Samolot bez ruchomych części. X-65 CRANE sterowany strumieniem powietrza

Realizowany przez Agencję Zaawansowanych Projektów Badawczych Departamentu Obrony (DARPA) program CRANE wszedł w kolejną fazę. Jak podaje Agencja, rozpoczęła się już produkcja samolotu X-65 CRANE, który w 2025 roku ma wykonać swój pierwszy lot. Czym charakteryzuje się ta rewolucyjna maszyna?

Eksperymentalny samolot X-65 CRANE - wizualizacjaEksperymentalny samolot X-65 CRANE - wizualizacja
Źródło zdjęć: © DARPA
Łukasz Michalik

DARPA poinformowała o rozpoczęciu budowy samolotu X-65 CRANE. Na mocy podpisanej z agencją umowy, firma Aurora Flight Sciences ma wykonać prototypowy egzemplarz sterowany poprzez kontrolę opływających go strumieni powietrza.

Ta właśnie metoda ma zostać przetestowana przez maszynę o nazwie X-65 CRANE, która – co podkreśla DARPA – zrywa z obowiązującymi od czasów braci Wright (pierwszy lot odbyli w 1903 t.) metodami sterowania samolotami w locie.

X-65 CRANE - samolot bez ruchomych sterów

Samolot X-65 CRANE przypomina nieco wyglądem romb, ale jego najważniejszą cechą jest możliwość manewrowania bez używania ruchomych powierzchni sterowych, których wychylanie pozwala na sterowanie typowymi samolotami w powietrzu.

Zamiast ruchomych powierzchni aerodynamicznych, X-65 ma stosować rozwiązanie o nazwie AFC (Active Flow Control – aktywna kontrola przepływu), pozwalające na kontrolę strumieni opływającego samolot powietrza.

Dzięki temu rozwiązaniu maszyna ma poruszać się w powietrzu bez korzystania z tradycyjnych powierzchni sterowych, co w przyszłości ma pozwolić na budowę lżejszych i prostszych konstrukcyjnie samolotów.

AFC - nowy sposób sterowania samolotami

W pierwszej fazie testów ze względów bezpieczeństwa X-65 ma latać z normalnym zestawem sterów, które wraz z kolejnymi próbami będą kolejno blokowane, a ich rolę stopniowo będzie przejmować AFC. Docelowo X-65 ma manewrować bez stosowania ruchomych powierzchni aerodynamicznych.

Eksperymentalna maszyna będzie ważyć ok 3,2 tony i mieć rozpiętość 9 metrów. Samolot ma osiągać prędkość ok. Mach 0,7. Dzięki wyposażeniu samolotu w czujniki monitorujące wydajność AFC, DARPA ma uzyskać dane, dzięki którym chce w przyszłości zrewolucjonizować lotnictwo cywilne i wojskowe.

Wybrane dla Ciebie
Problemy z rosyjskimi czołgami. Sami Rosjanie narzekają na ich jakość
Problemy z rosyjskimi czołgami. Sami Rosjanie narzekają na ich jakość
Odparowuje wszystko co żywe. Rosjanie zaczęli demontować potężną broń
Odparowuje wszystko co żywe. Rosjanie zaczęli demontować potężną broń
Najstarsze powietrze w historii. Było uwięzione w 6-milionowym lodzie
Najstarsze powietrze w historii. Było uwięzione w 6-milionowym lodzie
Sprawdzono ją w Ukrainie. Polska chce nią zwalczać drony
Sprawdzono ją w Ukrainie. Polska chce nią zwalczać drony
Chiny mają nowy okręt. Rzuca wyzwanie największym mocarstwom
Chiny mają nowy okręt. Rzuca wyzwanie największym mocarstwom
Nie tylko Koreańczycy. Ujawniono, kto jeszcze walczy za Rosję
Nie tylko Koreańczycy. Ujawniono, kto jeszcze walczy za Rosję
Mówią, że są lepsze niż F-35. Będą produkowane w Ukrainie
Mówią, że są lepsze niż F-35. Będą produkowane w Ukrainie
Lotnicze marzenie Ukraińców. Chcą je składać u siebie
Lotnicze marzenie Ukraińców. Chcą je składać u siebie
USA wsparły Polskę w zwalczaniu dronów. Rozstawiły system z Turcji
USA wsparły Polskę w zwalczaniu dronów. Rozstawiły system z Turcji
Polskie satelity ICEYE i PIAST lecą w kosmos. Start planowany na wtorek
Polskie satelity ICEYE i PIAST lecą w kosmos. Start planowany na wtorek
Widziały je tysiące osób. Czym były jasne kule na niebie?
Widziały je tysiące osób. Czym były jasne kule na niebie?
Top Gun. Rewolucja w amerykańskim lotnictwie zaczęła się od porażki
Top Gun. Rewolucja w amerykańskim lotnictwie zaczęła się od porażki