Archangielsk. Nowy rosyjski okręt podwodny tuż przy granicy z NATO
Rosyjska marynarka wojenna przyjęła do służby najnowszy wielozadaniowy okręt podwodny z napędem jądrowym Archangielsk (K-562) typu Jasień-M. Okręt wszedł do służby we Flocie Północnej i będzie stacjonował zaledwie kilkadziesiąt kilometrów od granicy z Norwegią.
Archangielsk to czwarty zbudowany okręt podwodny typu Jasień-M. Spośród trzech będących już w służbie dwa służą we Flocie Pacyfiku (Nowosybirsk i Krasnojarsk), a trzeci (Kazań) we Flocie Północnej. Również w niej służby Siewierodwińsk – prototypowa jednostka typu Jasień. Budowa K-562 rozpoczęła się w marcu 2015 roku i trwała prawie dekadę. Okręt opuścił stocznię Siewmasz w Siewierodwińsku w listopadzie 2023 r., a kolejne 13 miesięcy spędził na próbach morskich odbywających się na Morzu Białym i Morzu Barentsa.
Nowy okręt podwodny Rosji
K-562 jest trzecim atomowym okrętem podwodnym noszącym nazwę Archangielsk. Przed nim tą nazwę nosił K-525, okręt podwodny nosiciel pocisków manewrujących typu Oscar oraz TK-17 – nosiciel pocisków balistycznych z głowicami jądrowymi typu Typhoon.
Jednostki typu Jasień-M to duże wielozadaniowe okręty podwodne o wyporności podwodnej 13800 ton i długości ponad 130 m. Ich napęd stanowi pojedynczy reaktor OK-650KPM o mocy 200 MW. Pod wodą mogą się rozpędzić do 35 węzłów. Maksymalna głębokość zanurzenia jest szacowana na 450 m. Nawet przez Amerykanów są uważane za bardzo ciche okręty podwodne.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Dzień z Mistrzem. Joanna Jóźwik nawiązała do początków przygody ze sportem
Uzbrojenie Archangielska
Okręt może być uzbrojony w kilka rodzajów pocisków manewrujących i torped pozwalających na atakowanie celów morskich i lądowych. Okręt może wykorzystać znane pociski manewrujące Kalibr o prędkości poddźwiękowej i zasięgu ponad 1500 km i P-800 Oniks o prędkości Mach 2,5 i zasięgu 450 km. Oba typy pocisków zostały przez Rosję użyte bojowo w czasie wojen w Syrii i na Ukrainie do atakowania celów lądowych. Pociski są przenoszone w ośmiu pionowych wyrzutniach rakiet umieszczonych za kioskiem. Do każdej wyrzutni mieszczą się cztery pociski Oniks lub Kalibr dając razem 32 pociski.
Najnowszym uzbrojeniem wdrażanym na rosyjskie okręty podwodne są hipersoniczne pociski manewrujące 3M22 Cyrkon. Po raz pierwszy pocisk tego typu został wystrzelony w pokładu Siewierodwińska zanurzonego na głębokość 40 m na Morzu Barentsa w październiku 2021 r. Nie wiadomo czy próby Archangielska obejmowały również odpalanie pocisku Cyrkon. Według oficjalnych informacji pocisk ma się rozpędzać do prędkości Mach 9 i mieć zasięg do 1000 km. Chociaż Cyrkon jest przedstawiany jako broń niemożliwa do zestrzelenia, to Ukraina poinformowała o zniszczeniu dwóch pocisków tego typu, wystrzelonych prawdopodobnie z wyrzutni lądowych.
Głównym uzbrojeniem do zwalczania okrętów podwodnych są torpedy UGST i UGST-M kaliber 533 mm. UGST zaczęto rozwijać jeszcze w czasie zimnej wojny z zamiarem wprowadzenia do służby w 1990 r., ale napotkane problemy techniczne i kłopoty finansowe Rosji spowodowały, że torpeda weszła do uzbrojenia dopiero w 2015 r. Torpeda jest sterowana przewodowo, ma zasięg 50 km i prędkość 65 w.
W 2017 r. do uzbrojenia wprowadzono jej zmodernizowaną wersję UGST-M (Futlar) o zasięgu 60 km i prędkości 65 w. Maksymalna głębokość wynosi 700 m. Torpeda ma zmodernizowaną aktywno-pasywną głowicę samonaprowadzającą, ale zachowała również możliwość naprowadzania poprzez kabel. Podobnie jak poprzedniczka, tak również nowa torpeda boryka się z problemami technicznymi i przyjęcie do służby było tylko formalnością. W rzeczywistości nowa torpeda nie stanowi jeszcze gotowego systemu uzbrojenia.
Archangielsk będzie stacjonował w największej bazie okrętów podwodnych Floty Północnej Zapadnaja Lica. Baza znajduje się na Półwyspie Kolskim, na północny zachód od Murmańska. Jest to równocześnie najbardziej wysunięta na zachód baza rosyjskiej marynarki wojennej. Baza znajduje się zaledwie około 50 km od granicy z Norwegią
