Pentagon nie ma pieniędzy. Jeśli zamówi okręt, to nie będzie samolotu przyszłości

Stany Zjednoczone wydają na zbrojenia około 900 mld dolarów – więcej, niż dziewięć kolejnych krajów razem wziętych. Mimo tak gigantycznego budżetu Ameryka ma problemy z finansowaniem kluczowych programów zbrojeniowych. Zagrożony jest m.in. samolot przyszłości F/A-XX.

Albo nowy, drugi w ciągu roku, okręt podwodny typu Virginia, albo kontynuacja prac nad samolotem przyszłości dla marynarki wojennej – przed takim dylematem stoją amerykańscy decydenci. Po przedstawieniu przez Pentagon propozycji budżetu na 2025 rok okazało się, że pieniędzy nie wystarczy na wszystko.

Kongres znalazł rozwiązanie. Otóż zdecydował o zamówieniu kolejnego okrętu podwodnego klasy Virginia, rezygnując z finansowania programu rozwoju morskiego samolotu bojowego 6. generacji, znanego pod nazwą F/A-XX. Dla Pentagonu to nie do przyjęcia.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Do problemu odniósł się amerykański sekretarz obrony Lloyd Austin: "Zamówienie drugiego okrętu podwodnego wymagałoby ograniczenia programu myśliwców nowej generacji o 400 milionów dolarów. Program rozwoju myśliwców byłby niewykonalny, co pogorszyłoby zdolność marynarki wojennej do wystawiania samolotów nowej generacji, niezbędnych w latach 2033–2037".

Zobacz także: Czy to sprzęt NATO, czy rosyjski?

Okręty podwodne typu Virginia to seria nowoczesnych, "myśliwskich" jednostek z napędem jądrowym, przeznaczonych zarówno do walki z okrętami pod- i nawodnymi, jak i do atakowania celów na lądzie przy pomocy pocisków manewrujących, a także do wsparci działań jednostek specjalnych.

Amerykańska marynarka wojenna eksploatuje obecnie 23 takie jednostki. Kilka kolejnych jest na etapie testów i końcowych prac, a w stoczniach budowanych jest osiem następnych okrętów. Kolejne zostały już zamówione, a spór dotyczy tego, czy w 2025 roku nowe zamówienie będzie dotyczyło jednego, czy dwóch okrętów tej klasy.

F/A-XX to równoległy – względem programu NGAD – program rozwojowy, którego celem jest opracowanie maszyny bojowej 6. generacji, przeznaczonej dla marynarki wojennej. Nowe samoloty mają zastąpić w służbie maszyny F/A-18E/F Super Hornet i uzupełnić F-35C, czyli wariant Lightninga przeznaczony do działania z lotniskowców.

Odrębny program rozwojowy marynarki wojennej jest wynikiem jej specyficznych potrzeb – samoloty morskie muszą charakteryzować się znacznym zasięgiem, dużą niezawodnością (dlatego często mają dwa silniki), a także wzmocnioną konstrukcją, dostosowaną do specyfiki służby na lotniskowcu.