Tajemnice Zimnej Wojny (2). Karabinek APS - tajna broń sowieckich płetwonurków

Przez długi czas podstawową bronią wojskowych płetwonurków pozostawał nóż. Choć przez wiele dekad próbowano skonstruować skuteczną, podwodną broń palną, kamieniem milowym dla jej rozwoju okazał się karabinek APS, zaprojektowany i zbudowany w Związku Radzieckim.

Woda stanowi dla konstruktorów broni palnej poważne wyzwanie. Teoretycznie – o ile zadziała spłonka - można strzelić pod powierzchnią ze zwykłej broni. Wiąże się to jednak ze znacznymi oporami, działającymi zarówno na mechanizmy broni, jak i na sam pocisk, co w praktyce sprawia, że broń traci na użyteczności.

Dlatego powstały specjalne modele broni palnej, zbudowane z myślą o strzelaniu pod wodą. Jednym z nich jest karabinek APS, wprowadzony na wyposażenie radzieckich płetwonurków w latach 70 XX wieku.

Jego konstruktor, Władimir Simonow, stanął przed nie lada wyzwaniem – musiał opracować taki mechanizm broni, aby zapewnić możliwość odpływu wody, wypychanej przez poruszające się elementy.

Karabinek APS wyróżnia się nietypowym magazynkiem, mieszczącym jeszcze bardziej nietypowe naboje. To rodzaj długich strzałek, zakończonych standardową łuską z ładunkiem miotającym.

Wygląd pocisków wynika ze specyfiki podwodnego strzelania – mają one dużą masę, a zarazem niewielki przekrój i kształt zapewniający minimalizację oporu wody.

Możliwości karabinka APS różnią się w zależności od głębokości, na jakiej zostanie użyty – im głębiej, tym krótszy jest zasięg skutecznego strzału. Na głębokości 5 metrów sięga on 30 m, ale na głębokości 40 metrów wynosi zaledwie 11 m.

Co istotne, APS działa także na powierzchni, zapewniając możliwość prowadzenia skutecznego ognia na dystansie do 50 metrów. Istotnym problemem jest w tym przypadku wyraźnie spadająca wraz z odległością celność broni, wynikająca m.in. z zastosowania gładkiej, niegwintowanej lufy.

Dlatego, choć APS znacząco zwiększał możliwości radzieckich i rosyjskich, bojowych płetwonurków, to często musieli oni przenosić drugi egzemplarz broni, przeznaczony do walki na powierzchni.

Z tego powodu przyjęcie do uzbrojenia karabinka APS nie zakończyło rozwoju podwodnej broni. Radzieccy, a później rosyjscy konstruktorzy w kolejnych latach opracowali doskonalsze modele karabinka płetwonurków, jak ASM-DT czy ujawniony niedawno ADS.