Kolejny użytkownik Bayraktarów

Najnowszym użytkownikiem dronów Bayraktar TB2 zostało Kosowo. Umowę na dostawę pięciu dronów minister obrony Armend Mehaj podpisał w końcówce 2022 r. Wszystkie samoloty bezzałogowe zostały dostarczone do Prisztiny na początku maja, ale informacja o tym została ujawniona dopiero teraz.

Można się spodziewać, że dostawa pięciu dronów jest jedynie pierwszą fazą rozwoju kosowskiego lotnictwa wojskowego. Do czasu pozyskania tureckich dronów to niewielkie państwo nie posiadało żadnego komponentu lotniczego. Zgodnie z zapowiedziami ministra rozwoju regionalnego, w kolejnych latach ten zalążek może być rozbudowany do pełnej eskadry dwunastu Bayraktarów TB2. Zakup takiej liczby samolotów negocjowano początkowo z Turcją. Ponadto Kosowo planuje wprowadzić do służby śmigłowce wielozadaniowe, prawdopodobnie UH-60 Black Hawk, które są już w uzbrojeniu ościennej Chorwacji, a wkrótce także Albanii.

Ze względu na brak innych lotnisk wojskowych Bayraktary najprawdopodobniej będą na stałe stacjonowały w wojskowej części międzynarodowego lotniska w Prisztinie. W czasach Jugosławii to lotnisko było jedną z ważnych baz lotnictwa wojskowego. Stacjonował tu 83. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego uzbrojony w myśliwce MiG-21. Interesującą cechą tej bazy jest fakt zbudowania kompleksu podziemnych hangarów pod pobliską górą, co czyniło stacjonujące tam samoloty właściwie niewrażliwymi na atak lotniczy.

Zakup Bayraktarów jest kontynuacją globalnego trendu wprowadzania do służby coraz większej liczby dronów. Jest on obserwowany na całych Bałkanach. Maszyny tego samego typu zamówiły również Albania i Rumunia. Natomiast Serbia otrzymała już chińskie drony CH-95. Co ciekawe Serbia również negocjowała z Turcją zakup kilkunastu Bayraktarów. Można się spodziewać, że z powodu sprzedaży tych samolotów do nieuznawanego przez Serbię Kosowa, ta transakcja nie dojdzie do skutku.

Dostarczone drony mogą być wykorzystywane bardzo intensywnie od samego początku służby, bowiem w ostatnich tygodniach doszło do kolejnego zaostrzenia sytuacji pomiędzy Kosowem i Serbią. Powodem ostatnich starć było to, że w miastach północnego Kosowa burmistrzami zostali kosowscy Albańczycy. Zdaniem zamieszkujących te regiony kosowskich Serbów stało się to nielegalnie i było przyczyną protestów. Doszło do starć z siłami pokojowymi NATO, a na granicy stanęły wojska serbskie. W starciach z siłami pokojowymi NATO rannych zostało kilkudziesięciu Serbów i żołnierzy NATO.

Bayraktar TB2 jest wielozadaniowym dronem opracowanym i produkowanym przez turecką firmę Baykar Makina. Jest to bezzałogowy statek powietrzny o średniej wielkości, który znalazł zastosowanie zarówno w celach wojskowych, jak i cywilnych. Jego głównym zastosowaniem jest obserwacja, rozpoznanie i wsparcie operacji wojskowych, ale może także być wykorzystywany do monitorowania granic, patrolowania obszarów morskich, poszukiwania i ratownictwa, oraz w innych operacjach o charakterze cywilnym.

Jest wyposażony w silnik spalinowy Rotax 912, który zapewnia mu prędkość maksymalną 220 km/h. Pułap wynosi 8200 m, a długotrwałość lotu sięga 27 godzin. Dron może działać w odległości do 150 km od stacji operatora. Ponadto jest wyposażony w autonomiczny system kontroli lotu z wbudowanym systemem GPS.

Główne uzbrojenie stanowią bomby naprowadzane półaktywnie laserowo MAM-L z głowicą przeciwpancerną, odłamkowo-burzącą lub termobaryczną i MAM-C z głowica odłamkowo-burzącą. Ponadto samolot może odpalać przeciwpancerne pociski kierowane L-UMTAS, uniwersalne rakiety kierowane Cirit, bomby korygowane laserowo BOZOK i korygowane GPS-em pociski TOGAN.

Autor: Marcin Wołoszyk