Tajemnica pustynnego szkła rozwikłana? Ma ono pozaziemskie pochodzenie

Szkło pustynne (ang. Libyan Desert Glass, LDG), które odkryto w 1932 r. na Pustyni Libijskiej, od dłuższego czasu budzi zainteresowanie naukowców. Eksperci próbują poznać jego tajemnicę i dowiedzieć się, skąd pochodzi "pustynny klejnot", wykorzystany nawet w biżuterii należącej do Tutanchamona. Najnowsze badania rzucają nieco więcej światła na jeden z najbardziej prawdopodobnych scenariuszy.

Szkło pustynne - zdjęcie ilustracyjneSzkło pustynne - zdjęcie ilustracyjne
Źródło zdjęć: © Wikimedia Commons
Karolina Modzelewska

Na łamach czasopisma naukowego "American Mineralogist" ukazały się wyniki najnowszych badań na temat szkła pustynnego, budzącego spore zainteresowanie planetologów. Szkliwo o żółtym zabarwieniu zostało odkryte w grudniu 1932 r. przez Patricka A. Claytona, który napotkał na nie przypadkowo w piaskach Pustyni Libijskiej. Jak się później okazało, szkliwo było rozrzucone w promieniu ok. 100 km.

Naukowcy próbują poznać tajemnicę pustynnego szkła

Serwis IFL Science zwraca uwagę, że w ostatnich 25 latach dominowały dwie hipotezy wyjaśniającego jego istnienie. Obydwie nawiązywały do zdarzeń związanych z meteorami. Pierwsza mówiła o potężnym wybuchu kosmicznej skały w powietrzu, a druga o jej uderzeniu w pustynię. To właśnie dowody potwierdzające jej prawdziwość eksperci przedstawili na łamach "American Mineralogist".

Jedna z autorek badania - Elizaveta Kovaleva z University of the Western Cape przekazała IFL Science: "głównym celem naszych badań było rozróżnienie pomiędzy wybuchem w powietrzu, takim jak nad Czelabińskiem czy Tunguską, a uderzeniem w powierzchnię". W tym celu naukowcy sięgnęli m.in. po transmisyjną mikroskopię elektronową, aby sprawdzić, w jaki sposób minerały układają się w szkle. Ta metoda pozwoliła im dostrzec kryształki tlenku cyrkonu o ułożeniu atomów, które może powstać jedynie w określonych warunkach.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

ZOBACZ TAKŻE: Obserwacja z powietrza. Kamuflaż INVISI-TEC IR

Kilka znalezionych konfiguracji wydaje się potwierdzać, że szkło pustynne powstało za sprawą uderzenia meteoru. Do utworzenia jednej z nich potrzebna jest bowiem wysoka temperatura od 2250 do 2700 stopni Celsjusza, a do drugiej bardzo wysokie ciśnienie – ok. 130 000 atmosfer. Według Kovalev "te wysokie ciśnienia mogą powstać jedynie w skorupie ziemskiej po uderzeniu meteorytów". Dowody na scenariusz związany z uderzeniem kosmicznej skały są więc coraz bardziej przekonujące. Naukowcy muszą jednak wyjaśnić klika niewiadomych. Chodzi m.in. o znalezienie miejsca potencjalnego uderzenia.

Amulet znaleziony przy Tutanchamonie
Amulet znaleziony przy Tutanchamonie © Domena publiczna, Egypt Archive | Jon Bodsworth

Warto wspomnieć, że szkło pustynne było używane od czasów starożytnych. Wykorzystywano je do tworzenia amuletów używanych dla ochrony, ponieważ starożytni Egipcjanie uważali, że szkliwo ma mistyczne i ochronne właściwości. Nazywali je nawet "skałą boską". Wykorzystano je m.in. w amulecie Tutanchamona. Co ciekawe, to nie jedyny "pozaziemski" przedmiot, który posiadał władca Egiptu. W jego grobowcu znaleziono również bogato zdobiony złoty sztylet z kryształową głowicą. Późniejsze analizy wykazały, że broń miała pozaziemskie pochodzenie. Jego głownia zawiera 88 proc. żelaza, 10,8 proc. niklu i 0,6 proc. kobaltu. Są to proporcje niespotykane w przypadku przedmiotów wykonanych z ziemskiego żelaza, ale powszechne dla niektórych meteorów.

Wybrane dla Ciebie

Sławosz Uznański nad Polską. ISS przetnie nocne niebo
Sławosz Uznański nad Polską. ISS przetnie nocne niebo
Mi-80 zamiast Mi-8. Rosja ma ambitne plany, ale realizacja jest trudna
Mi-80 zamiast Mi-8. Rosja ma ambitne plany, ale realizacja jest trudna
Wiele samolotów, ograniczone możliwości. Problemy rosyjskiego lotnictwa
Wiele samolotów, ograniczone możliwości. Problemy rosyjskiego lotnictwa
Polska misja kosmiczna. Największe wyzwania stawiane astronautom
Polska misja kosmiczna. Największe wyzwania stawiane astronautom
Sławosz Uznański wraca. Załoga Ax-4 żegna się z kosmosem
Sławosz Uznański wraca. Załoga Ax-4 żegna się z kosmosem
Nowe możliwości bombowców B-1B. To zasługa ukraińskich rozwiązań
Nowe możliwości bombowców B-1B. To zasługa ukraińskich rozwiązań
Odkryto tajemniczy obiekt. To może być najstarsza kometa
Odkryto tajemniczy obiekt. To może być najstarsza kometa
To może być nawet 40 proc. Rosja przyjmuje amunicję od Korei Półncnej
To może być nawet 40 proc. Rosja przyjmuje amunicję od Korei Półncnej
Nowy model AI przewiduje ludzkie decyzje z porywającą dokładnością
Nowy model AI przewiduje ludzkie decyzje z porywającą dokładnością
Prawie ich nie widać. Ukraińcy zasypują nimi "tunele" Rosjan
Prawie ich nie widać. Ukraińcy zasypują nimi "tunele" Rosjan
Mają ponad milion fanów. Nieistniejący zespół zdobywa popularność
Mają ponad milion fanów. Nieistniejący zespół zdobywa popularność
Ruchome fałszywe haubice i czołgi. Byłyby ogromną pomocą dla Ukrainy
Ruchome fałszywe haubice i czołgi. Byłyby ogromną pomocą dla Ukrainy