Pomogli Ukrainie. Liczyli na rekompensatę, zostali ze zmartwieniem

Poszukując nowych śmigłowców Praga doszła do porozumienia ze Stanami Zjednoczonymi jeszcze w 2019 roku. Podpisano wtedy wtedy kontrakt, na mocy którego czeska armia miała zostać wzmocniona 12 śmigłowcami – czterema szturmowymi AH-1Z Viper oraz ośmioma wielozadaniowymi UH-1Y Venom. Te maszyny zostały już dostarczone (partiami, z których ostatnia dotarła do Czech w czerwcu 2024 roku).

Problemem okazuje się jednak osiem kolejnych tego typu śmigłowców, które Stany Zjednoczone zobowiązały się oddać za darmo (nie licząc kosztów modernizacji i transportu) - w ramach Excess Defense Article (EDA) jako rekompensatę za pomoc Ukrainie. Praga jest wiernym sojusznikiem Kijowa i zdecydowała się przekazać na front również część swoich starszych śmigłowców - Mi-24 i Mi-35.

Wstępne szacunki zakładały, że sześć AH-1Z Viper i dwa UH-1Y Venom z zasobów amerykańskiego korpusu piechoty morskiej uda się wygospodarować, odnowić i przekazać czeskiej armii do końca 2023 roku. Z czasem termin dostawy przesunięto jednak na lata 2025 i 2026, ale i te plany są już nieaktualne.

– Śmigłowce powinniśmy otrzymać na przełomie 2027 i 2028 roku – przekazał Lubor Koudelka, szef sekcji uzbrojenia w czeskim ministerstwie obrony.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Powodem takiego stanu rzeczy ma być fakt, że Stany Zjednoczone są "przytłoczone zamówieniami". Tamtejsze zakłady nie są w stanie szybciej przygotować śmigłowców, mimo próśb ze strony czeskich władz.

Maszyny produkowane przez koncern Bell Helicopter Textron są istotnym krokiem w procesie modernizacji czeskiego lotnictwa. Oferują znacznie większe możliwości niż poradzieckie śmigłowce, jakie Praga zdecydowała się przekazać jako wsparcie dla Kijowa.

AH-1Z Viper to śmigłowiec szturmowy, który mierzy prawie 18 m długości. Posiada działko M197 kal. 20 mm, ale jest przystosowany również do przenoszenia innej broni, w tym pocisków Hydra 70, na które postawili Czesi.

UH-1Y Venom to z kolei śmigłowiec wielozadaniowy, który ma bardzo podobne gabaryty do AH-1Z Viper, ale osiąga nieco wyższą prędkość maksymalną (ponad 300 km/h). Wnętrze tej maszyny przystosowano do większej załogi i nieco innego uzbrojenia - karabinów maszynowych kal. 7,62 mm i kal. 12,7 mm. Również UH-1Y Venom może przenosić dodatkowe uzbrojenie podwieszane, ale na dwóch, a nie sześciu (jak AH-1Z Viper) pylonach.