Rogaty dinozaur z fantastycznie ubarwioną głową

Na pustkowiach Montany naukowcy odkryli szczątki nieznanego dotąd gatunku rogatego dinozaura. Ważący około pięciu ton roślinożerca wyróżniał się kolorowymi rogami i kryzą wokół karku. Naukowcy wskazują, że różnobarwne "nakrycie głowy" prawdopodobnie miało na celu przyciągnięcie uwagi i odgrywało rolę w zalotach.

Szczątki dinozaura odkryto w 2019 roku na pustkowiach północnej Montany, kilka kilometrów na południe od granicy USA z Kanadą. Po długiej, żmudnej rekonstrukcji niekompletnego szkieletu z małych fragmentów kości uczeni zdali sobie sprawę, że mają do czynienia z nieznanym dotychczas gatunkiem z grupy ceratopsów - rogatych stworzeń, do której należą Triceratops czy Styrakozaur. Opis oraz wyniki badań ukazały się na łamach pisma "PeerJ".

Naukowcy nazwali dinozaura Lokiceratops rangiformis, co w przybliżeniu oznacza "rogata twarz Lokiego, która wygląda jak karibu". - Teraz dinozaur ma stały dom w Danii, więc wybraliśmy boga nordyckiego. Czyż nie wygląda jak Loki z zakrzywionymi ostrzami? — powiedział Mark Loewen z University of Utah, nawiązując do zakrzywionych, przypominających ostrza rogów na końcu kryzy – kostnej tarczy z tyłu czaszki – broni charakterystycznej dla boga ognia i oszustów z mitologii nordyckiej. Drugi człon nazwy odnosi się do asymetrycznych rogów z przodu kryzy, przypominające poroże karibu.

Analiza skamieniałości wykazała, że Lokiceratops rangiformis był większy i cięższy od innych ceratopsów. Ważył około pięciu ton i mierzył blisko siedem metrów długości. W porównaniu z innymi ceratopsami, nie miał rogu nosowego, a jego pysk był szerszy i dłuższy. Jednak od swoich kuzynów najbardziej wyróżnia go wspomniana już kryza i rogi, które według badaczy mieniły się różnymi kolorami, co prawdopodobnie odgrywało rolę w zalotach.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

- Nowy dinozaur przesuwa granice dziwacznego nakrycia głowy ceratopsów. Nosił największe rogi na kryzie, jakie kiedykolwiek widziano u tych stworzeń — powiedział Joseph Sertich z Colorado State University. - Te ozdoby czaszki są jednym z kluczy do odkrycia różnorodności dinozaurów rogatych – dodał. Badacz porównał rogi dinozaurów do piór ptaków. Ptaki wykorzystują kolory i wzory piór, aby odróżnić własny gatunek od innych, podobnych. - Uważamy, że rogi tych dinozaurów były analogiczne do tego, co robią ptaki. Używają ich albo do wyboru partnera, albo do rozpoznawania gatunków – zaznaczył.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Lokiceratops rangiformis żył około 78 milionów lata temu. Jego szczątki znaleziono w tych samych warstwach skalnych, co kości czterech innych gatunków dinozaurów, co pokazuje, że pięć różnych gatunków dinozaurów żyło obok siebie na bagnach i równinach wzdłuż wschodniego brzegu Laramidii – kontynentu z późnej kredy, który obejmuje dzisiejsze tereny Ameryki Północnej. Trzy z tych gatunków były blisko spokrewnione i nie znaleziono ich nigdzie indziej.

Autorzy publikacji twierdzą, że odkrycie dostarcza kolejnych dowodów na to, że obszar ten był miejscem występowania znacznie większej różnorodności zwierząt, niż wcześniej sądzono. Wskazują również, że Lokiceratops rangiformis dostarcza dowodów na to, że te gatunki ewoluowały szybko na małym obszarze, co czasami można zaobserwować u ptaków.

Kiedy 12 milionów lat później pojawił się Triceratops, różnice regionalne zostały ujednolicone i obejmowały zaledwie dwa gatunki rogatych dinozaurów - prawdopodobnie w odpowiedzi na bardziej jednorodny klimat, wskazał Sertich.

- Lokiceratops rangiformis pomaga nam zrozumieć, że dopiero drapiemy powierzchnię, jeśli chodzi o różnorodność i relacje w drzewie genealogicznym rogatych dinozaurów — powiedział Loewen.

Źródło: Colorado State University, Science