Samolot bez ruchomych części. X‑65 CRANE sterowany strumieniem powietrza
Realizowany przez Agencję Zaawansowanych Projektów Badawczych Departamentu Obrony (DARPA) program CRANE wszedł w kolejną fazę. Jak podaje Agencja, rozpoczęła się już produkcja samolotu X-65 CRANE, który w 2025 roku ma wykonać swój pierwszy lot. Czym charakteryzuje się ta rewolucyjna maszyna?
Zalogowani mogą więcej
Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika
DARPA poinformowała o rozpoczęciu budowy samolotu X-65 CRANE. Na mocy podpisanej z agencją umowy, firma Aurora Flight Sciences ma wykonać prototypowy egzemplarz sterowany poprzez kontrolę opływających go strumieni powietrza.
Ta właśnie metoda ma zostać przetestowana przez maszynę o nazwie X-65 CRANE, która – co podkreśla DARPA – zrywa z obowiązującymi od czasów braci Wright (pierwszy lot odbyli w 1903 t.) metodami sterowania samolotami w locie.
X-65 CRANE - samolot bez ruchomych sterów
Samolot X-65 CRANE przypomina nieco wyglądem romb, ale jego najważniejszą cechą jest możliwość manewrowania bez używania ruchomych powierzchni sterowych, których wychylanie pozwala na sterowanie typowymi samolotami w powietrzu.
Zamiast ruchomych powierzchni aerodynamicznych, X-65 ma stosować rozwiązanie o nazwie AFC (Active Flow Control – aktywna kontrola przepływu), pozwalające na kontrolę strumieni opływającego samolot powietrza.
Dzięki temu rozwiązaniu maszyna ma poruszać się w powietrzu bez korzystania z tradycyjnych powierzchni sterowych, co w przyszłości ma pozwolić na budowę lżejszych i prostszych konstrukcyjnie samolotów.
AFC - nowy sposób sterowania samolotami
W pierwszej fazie testów ze względów bezpieczeństwa X-65 ma latać z normalnym zestawem sterów, które wraz z kolejnymi próbami będą kolejno blokowane, a ich rolę stopniowo będzie przejmować AFC. Docelowo X-65 ma manewrować bez stosowania ruchomych powierzchni aerodynamicznych.
Eksperymentalna maszyna będzie ważyć ok 3,2 tony i mieć rozpiętość 9 metrów. Samolot ma osiągać prędkość ok. Mach 0,7. Dzięki wyposażeniu samolotu w czujniki monitorujące wydajność AFC, DARPA ma uzyskać dane, dzięki którym chce w przyszłości zrewolucjonizować lotnictwo cywilne i wojskowe.
Łukasz Michalik, dziennikarz Wirtualnej Polski
