Większość Europejczyków była ciemnoskóra. Mówią o tym najnowsze badania

Nowe badania DNA ujawniają, że w Europie wcześniej nie dominował jasny kolor skóry, co podważa wcześniejsze teorie o szybkim przystosowaniu do słabego nasłonecznienia. Okazuje się, że jeszcze 3 tys. lat temu ludność Starego Kontynentu wyglądała zupełnie inaczej.

Cheddar Men, przodek Brytyjczyków miał ciemną skórę (fot. BBC/X)
Cheddar Men, przodek Brytyjczyków miał ciemną skórę (fot. BBC/X)
Źródło zdjęć: © Licencjodawca

Przez większą część prehistorii Europejczycy mieli ciemną skórę. Mówią o tym najnowsze badania DNA, opublikowane na naukowej platformie bioRxiv. Odkrycie rzuca nowe światło na historię ewolucji koloru skóry w Europie. Przez dekady naukowcy zakładali, że pierwsi ludzie, którzy przybyli do Europy około 45 tys. lat temu, szybko wykształcili jasną skórę, aby lepiej przystosować się do słabego nasłonecznienia. Jednak analiza genomów 348 osób, które żyły między 45 tys. a 1,7 tys. lat temu, pokazuje, że większość mieszkańców Europy miała ciemną skórę jeszcze ok. 3 tys. lat temu.

Zaskakujące wyniki badań

Już w 2018 r., gdy naukowcy przebadali DNA z najstarszego kompletnego szkieletu w Wielkiej Brytanii, 10 000-letniego mężczyzny znanego jako Cheddar Man, byli oszołomieni, odkrywając, że przodkiem Brytyjczyków był mężczyzna o ciemnobrązowej skórze i niebieskich oczach. Najnowsze badania wskazują, że nie odbiegał on pod tym względem od ówczesnych ludzi z Europy.

Czasowy i geograficzny rozkład szacunków pigmentacji skóry w Eurazji od paleolitu do epoki żelaza. Mapy ilustrują przestrzenny i czasowy rozkład wnioskowanych fenotypów pigmentacji skóry. Wymiar każdego wykresu kołowego wskazuje wielkość próby. Wyniki dotyczące koloru skóry są pogrupowane w trzech kategoriach: ciemny, średni i jasny
Czasowy i geograficzny rozkład szacunków pigmentacji skóry w Eurazji od paleolitu do epoki żelaza. Mapy ilustrują przestrzenny i czasowy rozkład wnioskowanych fenotypów pigmentacji skóry. Wymiar każdego wykresu kołowego wskazuje wielkość próby. Wyniki dotyczące koloru skóry są pogrupowane w trzech kategoriach: ciemny, średni i jasny © bioRxiv

Najnowsze wyniki badań wskazują, że aż 63 proc. starożytnych Europejczyków miało ciemną skórę, podczas gdy tylko 8 proc. miało skórę jasną. Reszta miała odcienie pośrednie. Albert Zink kierujący Instytutem Badań nad Mumiami Eurac w Bolzano, współautor badania, wskazuje, że Ötzi, słynna mumia sprzed 5,3 tys. lat, miał ciemniejszą skórę niż współcześni mieszkańcy południowej Europy.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Ewolucja koloru skóry

Jak wynika z najnowszych badań, pierwsze oznaki jaśniejszej pigmentacji pojawiły się w mezolicie, ok. 14 tys. do 4 tys. lat temu, z kilkoma osobnikami w Szwecji i Francji wykazującymi jasną skórę i niebieskie oczy. Dopiero w epoce żelaza (3 tys. do 1,7 tys. lat temu) jaśniejsze odcienie skóry zaczęły dominować. Guido Barbujani z Uniwersytetu w Ferrarze, który prowadził badania, zauważa, że proces ten był powolny i nierównomierny.

Dystrybucja geograficzna wybranych starożytnych próbek w Eurazji. Kolorowe kropki oznaczają różne linie czasowe: czarny - paleolit, jasnoniebieski - epoka żelaza i odcienie pośrednie - okresy przejściowe (od mezolitu do epoki brązu).
Dystrybucja geograficzna wybranych starożytnych próbek w Eurazji. Kolorowe kropki oznaczają różne linie czasowe: czarny - paleolit, jasnoniebieski - epoka żelaza i odcienie pośrednie - okresy przejściowe (od mezolitu do epoki brązu).© bioRxiv

Jasna skóra Europejczyków nie po Neandertalczykach

Tradycyjne wyjaśnienie, że pigmentacja skóry zmieniała się, by maksymalizować produkcję witaminy D w środowiskach o niskim nasłonecznieniu, może nie być pełne. Zmiany w diecie związane z przejściem od małych, koczowniczych grup do większych społeczności rolniczych, mogły odegrać kluczową rolę. Wraz z migracją ludzi zajmujących się rolnictwem ok. 10 tys. lat temu, geny odpowiedzialne za jaśniejszą skórę zaczęły się rozprzestrzeniać, choć proces ten był powolny.

Badania ujawniają również, że współcześni Europejczycy nie odziedziczyli jasnej skóry po Neandertalczykach, mimo że obie grupy się krzyżowały. Zidentyfikowano dwa warianty genów TYRSLC24A5, które są silnie związane z jaśniejszą skórą. Te warianty były nieobecne u paleolitycznego człowieka Ust’-Ishim, ale obecne u osobnika z epoki brązu z Węgier, który miał jasną skórę, niebieskie oczy i blond włosy.

Dzięki analizie starożytnego DNA możemy teraz lepiej zrozumieć, jak zmieniały się cechy fizyczne naszych przodków, a także jakie czynniki wpłynęły na te zmiany. To odkrycie nie tylko poszerza naszą wiedzę o przeszłości, ale także pokazuje, jak złożona była ewolucja człowieka w Europie.

wiadomościnaukabadania

Wybrane dla Ciebie

Komentarze (14)