Deszcze meteorów w 2019 roku. Kalendarz spadających gwiazd

Podniebne spektakle zawsze wywołują wiele emocji, wszyscy lubimy je obserwować. Czy to spadające gwiazdy, czy superksiężyc, zawsze jest na co popatrzeć. Z tego względu przygotowaliśmy dla was kalendarz deszczy meteorów, które można będzie obserwować w 2019 roku.

Pierwszy rój meteorów w 2019 roku już trwa. To Kwadrantydy, których maksimum roju przypada na 3 stycznia. Wówczas aktywność deszczu to około 100 obiektów na godzinę. Kwadrantydy będą widoczne na niebie aż do 7 stycznia, ale z każdym dnem ich aktywność będzie spadać.

Kwadrantydy będą wchodzić w atmosferę Ziemi ze sporą prędkością, około 41 km/s. To jednak i tak niewiele w porównaniu z listopadowymi Leonidami, które osiągają nawet 72 km/s.

Nazwa roju Kwadrantydów wzięła się z nieistniejącego już gwiazdozbioru Kwadratu Ściennego (Quadrans Muralis). Jego macierzystą planetoidę odkryto w ramach programu LEONES, zajmującego się poszukiwaniem niebezpiecznych dla Ziemi obiektów. Obiekt należący do grupy Amora nazwano 196256 2003 EH1.

Najlepsze warunki do oglądania styczniowego deszczu meteorów będą dopiero w środku nocy, ale jako że mamy zimę, obserwację można zacząć już dużo wcześniej. Spadających gwiazd szukajcie na północno-wschodniej części nieba. Najprościej jednak skorzystać z aplikacji np. Sky Map. Posiada ona opcję wyszukiwania konkretnych obiektów w kosmosie, a następnie wskazuje, w którą stronę musimy spojrzeć. Aplikacja posiada wyszukiwarkę, w której nazwy należy wpisywać po angielsku. A więc w tym przypadku wystarczy wpisać "Qua", a program sam zasugeruje Kwadrantydy.

Kolejny deszcz meteorów, który możemy obserwować to Lirydy. Jednak pojawia się on dopiero w kwietniu, a konkretnie pomiędzy 16 a 25 kwietnia, natomiast maksimum roju trwa między 21 a 22 kwietnia. Lirydy nie należą też do specjalnie aktywnego deszczu meteorów. Podczas największej aktywności będziemy mogli zaobserwować zaledwie 18 zdarzeń w ciągu godziny, czyli niewiele.

Jest jednak coś wyjątkowego w Lirydach, o czym warto wspomnieć. Jest to pierwszy rój, o którym wspominają starożytne kroniki. Pierwsze chińskie zapiski na temat tego deszczu meteorów datuje się na rok 2000 p.n.e.

Rój eta Akwarydów powiązany jest z prawdopodobnie najsłynniejszą kometą - Halleya. Pierwsze ślady aktywności meteorów pojawiają się już 19 kwietnia, a cały spektakl trwa na niebie do 28 maja. Najważniejszy dzień, czyli maksimum roju przypada na noc pomiędzy 5 a 6 maja. Zaobserwujemy wówczas około 60 zdarzeń na godzinę, czyli całkiem nieźle.

Eta Akwarydy, kwietniowo-majowy rój meteorów najlepiej widoczny jest zwykle około 2 w nocy. Można wtedy zauważyć "wystrzeliwanie meteorów w górę". I wtedy dzieje się najciekawszy spektakl, ze względu na niski radiant. Dodatkowo, eta Akwarydy pozostawiają za sobą wyjątkowo długie smugi na niebie.

Delta Akwarydy występują przez długi czas, od 12 lipca do 19 sierpnia. Maksimum roju szacuje się na 28 lipca, z niewielką aktywnością, do 20 zdarzeń na godzinę.

Perseidy, letni rój meteorów, który cieszy się największą popularnością. Ciepłe sierpniowe bezchmurne noce sprzyjają obserwacji nieba. Perseidy, które są wyjątkowo aktywne można obserwować pomiędzy 17 lipca a 24 sierpnia.

