Ratunek dla raf koralowych. Prosto z nieba
Ptaki morskie gnieżdżące się na wyspach sąsiadujących z tropikalnymi rafami koralowymi, mogą odgrywać kluczową rolę w ochronie i regeneracji koralowców – tak wynika z badań przeprowadzonych przez międzynarodowy zespół naukowców. Według nich, obecność tych ptaków może przyspieszyć tempo wzrostu koralowców nawet dwukrotnie.
12.12.2023 | aktual.: 12.12.2023 08:48
Rafy koralowe, mimo że zajmują zaledwie 1 proc. powierzchni dna oceanu, stanowią siedlisko dla jednej czwartej wszystkich morskich gatunków. Niestety, w ciągu ostatniej dekady zginęło 14 proc. światowych raf koralowych. Ponadto eksperci z Organizacji Narodów Zjednoczonych szacują, że aż 70 proc. tych niezwykle wrażliwych ekosystemów jest zagrożonych, a 20 proc. zostało już bezpowrotnie zniszczonych.
Rafy są narażone na szereg zagrożeń, w tym na zmiany klimatu, zakwaszenie oceanów (spowodowane wzrostem stężenia dwutlenku węgla w powietrzu, który jest absorbowany przez wodę), zanieczyszczenia oraz przełowienie.
Ptaki ratunkiem dla koralowców
Badanie, które zostało przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Lancaster w Wielkiej Brytanii i opublikowane w magazynie "Science Advances", sugeruje, że obecność ptaków morskich na wyspach sąsiadujących z rafami koralowymi może znacząco przyspieszyć tempo wzrostu koralowców.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Międzynarodowy zespół badaczy odkrył również, że rafy koralowe znajdujące się w pobliżu kolonii ptaków morskich mogą znacznie szybciej wracać do zdrowia po procesach blaknięcia. Blaknięcie, które jest związane z ginięciem symbiotycznych glonów w koralowcach w wodach o podwyższonej temperaturze, prowadzi do masowego wymierania koralowców.
Naukowcy skupili się na badaniu najliczniejszej rodziny koralowców - Acropora, która występuje w większości raf na świecie. Badanie wykazało, że te organizmy wokół wysp zamieszkałych przez ptaki morskie regenerowały się o około 10 miesięcy szybciej (około trzech lat i ośmiu miesięcy) w porównaniu z rafami położonymi z dala od ptasich kolonii (cztery lata i sześć miesięcy).
Kluczową rolę odgrywają odchody
Kluczową rolę w tym procesie pełnią ptasie odchody, które gromadzą się na wyspach. Deszcze częściowo zmywają guano ptaków morskich z lądu do morza, gdzie z zawartych w odchodach składników odżywczych bogatych w azot i fosfor korzystają koralowce.
– Nasze badanie wyraźnie pokazuje, że składniki odżywcze pochodzące z guana ptaków morskich napędzają szybsze tempo wzrostu i regeneracji koralowców Acropora – powiedziała dr Casey Benkwitt, ekolog zajmujący się badaniem raf koralowych na Uniwersytecie w Lancaster i współautorka badania.
Badania prowadzono na Oceanie Indyjskim. Naukowcy porównali rafy w pobliżu wysp, na których występują liczne populacje ptaków morskich (takich jak głuptak czerwononogi, rybitwa czarnogrzbieta i rybitwa cienkodzioba) z rafami wokół wysp z niewielką liczbą ptaków. Na wyspach, gdzie ptaków jest mało, rozwija się populacja szczurów - inwazyjnego i niebezpiecznego gatunku żywiącego się jajami i pisklętami.
Na Oceanie Indyjskim rafy koralowe masowo blakły i obumierały w następstwie morskich fal upałów w latach 2015-2016. Naukowcy przez trzy lata badali wybrane ekosystemy i sprawdzali, jak regeneruje się w nich Acropora. Obecność składników odżywczych z ptasich odchodów oznaczano na podstawie próbek stabilnych izotopów azotu.
Eksperyment na dowód
Naukowcy przeprowadzili także eksperyment, by sprawdzić, czy szybszy wzrost raf był rzeczywiście spowodowany występowaniem konkretnych składników odżywczych. Przeszczepili kilka koralowców Acropora z raf w pobliżu zaszczurzonych wysp na te zamieszkane przez ptaki - i odwrotnie. Osobniki Acropora przeniesione z wód wokół wysp rojących się od szczurów w pobliże lądów opanowanych przez ptaki rosły nawet 2,4 razy szybciej.
– To zachęcające, że dostępne jest naturalne rozwiązanie, które pomoże zwiększyć odporność raf koralowych na zmiany klimatyczne – zauważyła dr Benkwitt.
Naukowcy uważają też, że ich odkrycia dodają wagi wcześniejszym badaniom wskazującym na szkody ekologiczne powodowane przez inwazyjne szczury na tropikalnych wyspach.
– Wytępienie szczurów i odbudowa populacji ptaków morskich może odegrać ważną rolę w przywróceniu naturalnego przepływu składników odżywczych w przybrzeżnym środowisku morskim. To wzmocni szybkie odbudowanie raf koralowych – przekonywał prof. Nick Graham z Uniwersytetu w Lancaster i główny autor badania.
– Korzyści z zastosowania takiego rozwiązania nie ograniczają się tylko do regeneracji raf. Także tempo wzrostu ryb na rafach sąsiadujących z wyspami, na których znajdują się kolonie dużych ptaków morskich, jest szybsze. Ogólna biomasa ryb jest tam o 50 proc. większa niż na rafach w pobliżu wysp, na których żyją szczury – dodał współautor opracowania, dr Shaun Wilson z Australijskiego Instytutu Nauk o Morzu.