Znana ze swojego odoru. Tak powstaje ten nie do wytrzymania zapach

Dziwidło olbrzymie, znane z intensywnego zapachu przypominającego rozkładające się mięso, przyciąga nie tylko owady, ale i ciekawskich ludzi. Badania nad jej chemicznymi emisjami ujawniają złożoność tego zjawiska.

ROYAL BOTANIC GARDEN, SYDNEY, NEW SOUTH WALES, AUSTRALIA - 2025/01/23: Amorphophallus titanum, famously known as the Corpse Flower seen at the Royal Botanic Garden Sydney. One of the biggest and smelliest flowers in the world blooms at the Royal Botanic Garden Sydney in Australia on 23 January, 2025. Bunga Bankai (Indonesian), Titan Arum or Amorphophallus titanum flowers for just 24 hours, once every few years. Found only in the rainforests of western Sumatra, the rare and endangered Corpse Flower plant is renowned for the smell of putrid, rotting flesh that surround the flowers when it blooms. People have described the smell as like wet socks, hot cat food, or rotting possum flesh. The last time it bloomed in Sydney was in 2010. (Photo by George Chan/SOPA Images/LightRocket via Getty Images)Dziwidło olbrzymie
Źródło zdjęć: © GETTY | SOPA Images
Aleksandra Dąbrowska

Dziwidło olbrzymie to niezwykle rzadki okaz, który kwitnie raz na siedem do dziesięciu lat. Naturalnie spotkać można go na Sumatrze, w Indonezji.

Jego kwiaty, osiągające wysokość ponad trzech metrów, wydzielają zapach przypominający rozkładające się mięso. To właśnie ten zapach przyciąga owady, takie jak chrząszcze i muchy, które odgrywają kluczową rolę w procesie zapylania.

Chemia zapachu rośliny a zapylanie

Naukowcy z Colorado State University zaobserwowali, że roślina stosuje skomplikowaną strategię zapylania, polegającą na rozdzieleniu kwitnienia kwiatów żeńskich i męskich. Pierwszej nocy kwitną kwiaty żeńskie, wydzielające związki o nieprzyjemnym zapachu. Następnej nocy kwitną kwiaty męskie, umożliwiając owadom przeniesienie pyłku dalej.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Przelot Black Hawków nad Warszawą

Badacze odkryli, że żeńskie kwiaty wykonują większą część pracy. W jej ramach wydzielają one ogromne ilości siarki organicznej oraz inne związki, które naśladują zapachy gnicia, aby przyciągnąć chrząszcze i muchy, które normalnie żywią się padliną.

To właśnie ta organiczna siarka tak naprawdę śmierdzi z żeńskiego kwiatu. Jak wskazali badacze, metanotiol to cząsteczka z tej samej rodziny związków chemicznych, co zapachy wydzielane przez skunksy. Według badań to właśnie on był związkiem emitowanym najczęściej podczas kwitnienia.

Co jeszcze wpływa na ten "zapach"?

Naukowcy zmierzyli też ilość innych organicznych związków siarki, w tym disiarczku dimetylu o zapachu czosnku, siarczku dimetylu o "nieprzyjemnym zapachu: oraz trójsiarczku dimetylu o zapachu gnijącej kapusty lub cebuli.

Jak wykazały badania, emisja tych substancji lotnych stanowiła około 0,4% średniej biomasy rośliny. Sama roślina zaś waży od 30 do 120 kg kilogramów.

Badacze wykazali, że wysoka emisja zapachu może być o rząd wielkości wyższa niż na wysypiskach śmieci. Zapachy są również odporne na utlenianie atmosferyczne, żeby skuteczniej przyciągać zapylające owady.

Wybrane dla Ciebie
Problemy rosyjskiej floty podwodnej. Od "kulejącego okrętu" do "pływającej Hiroszimy"
Problemy rosyjskiej floty podwodnej. Od "kulejącego okrętu" do "pływającej Hiroszimy"
Tajemnica posągów z Wyspy Wielkanocnej rozwiązana. Są nowe badania
Tajemnica posągów z Wyspy Wielkanocnej rozwiązana. Są nowe badania
Błędnie zdiagnozowała raka. AI myli się w 7 na 10 przypadków
Błędnie zdiagnozowała raka. AI myli się w 7 na 10 przypadków
Widowiskowy pokaz świateł z dalekiej północy. Zorza polarna znów nad Polską
Widowiskowy pokaz świateł z dalekiej północy. Zorza polarna znów nad Polską
Odkryli egipską twierdzę sprzed 3,5 tys. lat. W środku piece i ciasto
Odkryli egipską twierdzę sprzed 3,5 tys. lat. W środku piece i ciasto
Muzyka generowana przez AI zastępuje artystów. Sklepy w Belgii unikają opłat
Muzyka generowana przez AI zastępuje artystów. Sklepy w Belgii unikają opłat
Muchomory modne na Instagramie? Toksykolog: eksperymenty mogą zabić
Muchomory modne na Instagramie? Toksykolog: eksperymenty mogą zabić
Sekret rosyjskiego Su-57 poznany. Oto co pomieści w swoim wnętrzu
Sekret rosyjskiego Su-57 poznany. Oto co pomieści w swoim wnętrzu
Fascynujące odkrycie na Tytanie. To prawdziwe wyzwanie dla chemików
Fascynujące odkrycie na Tytanie. To prawdziwe wyzwanie dla chemików
Pocisk manewrujący Ragnarök pokazany. To długie ramię dla "Walkirii"
Pocisk manewrujący Ragnarök pokazany. To długie ramię dla "Walkirii"
Już kupowali z Zachodu. Nagle zwrot akcji. Wybrali myśliwiec z Chin
Już kupowali z Zachodu. Nagle zwrot akcji. Wybrali myśliwiec z Chin
Są starsze niż piramidy w Gizie. Natura stworzyła je w Alpach
Są starsze niż piramidy w Gizie. Natura stworzyła je w Alpach