Tajemnicze kratery na Syberii. Naukowcy już wiedzą, skąd się wzięły

Tajemnicze kratery, które zaczęły pojawiać się na Syberii dziesięć lat temu nie dawały spokoju naukowcom z całego świata. Ostatnie badania przyniosły przełom. Wreszcie udało się ustalić pochodzenie struktur określanych przez niektórych "bramami do piekła".

Naukowcy ustalili, jak powstają kratery na Półwyspie JamalskimNaukowcy ustalili, jak powstają kratery na Półwyspie Jamalskim
Źródło zdjęć: © Adobe Stock|Alexander Lutsenko
Mateusz Tomczak

Pierwszy krater zaobserwowano na rosyjskim Półwyspie Jamalskim w 2014 r. Cechował się ok. 70 m średnicy w najszerszym miejscu. W kolejnych latach na Syberii (a także na Półwyspie Gydańskim) pojawiło się kilka kolejnych, bardzo podobnych, ogromnych wyrw w ziemi.

Tajemnicze kratery na Syberii. Skąd się wzięły?

Wyniki badań, które opublikowano na łamach pisma "Geophysical Research Letters" rzucają nowe światło na to, co rozgrywa się na Syberii. Naukowcy z University of Cambridge doszli do wniosków, że kratery powstały w wyniku potężnych wybuchów, do których pośrednio przyczynili się ludzie.

Badacze powiązali bowiem wszystko ze zmianami klimatu. Jego skutki, które są odczuwalne również na Syberii, w połączeniu z tamtejszą niezwykłą geologią zapoczątkowały proces, który w pewnych sytuacjach doprowadza do uwalniania się metanu, którego pokłady znajdują się pod syberyjską wieczną zmarzliną - w warstwie geologicznej Kriopeg. Towarzyszące temu gwałtowne zmiany ciśnienia mogą prowadzić do potężnych wybuchów.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

"Istnieją bardzo, bardzo specyficzne warunki, które pozwalają na zaistnienie tego zjawiska" – powiedziała jedna z autorek badania, inżynier Ana Morgado z University of Cambridge.

Warstwy gleby na Syberii

Ocieplenie klimatu sprawia, że na Syberii można dostrzec już nie tylko naprzemienne zamarzanie i topnienie górnej warstwy gleby. Woda roztopowa zaczyna dostawać się coraz dalej, aż do Kriopegu gdzie nie ma wystarczająco dużo miejsca aby ją skumulować. Przez to rośnie ciśnienie, powodując rozszerzanie się Kriopegu i pęknięcia w wiecznej zmarzlinie. Kiedy takie pęknięcia docierają do powierzchni, gwałtowny skok ciśnienia sprawia, że znajdujący się niżej metan wywołuje eksplozję.

Naukowcy starają się ustalić, jak często dochodzi do tego typu sytuacji, ale jak twierdzą, może być to bardzo trudne. Niewykluczone, że okres poprzedzający tego typu eksplozje liczy dziesięciolecia. To pokrywa się z ociepleniem klimatu, które zaczęło mocno postępować w latach 80. zeszłego wieku.

"To może być bardzo rzadkie zjawisko, ale ilość uwalnianego metanu może mieć dość duży wpływ na globalne ocieplenie" – powiedział Ana Morgado.

Wybrane dla Ciebie
Latami trzymał "kamień złota". Okazało się, że jest jeszcze cenniejszy
Latami trzymał "kamień złota". Okazało się, że jest jeszcze cenniejszy
Sonda JUICE zrobiła zdjęcie komecie 3I/ATLAS. Zobaczysz je w 2026 r.
Sonda JUICE zrobiła zdjęcie komecie 3I/ATLAS. Zobaczysz je w 2026 r.
F-35A Husarz będą uzbrojone. Polska dostanie broń, jaką mają nieliczni
F-35A Husarz będą uzbrojone. Polska dostanie broń, jaką mają nieliczni
Polska stawia na kosmos. Rekordowa składka do ESA
Polska stawia na kosmos. Rekordowa składka do ESA
Pierwszy taki śmigłowiec. Właśnie trafia do służby w polskiej armii
Pierwszy taki śmigłowiec. Właśnie trafia do służby w polskiej armii
Prawda wyszła na jaw. To dlatego Tomahawki nie trafiły do Ukrainy
Prawda wyszła na jaw. To dlatego Tomahawki nie trafiły do Ukrainy
Europejski łazik Rosalind Franklin poleci na Marsa. Koniec pecha?
Europejski łazik Rosalind Franklin poleci na Marsa. Koniec pecha?
Ukraińcy pokazali nagranie. Tak strzela Rosomak z Polski
Ukraińcy pokazali nagranie. Tak strzela Rosomak z Polski
Naukowcy zajrzeli do wnętrza czerwonego olbrzyma. Znaleźli tam gwiazdę
Naukowcy zajrzeli do wnętrza czerwonego olbrzyma. Znaleźli tam gwiazdę
Wyładowania elektryczne na Marsie. Nigdy wcześniej ich nie słyszeliśmy
Wyładowania elektryczne na Marsie. Nigdy wcześniej ich nie słyszeliśmy
Lepsze niż F-16? Strącają niemal wszystkie rosyjskie cele
Lepsze niż F-16? Strącają niemal wszystkie rosyjskie cele
Okręty podwodne dla Polski zbudują Szwedzi. Rozstrzygnięcie w programie Orka
Okręty podwodne dla Polski zbudują Szwedzi. Rozstrzygnięcie w programie Orka
ZACZEKAJ! ZOBACZ, CO TERAZ JEST NA TOPIE 🔥