Projekt "Sky Shield". Europejska inicjatywa ochrony nieba nad Ukrainą

Projekt zakłada rozmieszczenie 120 myśliwców z europejskich krajów, niezależnie od NATO, w celu ochrony przestrzeni powietrznej nad Kijowem i zachodnią Ukrainą przed rosyjskimi rakietami i dronami. W przypadku realizacji, chroniony obszar obejmowałby trzy elektrownie atomowe, Odessę i Lwów, ale nie linię frontu czy wschodnią część kraju.

Jak wyjaśnia The Guardian, projekt wspierają m.in. były generał USA Philip Breedlove oraz były prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski. Gabrielius Landsbergis, były minister spraw zagranicznych Litwy, podkreśla, że "Sky Shield" ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa Ukrainy.

Zachodnie kręgi polityczne obawiają się jednak, że zaangażowanie myśliwców NATO może doprowadzić do eskalacji konfliktu z Rosją. Zwolennicy projektu uważają natomiast, że ryzyko dla pilotów jest niskie, ponieważ Rosja nie wysyła swoich myśliwców poza linię frontu. Inicjatywa mogłaby potencjalnie funkcjonować jako część "rozejmu w powietrzu" zaproponowanego w tym tygodniu przez prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Ukraiński serwis Militarny zwraca natomiast uwagę, że ochrona przestrzeni powietrznej nad Ukrainą wymagałaby koalicyjnej floty myśliwców, takich jak F-16, F-35, Mirage, Eurofighter Typhoon czy JAS 39 Gripen. Dodatkowo potrzebne byłyby samoloty wczesnego ostrzegania i tankowce. Działania koalicyjnej floty miałyby miejsce wyłącznie nad terytorium Ukrainy, w porozumieniu z jej siłami zbrojnymi. Militarny podkreśla, że projekt może zyskać nowe życie w kontekście obecnych rozmów o zawieszeniu broni.

F-16, pomimo swojego wieku, nadal jest jednym z najczęściej używanych myśliwców wielozadaniowych w Europie. Nowoczesne wersje, jak F-16V, wyposażone są w radar AESA i nowoczesne systemy walki elektronicznej, co pozwala im skutecznie zwalczać zarówno cele powietrzne, jak i naziemne. Z kolei F-35 to maszyna piątej generacji, niewidzialna dla radarów, zdolna do prowadzenia zaawansowanego rozpoznania i wymiany danych w czasie rzeczywistym. Jego obecność w Sky Shield mogłaby stanowić kluczowy element przewagi informacyjnej.

Francuskie Mirage, choć coraz częściej zastępowane przez Rafale, nadal znajdują się na wyposażeniu kilku państw europejskich. To myśliwce, które wyróżniają się dużą prędkością i zwrotnością, a także możliwością przenoszenia szerokiego wachlarza uzbrojenia. Eurofighter Typhoon, stworzony przez konsorcjum europejskie, to jeden z najbardziej zaawansowanych myśliwców czwartej generacji. Świetnie sprawdza się w misjach powietrze-powietrze i powietrze-ziemia, a jego możliwości bojowe stale są rozwijane.

JAS 39 Gripen to natomiast szwedzka odpowiedź na potrzebę lekkiego i wszechstronnego myśliwca. Charakteryzuje się niskimi kosztami eksploatacji i możliwością operowania z krótkich pasów startowych, co daje mu przewagę w scenariuszach wymagających dużej mobilności. Dzięki nowoczesnej awionice i integracji z zachodnimi systemami uzbrojenia mógłby być wartościowym elementem europejskiej tarczy powietrznej.