Perseidy w 2019 roku szykują się na niezłe show. Od 11 do 14 sierpnia możemy spodziewać się ponad 100 zdarzeń na godzinę każdej nocy. Jest na co popatrzeć, szczególnie podczas wakacji nad morzem. Zwykle podczas tych najbardziej aktywnych dni roju, w dużych miastach organizuje się wspólne oglądanie. Na przykład w Warszawie nad Wisłą tuż przy budynku Centrum Nauki Kopernik.

Perseidy uznajemy za obiekty pochodzące od komety 109P/Swift-Tuttle. Kiedy kometa przemieszcza się przez gwiazdozbiory Kasjopei, Perseusza i Żyrafy, dochodzi do maksimum swojej aktywności, gdy przelatuje niedaleko gwiazdy eta Persei, i stąd bierze się nazwa roju.

Drakonidy są niezłą ciekawostką i zagadką. Nie wiadomo, jakiej aktywności się po nich spodziewać. W nocy z 9 na 10 października 1933 roku osiągnęły 350 zdarzeń na godzinę, a w 1946 było ich nawet kilkaset w ciągu godziny. Maksimum roju możemy spodziewać się 8 października 2019 roku. Oby Drakonidy po raz kolejny zaskoczyły.

Orionidy to kolejne po eta Akwarydach meteory powiązane z kometą Halleya. Nie należą do najaktywniejszych rojów. Maksymalnie w ciągu godziny możemy zaobserwować około 30 zdarzeń na niebie - ten moment przypada na 21 października. Jednak z tym bywa różnie - w 2007 roku na niebie pojawiło się 50-70 "spadających gwiazd". Najlepsza widoczność Orionidów zacznie się około północy 21 października 2019 r.

Leonidy, podobnie do Drakonidów posiadają zmienne ZHR (Zenitalna liczba godzinna). I także można się po nich spodziewać bardzo wysokiej aktywności. W 1966 roku miały wyjątkową aktywność, kiedy to zarejestrowano aż 140 000 obiektów. W ciągu godziny w 1833 roku pojawiło się aż 26 700 spadających gwiazd należących do roju Drakonidów.

Leonidy są dosyć drobnymi meteorami, pochodzącymi od komety 55P/Tempel-Tuttle. Wchodzą do atmosfery z prędkością nawet 72 km/s. W ostatnich latach niestety nie biją żadnych rekordów. W przeciwieństwie do lat 1998-2002, kiedy "spadających gwiazd" pojawiło się nawet 3000 w ciągu godziny, w ubiegłym roku aktywność roju w maksimum stanowiła zaledwie 10-20 obiektów na godzinę.

W tym roku zapewne też nie spodziewamy się ogromnej aktywności, ale będzie na co popatrzeć. Maksimum datuje się na 17/18 listopada 2019 r.

Geminidy to rój meteorów pochodzący od bardzo specyficznego i ciekawego obiektu - planetoidy (3200) Phaethon. Niestety, to zimowe "spadające gwiazdy", a więc mroźne grudniowe temperatury mogą być odpychające, ale warto chociaż na chwilę spojrzeć w niebo. Maksimum roju Geminidów w 2019 roku szykuje się na nawet 120 obiektów na godzinę. Będzie to w nocy z 13 na 14 grudnia, a cała aktywność trwa pomiędzy 4 a 17 dniem ostatniego miesiąca roku.

Planetoida, z której pochodzą Geminidy jest wyjątkowym obiektem w Układzie Słonecznym. Okrąża Słońce w ciągu 1 roku i 158 dni, a jej średnica to około 5 km. Jej nazwa pochodzi z mitologi greckiej, a konkretnie od Faetona, syna Heliosa. Znacznie wyróżnia się spośród wszystkich nazwanych obiektów planetoid naszego układu - zbliża się do gwiazdy nawet na odległość 0,06893173 au czyli zaledwie 10 312 040 km. Natomiast w grudniu 2093 roku Phaethon spotka się ze Słońcem w odległości tylko 2 964 000 km - czyli 0,01981 au.

Ostatnim rojem meteorów który będziemy mogli zaobserwować w 2019 roku są Ursydy. Ich maksimum roju wypada 22-23 grudnia, i nie jest zbyt interesujący, bo wynosi zaledwie do 10 obiektów na godzinę.

Zobacz też: Cybersejf – jak stworzyć bezpieczne hasło?