Artefakt z XVII wieku. Rdzenni Amerykanie stworzyli mapę gwiazd
Mapa Gwiazd Pawnee, stworzona na skórze łosia, to unikalny artefakt z XVII wieku, który wciąż budzi zainteresowanie naukowców. Znaleziona w 1902 r., służyła prawdopodobnie do opowiadania mitów o pochodzeniu świata przez kapłanów Skiri.
Mapa nieba Pawnee
Mapa Gwiazd Pawnee to niezwykły artefakt, który powstał na początku XVII wieku. Wykonana na skórze łosia, przedstawia nocne niebo w formie krzyży rozmieszczonych na owalnej powierzchni. Choć jej dokładne znaczenie pozostaje przedmiotem dyskusji, jest uznawana za unikalne przedstawienie gwiazd w kulturze rdzennych Amerykanów.
Jak natomiast podaje From Quarks to Quasars w swoim poście na Facebooku, Skiri (lub Skidi) to jedno z czterech głównych plemion Narodu Pawnee, historycznie zamieszkujących dzisiejszą Nebraskę nad rzeką Loup.
Znani jako doświadczeni obserwatorzy nieba, Skiri przywiązywali ogromną wagę kulturową i duchową do gwiazd. Cały ich światopogląd – w tym kalendarz rolniczy, ceremonie i historie pochodzenia – był silnie związany z wzorcami astronomicznymi.
Historia odkrycia i interpretacje
Mapa została odkryta w 1902 r. przez antropologa Jamesa Murie, należącego do Skiri, który przekazał ją do Field Museum w Chicago. W 1927 astronom amator Ralph Buckstaff zinterpretował mapę jako przedstawienie nocnego nieba, podzielonego na dwie połowy linią środkową z bardzo małych gwiazd, prawdopodobnie reprezentujących Drogę Mleczną.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Przelot Black Hawków nad Warszawą
Po lewej stronie gwiazdy układają się w zimowe konstelacje półkuli północnej, a po prawej stronie w konstelacje letnie. To zasugerowało Buckstaffowi, że Pawnee dostrzegają sezonowe przesunięcie gwiazd.
Buckstaff twierdził, że Pawnee rozpoznawali wzory gwiazd podobnie jak europejscy astronomowie, jednak jego tezy zostały podważone przez astronoma Von Dela Chamberlaina. W swojej książce z 1982 r. Chamberlain argumentował, że mapa nie była dokładnym odwzorowaniem nieba, lecz raczej symbolicznym przedstawieniem używanym przez kapłanów Skiri.
Rola mapy w kulturze Skiri
Antropolog Douglas Parks w 1985 r. zgodził się z Chamberlainem, że mapa mogła służyć jako narzędzie mnemotechniczne do opowiadania mitów o pochodzeniu świata. Nie była więc precyzyjnym zapisem pozycji gwiazd, lecz miała głębsze znaczenie kulturowe.
Pomimo niejasności co do dokładnego przeznaczenia, Mapa Gwiazd Pawnee pozostaje obiektem zainteresowania zarówno antropologów, jak i astronomów. Jest to jedyne w swoim rodzaju przedstawienie gwiazd w kulturze rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej, co czyni ją niezwykle cennym artefaktem.
