Polski balon stratosferyczny leci do granicy kosmosu. Śledź lot na żywo

Polski balon stratosferyczny 10 grudnia jeszcze przed południem ma wznieść się do granic kosmosu. To wspólne działanie Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA) i polskich krótkofalowców. Będzie to misja stratosferyczna w ramach działań edukacyjnych, w której obrazki związane z pierwszą polską misją kosmiczną IGNIS i polskim sektorem kosmicznym będą nadawane z kapsuły zawieszonej pod balonem.

Misja rozpoczęła się 10 grudnia o godzinie 10.00 (zapasowy termin ustalony jest na godzinę 11.00). Każdy taki lot jest zgłaszany do Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (PAŻP). Start balonu odbył się z okolic Poznania (Dąbrówka k. Poznania).

Jak informuje POLSA, pierwotnie był zaplanowany na okolice Wrocławia, ale z uwagi na warunki pogodowe w dniu startu, został zmieniony, by kapsuła mogła wylądować na terenie Polski. "Przed każdym lotem wykonywana jest predykcja trasy i potencjalnego miejsca lądowania. Daje to informację o konieczności wprowadzenia ewentualnych modyfikacji przebiegu lotu, poprzez zmianę np. miejsca startu, wielkości spadochronu, naprężenia linek lub ilości gazu" - tłumaczy POLSA.

Jak dodaje, to ważne, bo w okresie późnojesiennym i zimowym, balony stratosferyczne przemierzają duże odległości poziome. POLSA wyjaśnia, że dzieje się to za sprawą tzw. jet streamów (prądów strumieniowych – pasa bardzo silnych wiatrów) występujących w górnej części troposfery.

Dla misji IGNIS POLSA planuje zastosować technologię SSTV, która pozwala przekształcić obrazy na sygnały dźwiękowe. Dzięki temu każdy zainteresowany, również szkoły czy studenci, mogą uczestniczyć w odbiorze sygnału i dekodować go, zamieniając na obrazy.

Na pokładzie balonu znajdzie się: nadajnik SSTV, sprzęt badawczy Rady Studentów przy Prezesie POLSA, kamery oraz różne systemy komunikacyjno-pozycyjne. "Kapsułę będzie można śledzić przez cały lot, na dedykowanych kokpitach lokalizatorów umieszczonych pod balonem: (1), (2), (3). Dane na tych kokpitach zaczną pojawiać się kilkadziesiąt minut przed lotem po uruchomieniu urządzeń pokładowych" - podaje POLSA. Dodatkowo balon będzie widoczny na ogólnodostępnych serwisach zarządzanych przez krótkofalowców, np. tutaj.

Balon stratosferyczny to zaawansowana technologia wykorzystująca powłoki lateksowe, napełniane gazami takimi jak wodór czy hel. Balon wynosi ładunek, taki jak kapsuła z systemem SSTV, w wyższe partie atmosfery, aż do momentu jego pęknięcia na wysokości 30-40 km. Podczas opadania, spadochron spowalnia jego przemieszczenie, umożliwiając bezpieczne lądowanie. W zależności od rozmiarów ma możliwość uniesienia ładunku do 2 kg. Limit ten regulują przepisy dotyczące bezpieczeństwa lotniczego w Polsce.

Od momentu wypuszczenia balonu, do momentu powrotu na Ziemię minie od 3 do 5 godzin, w zależności od warunków pogodowych. Przez ten czas nadawany będzie sygnał SSTV, który będzie mógł być odebrany nie tylko przez krótkofalowców, ale każdą szkołę, ośrodek edukacyjny czy gospodarstwo domowe - tłumaczy POLSA.

Jak odebrać sygnał? POLSA przygotowała specjalną instrukcję w zależności od możliwych form odbioru sygnału nadawanego z balonu dla misji IGNIS. Odbiór jest możliwy m.in.: za pomocą odbiornika SDR i komputera lub tabletu/smartfona, odbiorników WebSDR lub za pomocą odbiorników amatorskich i radiostacji (radiotelefonów) przeznaczonych dla krótkofalowców (szczegółowa instrukcja tutaj).

Jak zapowiada POLSA, w projekcie mogą wziąć udział szkoły, instytucje edukacyjne, uczelnie wyższe, koła studenckie, krótkofalowcy i wszyscy zainteresowani odbieraniem sygnału SSTV dla misji IGNIS.

Dla pierwszych 50 uczestników, którzy prześlą najwięcej odebranych obrazów, przewidziano specjalne zestawy upominkowe IGNIS. Przygotowanie do tego wydarzenia może być doskonałą okazją do przeprowadzenia praktycznych zajęć o kosmosie i technologii stratosferycznej w szkołach oraz inspirowania młodych ludzi do odkrywania nauki i techniki.