Rosnące wydatki NATO to gwałtowny wzrost emisji. Jest nowy raport

Eksperci ostrzegają przed ekologicznymi skutkami działań wojennych. Zwiększanie wydatków wojskowych przez kraje NATO może prowadzić do znacznego wzrostu emisji gazów cieplarnianych - tak wynika z nowego raportu przygotowanego przez niezależną, brytyjską organizację Scientists for Global Responsibility (SGR), którą tworzą naukowcy i inżynierowie. Na ich analizę powołuje się brytyjski dziennik "The Guardian".

Najważniejsze wnioski? Przegląd 11 najnowszych badań naukowych, które próbowały oszacować, w jaki sposób wzrosty wydatków wpłyną na emisje gazów cieplarnianych, wykazał, że skutki dla klimatu będą tragiczne. Może to doprowadzić do emisji 1,32 mld ton gazów w ciągu 10 lat. To ilość porównywalna z rocznymi emisjami Brazylii, piątego największego emitenta na świecie.

"Każde dodatkowe 100 mld dolarów wydatków wojskowych prowadzi do emisji do atmosfery około 32 mln ton ekwiwalentu dwutlenku węgla (CO2e)" - podaje za raportem SGR "The Guardian". Raport wskazuje, że działalność wojskowa jest intensywnie uzależniona od paliw kopalnych, jednak oficjalne dane krajowe państw NATO, dotyczące emisji wojskowych, są często niekompletne, utajnione lub nie istnieją.

Autorzy raportu SGR, powołujący się m.in. na naukową analizę opublikowaną w maju w "Nature Communications", wykazali, że największe emisje pochodzą ze źródeł bezpośrednich, które emitują samoloty bojowe, ciężkie samoloty transportowe, bombowce, a także okręty wojenne i pojazdy opancerzone. Pośrednio, do zwiększonej emisji przyczynia się także transport sprzętu, złożone globalne łańcuchy dostaw oraz skutki samych działań wojennych.

NATO, jako sojusz polityczno-wojskowy 32 krajów europejskich i północnoamerykańskich, planuje zwiększenie wydatków wojskowych do 3,5 proc. PKB, co ma na celu wzmocnienie bezpieczeństwa. Według raportu brytyjskiej organizacji naukowej, osiągnięcie tego celu 3,5 proc. spowoduje emisję 132 mln ton ekwiwalentu dwutlenku węgla do atmosfery, co odpowiada mniej więcej ilości CO2 generowanego rocznie przez 345 elektrowni gazowych lub cały kraj wydobywający ropę naftową, jak Oman. Wzrost ten jest kontynuacją wcześniejszego zwiększenia finansowania o 200 mld dolarów w latach 2019-2024, które już zwiększyło ślad węglowy NATO o 64 mln ton.

Całkowity ślad węglowy wojska w 2019 roku wyniósł około 5,5% globalnych emisji gazów cieplarnianych, co jest więcej niż łączny udział lotnictwa cywilnego (2%) i żeglugi (3%). Od tego czasu globalne wydatki wojskowe gwałtownie wzrosły, osiągając 2,72 bln dolarów w 2024 roku, najwięcej od zakończenia zimnej wojny - według Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI).

Jak opisuje "The Guardian", budżet wojskowy Izraela wzrósł do rekordowych 46,5 mld dolarów w 2024 roku – to największy wzrost na świecie, biorąc pod uwagę kontynuację bombardowań Gazy, Syrii, Iranu, Jemenu i Libanu. Z kolei wojskowy budżet USA na 2026 rok ma wzrosnąć do 1 bln dolarów, co stanowi wzrost o 17 proc. w porównaniu z poprzednim rokiem.

Wyniki raportu, oparte na metodach użytych w 11 badaniach, wskazują, że rozwój militarny będzie miał istotny wpływ na realizację paryskiego celu klimatycznego, który zakłada ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5 st. Celsjusza powyżej poziomu sprzed rewolucji przemysłowej. Dr Stuart Parkinson, autor raportu SGR i czołowy badacz w tej dziedzinie, podkreśla, że istnieje pilna potrzeba szybkiej dekarbonizacji, aby zapobiec najgroźniejszym skutkom zmian klimatycznych.

"Jednak niedawne i planowane programy zbrojeniowe oraz wojny popychają świat w przeciwnym kierunku" - powiedział "The Guardian" dr Parkinson.

Raport zaleca, aby kraje z wydatkami wojskowymi powyżej 0,5 proc. PKB były zobowiązane do raportowania danych do ONZ oraz oraz wdrożenia planów odejścia od paliw kopalnych poprzez środki technologiczne i nietechnologiczne, w tym porozumienia pokojowe, kontrolę zbrojeń i inicjatywy rozbrojeniowe.