Mamuty w centrum Krakowa. Ludzie zabili dziesiątki wielkich zwierząt
Szczątki 113 mamutów, upolowanych niegdyś przez ludzi w centrum Krakowa, zostały odkryte i zbadane przez polskich paleontologów. Nadszedł czas na prezentację rezultatów wieloletnich badań.
24.12.2023 14:13
Odkrycie, zapoczątkowane badaniami z 1967 roku, doprowadziło do zidentyfikowania i zbadania największego w Europie i jednego z największych na świecie stanowiska, zawierającego pozostałości mamutów.
Szczególnie cenna okazała się jedna z nich. Wśród dziesiątek tysięcy odnalezionych kości jedna – uszkodzone mamucie żebro – zawierała niezwykle cenny dodatek w postaci krzemiennego grotu. Jak zauważył dr hab. Piotr Wojtal z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie, było to pierwsze tego typu znalezisko w Europie.
Żebro z odłamkiem grotu
Choć żebro zostało odkryte w 2002 roku, dopiero w 2018 roku stwierdzono, że w kość wbity jest niewielki, 7-mm czubek grotu, który odłamał się przy wbijaniu broni w ciało zwierzęcia. Naukowcy określili go mianem "dymiącego pistoletu" ze względu na wiedzę, jaką dawał o sposobach polowania na mamuty.
Przez długie lata spekulowano, że zwierzęta mogły być płoszone, aby spadły ze stromego zbocza lub zaganiane do specjalnie przygotowanych dołów. Zdaniem badaczy fragment grotu potwierdza, że mamut został ugodzony włócznią z bardzo dużą siłą, sugerującą, ze broń została rzucona z niewielkiej odległości.
Myśliwi z kultury graweckiej
Ślady wskazują, ze na terenie współczesnego Krakowa znajdowało się nie tylko miejsce polowań na mamuty, ale także centrum obróbki pozyskanej w ten sposób żywności, gdzie wielkie zwierzęta były obdzierane ze skóry i ćwiartowane, na co wskazuje duża liczba artefaktów, przeznaczonych do obróbka żywności.
Wielkie łowy na terenie dzisiejszego Krakowa rozpoczęły się około 27 tys. lat temu i były prowadzone przez przedstawicieli tzw. kultury graweckiej. Jej ślady odnaleziono – poza Krakowem – także w rejonie Nowego Targu i francuskiej jaskini La Gravette.
Dorobek dotychczasowych badań można podziwiać na wystawie "Spadzista - krakowskie cmentarzysko mamutów", która ruszy 3 stycznia w krakowskim Muzeum Przyrodniczym ISEZ PAN.
Łukasz Michalik, dziennikarz Wirtualnej Polski