WAŻNE
TERAZ

Kolumbijczycy w Polsce. Oto co mówią po zbrodni w Nowem

Su-22 – "ślepy bokser". Najstarszy samolot bojowy polskiego lotnictwa

37 lat. Tyle w 2021 roku trwa kariera samolotów Su-22 w polskim lotnictwie. Przestarzałe, niemodernizowane maszyny przypominają dzisiaj raczej żywy skansen, niż sprzęt bojowy. Mimo tego nadal pozostają w służbie, a następcy – mimo politycznych deklaracji i programu Harpia – na polskim niebie ciągle nie widać.

Su-22 w polskich barwach. W 2021 roku mija 37 lat służby tego modelu w polskim lotnictwieSu-22 w polskich barwach. W 2021 roku mija 37 lat służby tego modelu w polskim lotnictwie
Źródło zdjęć: © Wikimedia Commons, aceebee, Lic. CC BY-SA 2.0
Łukasz Michalik

Su-22 to eksportowa wersja samolotu myśliwsko bombowego Su-17, zaprojektowanego w biurze konstrukcyjnym Pawła Suchoja w latach 60. Wyróżnia go zmienna geometria skrzydeł, które są rozsuwane podczas lotu z niższą prędkością, a w razie potrzeby przyspieszenia zsuwają się i zbliżają do kadłuba, przez co samolot przypomina lecący w powietrzu grot strzały.

Pierwotna koncepcja samolotu zakładała, że będzie on zdolny do wykonywania ataków na cele naziemne, ale także do samoobrony i walki z samolotami wroga. Czas i rozwój sprzętu wojskowego zweryfikował ten pomysł, pozostawiając Su-22 funkcję samolotu bombowego.

Jego możliwości są jednak ograniczone – układ konstrukcyjny samolotu z niewielkim stożkiem wlotowym z przodu kadłuba uniemożliwia bowiem umieszczenie tam radiolokatora. Niedostatek ten sprawił, że do samolotu przylgnął mało pochlebny przydomek "ślepego boksera".

Su-22 z 21 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie
Su-22 z 21 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie © Wikimedia Commons, Merkur49, Lic. CC BY-SA 3.0

Uzbrojenie Su-22

Pod skrzydła Su-22 może trafić szeroki wachlarz uzbrojenia – samolot ma 8 węzłów podwieszeń o nośności 500 kg każdy.

Mogą tam trafić zasobniki z działkami, bomby lotnicze (w tym także bomby kasetowe), wyrzutnie pocisków niekierowanych różnych kalibrów, liczne pociski kierowane powietrze-ziemia, a nawet – teoretycznie – broń jądrowa. Samolot ma także dwa punkty podwieszeń dla rakiet powietrze-powietrze.

W latach 80. do Polski trafiło 110 Su-22. Obecnie, po wycofaniu większości maszyn, w służbie pozostaje 18 egzemplarzy (12 w jednomiejscowej wersji Su-22M4 i 6 dwumiejscowych Su-22UM3K).

Samoloty Su-22 ze skrzydłami w różnym położeniu
Samoloty Su-22 ze skrzydłami w różnym położeniu © Wikimedia Commons, Konflikty.pl

Zalety Su-22

Decydenci nie mają złudzeń co do aktualnego potencjału wiekowych maszyn. - Obecna eksploatacja tych samolotów umożliwia realizację zadań wynikających z potrzeb Sił Zbrojnych RP (…) zadań szkoleniowych, rozpoznawczych, zachowania wykwalifikowanego personelu latającego eskadr lotniczych oraz technicznego – precyzował w wypowiedzi z 2018 roku sekretarz stanu w MON Wojciech Skurkiewicz.

Paradoksalnie, technologiczne zacofanie samolotów może być – w określonych warunkach – ich istotnym atutem. Brak radiolokatora oznacza bowiem brak emisji, które można wykryć, a samolot dysponuje rozbudowanym, bezwładnościowym systemem nawigacyjno celowniczym.

