Wiara w czary mogła chronić przed chorobami zakaźnymi. Tak wynika z ostatnich badań

Wiara w szatana, czarownice i inne byty nadprzyrodzone przyczyniła się do powstania zestawu przekonań, które chroniły wierzące w nie osoby przed chorobami zakaźnymi. Było to możliwe za sprawą zmiany zachowań i unikania zła.

Wiara w magię pomocna w walce z chorobami
Źródło zdjęć: © Getty Images | SOPA Images / Contributor
Karolina Modzelewska

Międzynarodowy zespół naukowców, na łamach "Proceedings of the Royal Society B" przekonuje, że wiara w czary i złe moce przyczynia się do wytworzenia "behawioralnego układu odpornościowego". Jest to zestaw przekonań, które zmuszają do zmiany zachowania.

Przykładowo, osoba silnie wierząca w diabła, może unikać ludzi, którzy wydają się jej "opętani" lub posługują się językiem typowym dla chorych. Tym samym minimalizuje szanse, że zetknie się z osobą faktycznie chorą.

Hipotezy poparte danymi statystycznymi

Autorzy artykułu wykorzystali dane statystyczne do poparcia swoich argumentów. Wynika z nich, że witalizm moralny, czyli przekonanie o istnieniu dobrych i złych sił kierujących naszym życiem, był silniejszy w okresach historycznych i regionach geograficznych, w których odnotowano wyższe wskaźniki patogenów.

Witalizm moralny został zaobserwowany w różnych kulturach na całym świecie. Można go spotkać także współcześnie np. w postaci praktyk uzdrawiania duchowego.

Czarna Śmierć

Naukowcy uważają, że Czarna Śmierć, jedna z największy epidemii w historii, dziesiątkująca ludność Eurazji w XIV wieku, jest doskonałym przykładem okresu, w którym doszło do wzrostu witalizmu moralnego.

Nasiliły się polowania na czarownice, bo ludzie poszukiwali sposobów na wyjaśnienie nagłej choroby lub śmierci i potrzebowali "kozłów ofiarnych". Ich wytypowanie dawało poczucie kontroli i fałszywe przekonanie, że mogą panować nad rozprzestrzenianiem się choroby.

Rola konserwatyzmu

Badacze zauważyli również związek między witalizmem moralnym a konserwatyzmem. Jako przykład przytaczają normy kulturowe, które powstały w trakcie ewolucji (np. sposób przygotowywania posiłków) i etnocentryzm (tj. unikanie nieznajomych, zachowania ograniczające kontakt z patogenami itp.), które są związane z tą doktryną i mogły zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób. Odnoszą się również do myślenia fundamentalistycznego i religijności.

Oczywiście, wspomniana korelacja nie tłumaczy wiary w czary i byty nadprzyrodzone. Prawdopodobnie istnieje kilka innych czynników, które sprawiają, że wiara w złe moce w pewnym stopniu jest psychologiczną reakcją na chorobę.

Wybrane dla Ciebie
Grzyb, który kontroluje ciała. Zamienia mrówki w zombie
Grzyb, który kontroluje ciała. Zamienia mrówki w zombie
Rosjanie chwalą "nową" rakietę. Pamięta tragedię WTC
Rosjanie chwalą "nową" rakietę. Pamięta tragedię WTC
Nowe badania zmieniają ich obraz. Co naprawdę jedli neandertalczycy?
Nowe badania zmieniają ich obraz. Co naprawdę jedli neandertalczycy?
"Latająca bomba" Hitlera. To prekursor dronów-samobójców
"Latająca bomba" Hitlera. To prekursor dronów-samobójców
Niemiec o wojnie w Ukrainie. "Będę walczyć do końca"
Niemiec o wojnie w Ukrainie. "Będę walczyć do końca"
Chińczycy będą chronić swoje jednostki. Pokazali czym
Chińczycy będą chronić swoje jednostki. Pokazali czym
Eksperci ostrzegają: USA z lukami w obronie. Wskazali słaby punkt
Eksperci ostrzegają: USA z lukami w obronie. Wskazali słaby punkt
Odmawiają Izraelowi. Wydadzą pieniądze inaczej
Odmawiają Izraelowi. Wydadzą pieniądze inaczej
Polują na ukraińskie drony. Chcą zrobić nieskuteczną broń skuteczną
Polują na ukraińskie drony. Chcą zrobić nieskuteczną broń skuteczną
Rosjanie użyli nowych bomb. Zostały one znacząco zmodyfikowane
Rosjanie użyli nowych bomb. Zostały one znacząco zmodyfikowane
Ta bakteria "udaje martwą". NASA przypadkiem wysłała ją na Marsa
Ta bakteria "udaje martwą". NASA przypadkiem wysłała ją na Marsa
Wsparcie dla Talibów. Przychodzi od sojusznika Putina
Wsparcie dla Talibów. Przychodzi od sojusznika Putina