczne dla ludzi. Zdolność grzyba do tolerowania i absorbowania promieniowania może pewnego dnia pomóc w dekontaminacji stref katastrof nuklearnych.

Jeden z badaczy zauważył, że to tak, jakby natura stworzyła biologiczną tarczę radiacyjną. Od ścian reaktora w Czarnobylu po orbitujące laboratoria kosmiczne, ten niepozorny grzyb może być kluczem do przetrwania w jednych z najbardziej ekstremalnych środowisk we wszechświecie

Potencjalne zastosowania

Choć ten grzyb na pierwszy rzut oka wydaje się bohaterem filmów sci-fi pokroju "The Last of Us", w rzeczywistości może okazać się bardzo przydatny. Jeśli potrafi on pochłaniać promieniowanie, mógłby być używany w miejscach dotkniętych skażeniem jonizującym. Nie należy jednak oczekiwać, że rozwiąże on problem całkowitego wyeliminowania promieniowania po katastrofie nuklearnej.

Wybrane dla Ciebie

Dekada zmian. NATO wydaje na wojsko więcej niż reszta świata
Dekada zmian. NATO wydaje na wojsko więcej niż reszta świata
Już są nad Polską. Oto, z czym latają "dumy" mocarstwa UE
Już są nad Polską. Oto, z czym latają "dumy" mocarstwa UE
Stare armaty z ery Stalina. Ukraińcy z powodzeniem strącają nimi drony
Stare armaty z ery Stalina. Ukraińcy z powodzeniem strącają nimi drony
Operacja "rura gazowa 2.0". Rosjanie próbują dalej swojej specjalności
Operacja "rura gazowa 2.0". Rosjanie próbują dalej swojej specjalności
Wzmożona aktywność samolotów wojskowych nad Polską. Oto co to oznacza
Wzmożona aktywność samolotów wojskowych nad Polską. Oto co to oznacza
Rosyjskie drony nad Polską. Mocarstwo w odpowiedzi przysłało swoją "dumę"
Rosyjskie drony nad Polską. Mocarstwo w odpowiedzi przysłało swoją "dumę"
Dania wybrała. Ogromny sukces europejskiego konkurenta Patriota
Dania wybrała. Ogromny sukces europejskiego konkurenta Patriota
Misja NATO "Eastern Sentry". Luftwaffe wzmocni obecność w Polsce
Misja NATO "Eastern Sentry". Luftwaffe wzmocni obecność w Polsce
Czeskie śmigłowce Mi-171S na pomoc Polsce. Nikt inny w NATO nie ma takich maszyn
Czeskie śmigłowce Mi-171S na pomoc Polsce. Nikt inny w NATO nie ma takich maszyn
Tak formują się planety. Odkrycie naukowców to potwierdza
Tak formują się planety. Odkrycie naukowców to potwierdza
Mobilne laboratorium do pomiaru promieniowania. To nowa era w Polsce
Mobilne laboratorium do pomiaru promieniowania. To nowa era w Polsce
Czarne dziury pod lupą. Czy możemy zobaczyć ich eksplozję?
Czarne dziury pod lupą. Czy możemy zobaczyć ich eksplozję?