Samolot Su-22 z wysuniętym podwoziem
Samolot Su-22 z wysuniętym podwoziem © Wikimedia Commons, Jakub Hałun, Lic. CC BY-SA 4.0

Jego zaletą jest pełna autonomia, a zarazem brak podatności na zakłócenia. To jednak czysto teoretyczne rozważania. Choć samoloty wśród entuzjastów lotnictwa mają wierne grono fanów, to misja bojowa polskich Su-22 na współczesnym polu walki to najprawdopodobniej lot w jedną stronę.

Su-22 – żywy skansen

Wynika to z faktu, że niezależnie od zastosowanych w samolocie, ciekawych rozwiązań, obecnie Su-22 to samolot całkowicie przestarzały. To efekt nie tyle wieku samej konstrukcji, co – przede wszystkim – zaniechania przez Polskę modernizacji tych samolotów.

Su-22 polskiego lotnictwa
Su-22 polskiego lotnictwa © Wikimedia Commons, Airwolfhound, CC BY-SA 2.0

Z propozycjami istotnego ulepszenia Su-22 przez lata zgłaszały się zarówno zagraniczne, jak i polskie firmy, jednak ich propozycje nie spotkały się z aprobatą. W rezultacie – poza absolutnie niezbędnymi pracami, pozwalającymi polskim samolotom działać w strukturach NATO, obecnie reprezentują one poziom technologiczny typowy dla poprzedniego wieku.

Następcy Su-22

Mimo tego Su-22 pozostają ciągle w służbie. Początkowo – według deklaracji z 2014 roku – miały zostać zastąpione dronami bojowymi. Obecnie jako ich (i MiG-ów 29) funkcjonalni następcy wymieniane są samoloty F-35, pozyskane w ramach programu Harpia.

Choć liczba użytkowanych samolotów Su-22 z biegiem lat maleje, a deklaracje ich wycofania powtarzają kolejni ministrowie obrony, wiekowe maszyny z białoczerwonymi szachownicami ciągle pokazują się na polskim niebie. Aktualna data ich ostatecznego wycofania to 2025 rok. Czas pokaże, czy Su-22 faktycznie trafią wówczas na zasłużoną emeryturę.

Źródło artykułu: WP Tech

Wybrane dla Ciebie

Sąsiad Rosji zbroi się na morzu. Rozpoczęła się budowa nowej korwety
Sąsiad Rosji zbroi się na morzu. Rozpoczęła się budowa nowej korwety
Takich czołgów nie ma nikt inny na świecie. Zniszczą wroga z 30 km
Takich czołgów nie ma nikt inny na świecie. Zniszczą wroga z 30 km
Niektóre wady rozwojowe mózgu odziedziczyliśmy po neandertalczykach
Niektóre wady rozwojowe mózgu odziedziczyliśmy po neandertalczykach
Razem z Polakiem z kosmosu wróciły drożdże. Są kluczem do misji na Marsa
Razem z Polakiem z kosmosu wróciły drożdże. Są kluczem do misji na Marsa
Lód z epoki lodowcowej. Odkrycie dostarczy informacji o historii Ziemi
Lód z epoki lodowcowej. Odkrycie dostarczy informacji o historii Ziemi
Potężny sprzęt Rosjan. Służy we Flocie Pacyfiku
Potężny sprzęt Rosjan. Służy we Flocie Pacyfiku
Może mieć miliardy lat. Niedawno wleciała do Układu Słonecznego
Może mieć miliardy lat. Niedawno wleciała do Układu Słonecznego
Apel do Polski. Ukraina liczy na większe wsparcie
Apel do Polski. Ukraina liczy na większe wsparcie
Pamięta wojnę w Wietnamie. Dziś zawstydza nawet rosyjskie czołgi
Pamięta wojnę w Wietnamie. Dziś zawstydza nawet rosyjskie czołgi
Kandydują do UE. Militarnie coraz bliżej im do Chin
Kandydują do UE. Militarnie coraz bliżej im do Chin
Ukraiński An-124 „Rusłan” wraca do lotów po modernizacji
Ukraiński An-124 „Rusłan” wraca do lotów po modernizacji
Mocarstwo pod wrażeniem ukraińskiej broni. Nie wyklucza zakupu
Mocarstwo pod wrażeniem ukraińskiej broni. Nie wyklucza zakupu