Siper w obronie tureckiego nieba

Ahmet Akyol, dyrektor generalny firmy Aselsan, poinformował 28 lutego podczas wywiadu dla agencji prasowej Anadolu, że system obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej dalekiego zasięgu Siper (w języku tureckim oznacza Okop) uzyska pełną gotowość operacyjną do końca 2024 r.

Tym samym Ankara otrzyma w pełni sprawne (przynajmniej w teorii) najwyższe piętro obrony powietrznej kraju. Akyol potwierdził również rozpoczęcie prac nad rakietą Siper Block III, choć nie ujawnił jej konkretnych możliwości. Spekuluje się, że będzie zdolna do niszczenia celów powietrznych w odległości przekraczającej 180 km.

Prace zainicjowane zostały przez turecki podsekretariat ds. przemysłu obronnego (Savunma Sanayii Başkanlığı, SSB) w 2018 r. System Siper jest dziełem przedsiębiorstw Aselsan, Roketsan i instytutu badawczego Tübitak Sage. Ich wysiłek miał doprowadzić do powstania odpowiednika rosyjskiego systemu obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej S-400. Ankara musiała podjąć się tego wysiłku, chcąc z jednej strony zapewnić właściwą ochronę tureckiego nieba, z drugiej zaś – wyjść z impasu, jeśli chodzi o relacje ze Stanami Zjednoczonymi oraz pozostałymi członkami Sojuszu Północnoatlantyckiego.

System obrony powietrznej i przeciwrakietowej dalekiego zasięgu Siper przeznaczony jest do obrony zasobów strategicznych przed różnymi środkami napadu powietrznego, tj. samolotami, pociskami manewrującymi czy bezzałogowymi statkami powietrznymi. Sipera można zintegrować z platformami lądowymi oraz morskimi. Jego struktura jest podzielona na poziom dowodzenia i kontroli oraz poziom baterii. Na tym pierwszym poziomie obejmuje centrum dowodzenia i kontroli oraz radar dozorowania dalekiego zasięgu zarządzający operacjami obronnymi i monitorujący zagrożenia. Na poziomie baterii znajdują się cztery wyrzutnie rakiet, dwa pojazdy transportowo-załadowcze, radar wczesnego wykrywania, radar kierowania ogniem, dwa wozy dowodzenia i kontroli, trzy pojazdy łączności i transmisji danych. Całość wspierana jest przez stacjonarny punkt dowodzenia oraz samoloty wczesnego ostrzegania i kontroli E-7T Peace Eagle.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Tureckie źródła podają, że Siper jest zdolny do działania w różnych warunkach, w tym w dzień, w nocy i przy niesprzyjającej pogodzie. Umożliwia pionowe odpalanie pocisków i dookólne zwalczanie środków napadu powietrznego na dystansie 150 km i na wysokości od 0,1 do 30 km. Na poziomie baterii może śledzić do 100 celów i jest w stanie razić do 10 celów jednocześnie

Pierwsze zasadnicze próby odbyły się w grudniu 2022 r. (mimo że kampania rozpoczęła się w listopadzie 2021 r.) na poligonie rakietowym w prowincji Synopa, położonym na wybrzeżu Morza Czarnego na północy kraju. Wówczas dwustopniowy pocisk przechwytujący z przyspieszaczem rakietowym w wersji Block I pomyślnie trafił w szybki cel powietrzny z odległości przekraczającej 100 km. Oczekuje się, że ta wersja będzie zwalczać zagrożenia w zasięgu ponad 70 km i do wysokości ponad 20 km. Natomiast dopiero Siper Block-II osiągnie zasięg 150 km. Za rozwój pocisku odpowiada Roketsan (Aselsan zaś za radary i elektronikę).

