Kto wynalazł szczepionkę? Historia w pigułce

Historia szczepień rozpoczęła się już setki lat temu. To dzięki nim wyeliminowano ospę prawdziwą oraz wiele innych groźnych chorób. Jednak pierwsze metody nie zawsze spotykały się z aprobatą otoczenia, nazywano je nawet niebezpiecznymi eksperymentami na ludziach. Jak wszystko się zaczęło i kto wynalazł szczepionkę? Poniżej znajdziemy odpowiedzi na te pytania.

Dawniej pomysłów na pokonanie epidemii nie brakowało. Brano pod uwagę ,nawet najdziwniejsze metody m.in. w Chinach wcierano dzieciom w błonę śluzową nosa starte na proszek strupy po ospie. Z kolei w Indiach zakładano ubrania chorych na ospę albo wkłuwano igły zakażone ropą.

W przypadku dżumy sprawdzało się picie tak zwanego "octu siedmiu złodziei", w którym przez 12 dni moczono zioła takie jak szałwia, piołun, ruta lub rozmaryn. Z perspektywy współczesnej medycyny wiemy, że była to pomocna metoda, ponieważ te zioła mają działanie bakteriobójcze. Kolejnym sposobem było spożywanie alkoholu w dużych ilościach, ponieważ organizm nim przesiąknięty jest mniej podatny na infekcje.

Jedna z najbardziej drastycznych metod walki była stosowana w przypadku wścieklizny. Polegała na wypalaniu żelazem fragmentu ciała pokąsanego przez zarażone zwierzę.

W przypadku wynalezienia szczepionek proces nie był wcale prosty. Głównie z powodu poglądów i strachu ludzi, którzy uważali szczepienia za niebezpieczne. Jednak w 1718r. matczyna miłość lady Mary Montagu sprawiła, że korzystając z doświadczeń Turków, rozkazała ona zaszczepić swojego syna przeciwko ospie. Po zaaplikowaniu szczepionki jej syn kilka dni gorączkował, ale szybko wydobrzał i nie zachorował na ospę.

Lady Mary była żoną brytyjskiego ambasadora w Konstantynopolu, dzięki czemu miała rozliczne znajomości. Zainteresowała sprawą króla Jerzego I, który postanowił wykonać eksperyment. Wybrał dwóch ludzi, którzy byli skazani na szubienicę i ich zaszczepił. Obydwaj po kontakcie z chorymi nie zarazili się i w nagrodę zostali ułaskawieni. Wtedy król wprowadził zalecenie szczepienia w całym kraju. Pomogła mu w tym rozpowszechniona broszurka, która dzięki prostemu językowi trafiła do jego mieszkańców.

Tę metodę szczepień nazwano wariolizacją, pochodzącą od słów variola vera, znaczących ospa prawdziwa. Jednak to nie lady Mary Montagu uważa się za odkrywczynie. Kto wynalazł szczepionkę?

Kilka lat po niej w 1798r. Edward Jenner przeprowadził eksperyment. Wprowadził do organizmu 8-letniego chłopca w 1796r. ropę, pobraną z pęcherzyka na dłoni kobiety chorej na ospę krowią. Rok później temu samemu dziecku zaaplikował materiał pobrany od osoby chorej na ospę prawdziwą. W efekcie chłopiec nie zachorował a Jenner, otrzymał nagrodę w wysokości 30 tys. funtów, które przeznaczył na instytut szczepień dla biednych.

Całkowite uwolnienie świata od ospy prawdziwej WHO ogłosiło aż w 1974r. Co oznacza, że potrzeba było aż 178 lat wykonywania szczepień ochronnych, by móc czuć się bezpiecznym w przypadku tej choroby.

Z perspektywy finansowej szczepienia bardzo się opłacają, ponieważ ich koszt jest czasem nawet o 150 proc. niższy niż leczenie w przypadku zarażenia chorobą zakaźną. Mamy więc za co dziękować temu, kto wynalazł szczepionkę.

Dowiedz się więcej o szczepionkach:

• Skuteczna szczepionka na AIDS gotowa!
• Koronawirus to nie pierwsza epidemia w Polsce. 57 lat temu szalała ospa
• Koronawirus. Nie szczepionka, a żółć niedźwiedzia. Niepokojące zalecenia chińskich ekspertów