Su‑47 Berkut. Eksperymentalny samolot z ujemnym skosem skrzydeł
Wśród samolotów, opracowanych przez biuro konstrukcyjne Suchoja, Su-47 już na pierwszy rzut oka wyróżnia się nietypowym wyglądem: skrzydłami o ujemnym skosie, które wyglądają jakby zostały zamontowane tyłem do przodu. Dlaczego Rosjanie zbudowali taką maszynę?
24.12.2023 | aktual.: 24.12.2023 12:13
Samoloty ze skrzydłami o ujemnym skosie to bardzo rzadkie konstrukcje. Choć ujemny skos skrzydeł oferuje wiele korzyści związanych z siłą nośną czy manewrowością, oznacza zarazem większe siły oddziałujące na płatowiec, który musi zostać odpowiednio wzmocniony lub zbudowany z wytrzymalszych materiałów.
Z tego powodu samoloty z ujemnym skosem skrzydeł, jak niemiecki Junkers Ju 287, X-29 czy SR-10, choć przewijały się przez niemal całą historię lotnictwa, nigdy nie zdobyły dużej popularności.
Zobacz także: Rozpoznasz te myśliwce i bombowce?
Samolot Su-47 Berkut
Do starego pomysłu we wczesnych latach 80. powróciło biuro konstrukcyjne Suchoja, które rozpoczęło prace nad nową maszyną o nazwie S-37, planowanej początkowo jako samolot morski. Rozwój samolotu trwał długo – prototyp wzniósł się w powietrze dopiero w 1997 roku.
Konstruktorzy projektowali Su-47 z myślą o maksymalnej manewrowości, wspomaganej zarówno układem aerodynamicznym, jak i silnikami z wektorowaniem ciągu. Samolot zaprojektowano z uwzględnieniem cech stealth, choć nie były one priorytetem, a także z możliwie szerokim zastosowaniem materiałów kompozytowych.
Jedną z cech, sprzyjających trudnowykrywalności, jest wewnątrzkadłubowa komora na uzbrojenie, otwierana tylko na moment przed wystrzeleniem. Podobnie jak współczesne samoloty stealth – jak F-35 – również i Su-47 miał możliwość, kosztem trudnowykrywalności, przenoszenia dodatkowego uzbrojenia na zewnętrznych węzłach podwieszeń.
Su-47 – dane techniczne
Su-47 to duży, dwusilnikowy samolot. Jego kadłub mierzy ponad 22 metry długości, a skrzydła mają rozpiętość sięgającą 17 metrów. Masa startowa maszyny przekracza 38 ton, z czego osiem przypada na uzbrojenia, a 12 na paliwo.
Według źródeł rosyjskich Su-47 miał rozwijać prędkość Mach 2,2 jednak – z powodu sił działających na skrzydła – ograniczono ją do Mach 1,6. Su-47 nie wszedł do produkcji seryjnej, a jego latający egzemplarz nie doczekał nawet pełnego ukompletowania – nie został uzbrojony ani wyposażony w radar.
Po oblocie w 1997 roku i serii testów, a następnie wystawieniu maszyny na targach i salonach lotniczych, Rosjanie przestali rozwijać tę konstrukcję. Doświadczenia zebrane podczas projektowania i budowy Su-47 wykorzystano następnie w konstrukcji samolotów Su-35 i Su-57.
Łukasz Michalik, dziennikarz Wirtualnej Polski