Prace nad Siperem anonsował już w 2018 r. prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan, 31 października 2018 r., po fiasku programu T-LORAMIDS (Turkish Long-Range Air and Missile Defense System), który na celu miał pozyskanie nawet dwunastu baterii systemu przeciwlotniczego dalekiego zasięgu. Jednocześnie nie wypaliło pozyskanie systemu MIM-104 Patriot z pociskami PAC-2/GEM-T i PAC-3 MSE. S-400 Triumf, który rozmieszczono w bazie lotniczej Mürted w pobliżu Ankary, okazał się drażliwy politycznie i nie w pełni przydatny, a obecna sytuacja geopolityczna i kłopoty Rosjan tylko potęgowały poczucie niezadowolenia. Turcja bardzo długo poszukiwała optymalnego rozwiązania dla swojego sytemu dalekiego zasięgu. Warto przypomnieć, że w 2015 r. mówiło się o zainteresowaniu przeciwlotniczym SAMP/T z pociskami Aster 30 Block 1, zaś w lutym roku kolejnego w stawce pojawił się MEADS.

Poprzez wprowadzenie do służby Sipera Dowództwo Sił Powietrznych Turcji wzmocni obronę powietrzną, o której sile stanowią również takie systemy jak artyleryjsko-rakietowy system przeciwlotniczy GÜRZ osadzony na podwoziu samochodu ciężarowego Seyit/Tatra Force 8x8. Kombinowany system wykorzystuje pociski przeciwlotnicze krótkiego zasięgu Bozdoğan/Gökdoğan do likwidacji celów poruszających się w odległości ponad 6 km. Natomiast za stałą ochronę pododdziałów w marszu, podczas zgrupowań i w czasie walki odpowiadać będą samobieżne zestawy przeciwlotnicze nowej generacji Korkut uzbrojone w dwa stabilizowane szybkostrzelne działka kalibru 35 milimetrów umieszczone w opancerzonej wieży. Mniej zaawansowane – ale równie potrzebne – są przenośne przeciwlotnicze zestawy rakietowe Sungur strzelające pociskami FIM-92B/C Stinger (Turcy chcą je zastąpić lokalnie opracowywanymi PorSav).

Nie należy zapominać o tym, że turecki przemysł obronny opracował jeszcze inne rozwiązanie. Jest nim zestaw obrony przeciwlotniczej Hisar, który zależnie od użytego pocisku jest oznaczany Hisar-A+ (15 km), Hisar-O (25 km) i Hisar-U, którego zasięg teoretyczny, gdyż nadal jest w fazie rozwojowej, będzie mieścił się w zakresie 90–120 kilometrów. Doświadczenia z tego programu

niewątpliwie uprościły prace nad Siperem. Opracowano również morską wersję tego systemu, o czym mogliśmy się przekonać 12 marca, gdy przeprowadzono udane odpalenie pocisku przeciwlotniczego HISAR-D (D-Deniz, co oznacza morze) o szacowanym zasięgu 35-40 km.

Pocisk wystrzelono z wyrzutni pionowego startu MIDLAS (Milli Dikey Atım Lançer Sistemi) zamontowanej na fregacie İstanbul (F-515), typoszeregu İSTİF przeprowadzono. Z tych 64-komorowych Odpalanie w przyszłości pocisków Siper dla tureckim fregatom i niszczycielom duże możliwości ochrony innych jednostek pływających na morzu oraz infrastruktury przybrzeżnej. Siper wejdzie na uzbrojenie fregat İSTİF oraz niszczycieli rakietowych obrony powietrznej HSHM (Hava Savunma Harbi Muhribi) typu TF-2000.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Zapewnienie bezpieczeństwa flocie operującej na morzu jest jedną z ważniejszych kwestii swobodnej projekcji siły. Będzie to kolejny krok w kierunku realizacji opracowanej w pierwszej dekadzie XXI wieku pod przewodnictwem admirała Cema Gürdeniza koncepcji "Błękitnej Ojczyzny" (Mavi Vatan), mającej na celu uczynienie z tego kraju potęgi morskiej.

Twórz treści i zarabiaj na ich publikacji. Dołącz do WP Kreatora