Wiara w czary mogła chronić przed chorobami zakaźnymi. Tak wynika z ostatnich badań

Wiara w szatana, czarownice i inne byty nadprzyrodzone przyczyniła się do powstania zestawu przekonań, które chroniły wierzące w nie osoby przed chorobami zakaźnymi. Było to możliwe za sprawą zmiany zachowań i unikania zła.

Wiara w magię pomocna w walce z chorobami
Źródło zdjęć: © Getty Images | SOPA Images / Contributor
Karolina Modzelewska

Międzynarodowy zespół naukowców, na łamach "Proceedings of the Royal Society B" przekonuje, że wiara w czary i złe moce przyczynia się do wytworzenia "behawioralnego układu odpornościowego". Jest to zestaw przekonań, które zmuszają do zmiany zachowania.

Przykładowo, osoba silnie wierząca w diabła, może unikać ludzi, którzy wydają się jej "opętani" lub posługują się językiem typowym dla chorych. Tym samym minimalizuje szanse, że zetknie się z osobą faktycznie chorą.

Hipotezy poparte danymi statystycznymi

Autorzy artykułu wykorzystali dane statystyczne do poparcia swoich argumentów. Wynika z nich, że witalizm moralny, czyli przekonanie o istnieniu dobrych i złych sił kierujących naszym życiem, był silniejszy w okresach historycznych i regionach geograficznych, w których odnotowano wyższe wskaźniki patogenów.

Witalizm moralny został zaobserwowany w różnych kulturach na całym świecie. Można go spotkać także współcześnie np. w postaci praktyk uzdrawiania duchowego.

Czarna Śmierć

Naukowcy uważają, że Czarna Śmierć, jedna z największy epidemii w historii, dziesiątkująca ludność Eurazji w XIV wieku, jest doskonałym przykładem okresu, w którym doszło do wzrostu witalizmu moralnego.

Nasiliły się polowania na czarownice, bo ludzie poszukiwali sposobów na wyjaśnienie nagłej choroby lub śmierci i potrzebowali "kozłów ofiarnych". Ich wytypowanie dawało poczucie kontroli i fałszywe przekonanie, że mogą panować nad rozprzestrzenianiem się choroby.

Rola konserwatyzmu

Badacze zauważyli również związek między witalizmem moralnym a konserwatyzmem. Jako przykład przytaczają normy kulturowe, które powstały w trakcie ewolucji (np. sposób przygotowywania posiłków) i etnocentryzm (tj. unikanie nieznajomych, zachowania ograniczające kontakt z patogenami itp.), które są związane z tą doktryną i mogły zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób. Odnoszą się również do myślenia fundamentalistycznego i religijności.

Oczywiście, wspomniana korelacja nie tłumaczy wiary w czary i byty nadprzyrodzone. Prawdopodobnie istnieje kilka innych czynników, które sprawiają, że wiara w złe moce w pewnym stopniu jest psychologiczną reakcją na chorobę.

Wybrane dla Ciebie

Tajemnica grobu Czyngis-chana. Co nauka mówi o jego miejscu pochówku?
Tajemnica grobu Czyngis-chana. Co nauka mówi o jego miejscu pochówku?
Holenderski F-35 zestrzelił drona nad Polską. Pokazano wymowne zdjęcie
Holenderski F-35 zestrzelił drona nad Polską. Pokazano wymowne zdjęcie
To największe morskie stworzenia. Mimo to znikają bez śladu
To największe morskie stworzenia. Mimo to znikają bez śladu
Kraj NATO pod presją. Naciskany w sprawie pomocy dla Ukrainy
Kraj NATO pod presją. Naciskany w sprawie pomocy dla Ukrainy
Astronomowie odkrywają "Wielką Falę". Mknie przez Drogę Mleczną
Astronomowie odkrywają "Wielką Falę". Mknie przez Drogę Mleczną
Chiny budują atomowy lotniskowiec. To będzie największy okręt w Azji
Chiny budują atomowy lotniskowiec. To będzie największy okręt w Azji
Pomagają Ukrainie jak nikt. Teraz sami poprosili Kijów o wsparcie
Pomagają Ukrainie jak nikt. Teraz sami poprosili Kijów o wsparcie
Donald Trump rozważa powrót pancerników. Ostatnie zbudowano w USA 80 lat temu
Donald Trump rozważa powrót pancerników. Ostatnie zbudowano w USA 80 lat temu
Jeszcze bardziej zabójcze papierosy. Kiedyś miały filtr z azbestu
Jeszcze bardziej zabójcze papierosy. Kiedyś miały filtr z azbestu
Może spowalniać starzenie. Napój z tą substancją zna każdy
Może spowalniać starzenie. Napój z tą substancją zna każdy
Francja modernizuje siły powietrzne. Zamówiła podniebne bestie
Francja modernizuje siły powietrzne. Zamówiła podniebne bestie
Zyska Korea Południowa. USA sprzedadzą im te rakiety za 34 mln dol.
Zyska Korea Południowa. USA sprzedadzą im te rakiety za 34 mln dol.