Wyjątkowe zaćmienie Księżyca sprzed prawie 1000 lat. Naukowcy ustalili, co do niego doprowadziło

Wyjątkowe zaćmienie Księżyca sprzed prawie 1000 lat. Naukowcy ustalili, co do niego doprowadziło

Wyjątkowe zaćmienie Księżyca sprzed prawie 1000 lat. Naukowcy ustalili, co do niego doprowadziło
Źródło zdjęć: © Pexels
09.05.2020 10:16

W maju 1110 roku w Europie doszło do niezwykle ciemnego całkowitego zaćmienia Księżyca. Najnowsze badania pozwoliły ustalić, że jego przyczyną był najprawdopodobniej wybuch wulkanu w Japonii.

O związku wybuchu wulkanu w Japonii a zaćmieniem Księżyca naukowcy dowiedzieli się analizując chronologię osadów z grenlandzkich rdzeni lodowych. W jednym z nich były widoczne ślady największego osadzenia się związków siarki, jakie miało miejsce w ostatnim tysiącleciu.

Dotychczas łączono je z erupcją Hekli z 1104 roku, jednak nowa analiza danych potwierdziła że pochodzą one z nieco późniejszego okresu i powstały w latach 1108–1113. Badacze z Uniwersytetu w Genewie, Université Clermont Auvergne, Trinity College i Uniwersytetu Oksfordzkiego doszli do wniosku, że muszą pochodzić z erupcji innego wulkanu.

Ich podejrzenia padły na japoński wulkan Mt. Asama, do wybuchu którego doszło w 1108 roku i była to największa erupcja do jakiej doszło w epoce holocenu (ostatnie 4–5 tys. lat). Wyniki swoich badań opublikowali w "Nature".

Wszystkie dane historyczne oraz klimatyczne potwierdzają, że po wybuchu Mt. Asama doszło do poważnych, ale krótkotrwałych zmian klimatu. Naukowcy podejrzewają, że erupcja mogła doprowadzić nawet do kryzysu produkcji żywności, z jakim zmagała się Europa w latach 1109-1111.

W tym badaniu naukowcy jednak skupili się na innym zjawisku, a mianowicie na niezwykłym zaćmieniu Księżyca, które miało miejsce 5 maja 1110 roku. Na potrzeby swojej pracy naukowcy wykorzystali dane z rdzenia lodowego oraz Five Millennia Catalog of Lunar Eclipses - stworzonego przez NASA katalogu z datami zaćmień Księżyca mających miejsce na przestrzeni ostatnich 5000 lat.

Dane ujawniły, że w ciągu 1110-1120 w Europie doszło do 7 całkowitych zaćmień. Przeanalizowanie następnie danych historycznych i opisów pozwoliło ustalić jasność Księżyca w skali Danjon w czasie wskazanych zaćmień. Naukowcy potwierdzili, że zaćmienie 5 maja 1110 roku było wyjątkowo ciemne.

Badacze powołują się na opis Księżyca z anglosaskiej "Peterborough Chronicle", w której autor opisuje, że Srebrny Glob całkowicie zniknął z nieba, a zaćmienie trwało całą noc. Zgodnie z zebranymi przez badaczy informacjami było to jedno z najciemniejszych zaćmień, jakie miało miejsce w latach 500-1800.

Było niemal tak ciemne jak po zaćmieniach powiązanych z wybuchami wulkanów Samalas (1257) i Krakatau (1883). Autorzy badania zwrócili też uwagę na inne zaćmienia powiązane z wybuchami wulkanów, które miały miejsce w kolejnych latach.

Na potwierdzenie hipotezy, że to wybuch wulkanu doprowadził do zaćmienia w maju 1110 roku, badacze wskazują również analizy pni drzew, które potwierdzają spadek średnich temperatur, co również jest często związane z erupcją wulkaniczną.

Z kolei z dziennika Chuyuki autorstwa Fujiwary no Munetady (1062–1141) wynika, że pod koniec sierpnia 1108 roku rozpoczął się wybuch wulkanu Asama i trwał do października tego samego roku. Naukowcy są zgodni, że tak silna erupcja doprowadziła do powstania opad związków siarki nad Grenlandią.

Oceń jakość naszego artykułuTwoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Wybrane dla Ciebie
Komentarze (37)