Dzieciobójcy i wojownicy. Starożytni Grecy zabijali dzieci? Są nowe badania

Przez długie wieki los greckich noworodków postrzegano przez relację Plutarcha z Cheronei. Zdaniem tego starożytnego pisarza starożytni Grecy skazywali słabe i chorowite dzieci na śmierć. Nowe badania wyjaśniają tę kwestię.

Przekonanie o kontrowersyjnych praktykach mieszkańców starożytnej Grecji ma już blisko 2 tys. lat. Źródła pisane, według których starożytni skazywali chorowite, zdeformowane lub słabe dzieci na śmierć, zostały jednak podważone przez badania archeologiczne. Okazuje się, że istnieją dowody podważające przekaz Plutarcha.

Grecki historyk tak opisywał zwyczaje Spartan: "Spartiata nie decydował sam o losach swego potomstwa. Zanosił dziecko do miejsca zwanego lesche, gdzie zasiadali najstarsi członkowie jego fyli, którzy przeprowadzali oględziny dziecka. Jeśli było ono dobrze zbudowane i silne, kazali ojcu je wychowywać (...) Jeśli jednak było chuderlawe i niekształtne, odsyłali je do tak zwanych Apothetai, jamy w ziemi w pobliżu Tajgetu (...)".

Debby Sneed z California State University w Long Beach kwestionuje przekaz greckiego pisarza i historyka, który nie opisywał praktyk widzianych na własne oczy, ale przywoływał wydarzenia z przeszłości. Badaczka zwraca uwagę na fakt, że wśród odnalezionych podczas wykopalisk artefaktów nie brakuje m.in. butelek o specyficznym kształcie, sugerującym używanie ich do karmienia niepełnosprawnych niemowląt.

Kolejną poszlaką, wspierającą pogląd Debby Sneed, jest obecność w greckiej sztuce licznych wizerunków osób z wyraźnymi, wrodzonymi schorzeniami, jak rozszczep podniebienia i różne deformacje. Badaczka zauważa, że dzieciobójstwo zdarza się sporadycznie w większości społeczeństw, jest jednak piętnowane i uznawane za niewłaściwe. Nic nie wskazuje na to, by mieszkańcy starożytnej Grecji byli inni.

Jak podsumowuje swoje badania Debby Sneed: – Mamy dużo dowodów na to, że [Grecy] nie zabijali niemowląt i brak dowodów na to, że to robili.

Zdaniem Debby Sneed nieprawdziwy przekaz o uśmiercaniu noworodków miał bardzo poważne następstwa – stał się m.in. jednym z filarów eugeniki i usprawiedliwiania przez nazistów zabijania osób niepełnosprawnych.