Neandertalczycy nie tylko polowali. Odsłaniają pełne menu naszych krewnych

Neandertalczycy byli drapieżnikami szczytowymi, ale ich jadłospis był znacznie bogatszy – wynika z nowych analiz izotopowych i odkryć archeologicznych.

 Neandertalczykom nie była obca umiejętność wytwarzania prostych, zaostrzonych narzędzi z kamienia lub kości zwierzątNeandertalczycy
Źródło zdjęć: © Neanderthal-Museum, Mettmann CC BY-SA 4.0
Aleksandra Dąbrowska

Neandertalczycy przez lata uchodzili za niemal wyłącznie mięsożernych. Najnowsze wyniki badań pokazują jednak, że oprócz mięsa i tłuszczu sięgali także po rośliny: strączki, orzechy i nasiona. To zmienia obraz ich strategii zdobywania energii.

Co jadł neandertalczyk: mięso, tłuszcz i rośliny

Analizy izotopów wapnia, strontu, cynku i azotu z kości i zębów, m.in. ze stanowiska Gabasa w Hiszpanii, wskazują na hipermięsożerność. Jednocześnie inne odkrycia potwierdzają pozyskiwanie tłuszczu ze szpiku i prawdopodobne wykorzystywanie mózgów zwierząt.

Badacze podkreślają, że wysoki poziom azotu-15 nie wynika wyłącznie z nadmiaru białka. Znaczenie ma rodzaj ofiar. Częstsze polowania na duże ssaki, jak mamuty, podnosiły wskaźniki w szkliwie i kościach.

Pojawia się także hipoteza alternatywna: konsumowanie larw much i nadpsutego mięsa. Takie pokarmy mają wyjątkowo silny sygnał izotopowy, który może tłumaczyć obserwowane wartości w materiale kostnym.

Spożywanie zbyt dużej ilości białka bez wystarczającej ilości tłuszczu i węglowodanów, które dostarczają nam większości energii, może prowadzić do śmiertelnego stanu znanego jako zatrucie białkowe - tłumaczy Hervé Bocherens z Uniwersytetu w Tybindze.

Na stanowisku sprzed 125 tys. lat w Niemczech odkryto systematyczne łamanie kości w celu wydobycia szpiku. - Mózgi zwierząt były kolejnym prawdopodobnym źródłem tłuszczu - mówi Bocherens.

Ślady roślin w diecie neandertalczyków

W Izraelu zidentyfikowano pozostałości strączków, żołędzi i pistacji. W Grecji i Iraku są dowody moczenia i rozdrabniania soczewicy, orzechów i traw, a w Gibraltarze – zwęglonych oliwek i nasion sosny.

Włoskich narzędzi używano prawdopodobnie do obróbki skrobi; na ich powierzchni znaleziono ziarna wskazujące na wyrób prymitywnej "mąki". W El Sidrón w płytce nazębnej wykryto krwawnik i rumianek, a w El Salt – roślinne sterole w skamieniałych odchodach.

Naukowcy wskazują, że w cieplejszych regionach zbiory roślin były większe i sezonowe. W grę wchodziły nasiona, bulwy oraz daktyle. To pokazuje elastyczność i dopasowanie do lokalnego środowiska.

Cyfrowy Polak
Cyfrowy Polak © Cyfrowy Polak
Wybrane dla Ciebie
Karabiny snajperskie z Kanady w rękach Rosjan. Oto jak omijają sankcje
Karabiny snajperskie z Kanady w rękach Rosjan. Oto jak omijają sankcje
Atak na rosyjską infrastrukturę energetyczną. Ukraińcy użyli Neptunów
Atak na rosyjską infrastrukturę energetyczną. Ukraińcy użyli Neptunów
Pentagon wydał zgodę na dostawę postrachu Kremla. Ostatnią barierą Trump
Pentagon wydał zgodę na dostawę postrachu Kremla. Ostatnią barierą Trump
Zamówili 138 myśliwców F-35. Zapomnieli zadbać o zaplecze
Zamówili 138 myśliwców F-35. Zapomnieli zadbać o zaplecze
Nie Iran, nie Korea Północna. Rosja ma jeszcze silniejszego sojusznika
Nie Iran, nie Korea Północna. Rosja ma jeszcze silniejszego sojusznika
Młode Słońce było wściekłe. Naukowcy obserwują spektakularną erupcję
Młode Słońce było wściekłe. Naukowcy obserwują spektakularną erupcję
Rosyjski szpieg nad Bałtykiem. Polska poderwała myśliwce
Rosyjski szpieg nad Bałtykiem. Polska poderwała myśliwce
Ukraińcy zniszczyli Oriesznika. Nikt o tym nie wiedział
Ukraińcy zniszczyli Oriesznika. Nikt o tym nie wiedział
Cmentarzysko samolotów w Rosji. Spoczywają tu od II wojny światowej
Cmentarzysko samolotów w Rosji. Spoczywają tu od II wojny światowej
Rosjanie przeszukują złomowiska. Ukraińcy dobrze wiedzą, czego szukają
Rosjanie przeszukują złomowiska. Ukraińcy dobrze wiedzą, czego szukają
Niezwykłe zjawisko. Sierść psów w Czarnobylu staje się niebieska
Niezwykłe zjawisko. Sierść psów w Czarnobylu staje się niebieska
Kolejny obiekt reliktem nieistniejącej cywilizacji. Jest jeden haczyk
Kolejny obiekt reliktem nieistniejącej cywilizacji. Jest jeden haczyk