Coraz więcej Eurofighterów w Europie. Kolejne państwo modernizuje lotnictwo

Na realizację drugiego etapu modernizacji lotnictwa hiszpański rząd przeznaczył 4,59 mld euro. Z tego 4 mld euro zostaną przeznaczone na zakup 25 myśliwców, a pozostała suma pokryje dodatkowe wydatki związane z toczącym się już programem Halcon I, w ramach którego zamówiono 20 Eurofighterów. Te maszyny zastąpią najbardziej wyeksploatowane i narażone na trudne warunki eksploatacyjne (słona woda z oceanu) myśliwce F/A-18 stacjonujące w bazie Gando na Wyspach Kanaryjskich. 25 Eurofighterów planowanych do kupna w ramach programu Halcon II pozwoli na rozpoczęcie wycofywania F/A-18 z baz Torrejon i Saragossa.

Program Halcon II oprócz myśliwców obejmuje również dostawę dwóch symulatorów wraz zapleczem technicznym oraz zapewnienie pakietu logistycznego. W tej chwili nie wiadomo dokładnie, jaka będzie ostateczna konfiguracja zamawianych myśliwców. To stanie się jasne dopiero po ostatecznym zatwierdzeniu umowy przez cały rząd hiszpański i podpisaniu kontraktu z agencją NETMA zajmującą zarządzeniem wielonarodowym programem Eurofighter, w który są zaangażowane Niemcy, Włochy, Wielka Brytania i Hiszpania. Za produkcję myśliwca odpowiadają koncerny Airbus, BAE Systems i Leonardo.

Samoloty zostaną dostarczone w wariancie Tranche 4. Oznacza to, że będą fabrycznie wyposażone w radary AESA ECRS Mk1, wielkoformatowy wyświetlacz wielofunkcyjny i unowocześniony system samoobrony DASS. Radar ECRS Mk 1 ma antenę AESA i nowy komputer procesujący sygnały, co przekłada się na znacznie większe zdolności do wykrywania celów lotniczych, lądowych i morskich. Z kolei dzięki dużemu wyświetlaczowi polepszy się świadomość sytuacyjna pilotów, którzy będą dostawali wszystkie niezbędne informacje na jednym ekranie.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Będą na nim konsolidowane dane z sensorów pokładowych jak radar czy zasobniki celownicze, dane pilotażowe, a także informacje taktyczne pozyskiwane z innych źródeł, na przykład z samolotów wczesnego ostrzegania lub dronów. Natomiast zaktualizowany DASS składa się z czujników wykrywających opromieniowanie radarem, odpalanie rakiet, wyrzutni flar i dipoli oraz zasobnika z celem pozorowanym. Pozwala także na prowadzenie walki elektronicznej.

Samoloty w tej konfiguracji są maszynami wielozadaniowymi, a pakiet uzbrojenia obejmuje między innymi pociski powietrze-powietrze Meteor i IRIS-T, pociski manewrujące Taurus KEPD 350, bomby precyzyjne GBU-31 JDAM, pociski przeciwradiolokacyjne AARGM czy przeciwpancerne pociski kierowane Brimstone. Część z nich jest już w uzbrojeniu hiszpańskich sił powietrznych, a inne zostaną dostarczone w bliższej lub dalszej przyszłości.

W obecnej chwili hiszpańskie siły powietrzne mają 69 myśliwców Eurofighter w trzech wersjach: 17 Tranche 1, 32 Tranche 2 i 20 Tranche 3. Stacjonują one w bazach Albacete i Moron. Ich dostawy zakończono w 2020 r.

Dostawy dwudziestu egzemplarzy zamówionych w 2022 r. w ramach programu Halcon I podniesie tę liczbę do 89. Dostawy będą realizowane w latach 2026-2030. W kolejnych latach realizacji kontraktu będzie dostarczanych odpowiednio trzy, pięć, sześć, cztery i dwa samoloty. Wszystkie zostaną zmontowane w zakładach Airbusa w Getafe pod Madrytem. Harmonogram dostaw dla kolejnych 25 egzemplarzy nie został jeszcze ustalony, ale razem da to 114 myśliwców Eurofighter.

Po wycofaniu 20 F/A-18 służących na Wyspach Kanaryjskich w hiszpańskim lotnictwie pozostanie jest 50 maszyn tego typu. 25 z nich zostanie zastąpionych Eurofighterami w ramach omówionego wyżej programu Halcon II. Jednak co z pozostałymi 25 myśliwcami? Pewne poszlaki mogą wskazywać, że zostaną one zastąpione amerykańskimi myśliwcami F-35 Lightning II.

Pogłoski o hiszpańskim zainteresowaniu F-35 pojawiają się od kilku lat. Dotyczą one zwykle F-35B – wersji krótkiego startu i pionowego lądowania przystosowanej do operowania z niewielkich lotniskowców. Te myśliwce miałyby zastąpić hiszpańskie Harriery operujące z lotniskowca Juan Carlos I. Obecnie są to jedyne zachodnie samoloty mogące wypełniać zadania Harrierów.

Zakup 25 F-35B dla zastąpienia Harrierów i 25 F-35A dla zastąpienia ostatnich F/A-18 wydaje się sensowny. W ten sposób Hiszpania będzie dysponowała 50 myśliwcami piątej generacji, które będą mogły wykonywać najtrudniejsze zadania i będą uzupełnione ponad setką Eurofighterów. Zakup 50 F-35 w dwóch wersjach nie dość, że da hiszpańskim siłom powietrznym większą elastyczność, to będzie także bardziej efektywny ekonomicznie niż pozyskanie jedynie mikrofloty 25 F-35B dla marynarki wojennej. Siły powietrzne i lotnictwo marynarki wojennej będą mogły korzystać ze wspólnych łańcuchów logistycznych czy prowadzić wspólne szkolenie pilotów i mechaników.

Jeśli taki scenariusz zostanie zrealizowany Hiszpania podąży drogą pozostałych głównych użytkowników Eurofighterów: Wielkiej Brytanii, Niemiec i Włoch. We wszystkich tych państwach większa flota Eurofighterów będzie uzupełniona mniejszą liczbą F-35. W przypadku Niemiec będą to jedynie F-35A, w Wielkiej Brytanii będą to jedynie F-35B, a we Włoszech będzie to mieszana flota F-35A i F-35B, ponieważ oba te kraje również będą wykorzystywały te myśliwce na swoich lotniskowcach.