Fiński następca wiekowego transportera. Nowa jakość na polu walki

Podczas imprezy plenerowej fiński generał Jadi Mikkonen ogłosił, że Finlandia już teraz zamówiła partię tych wozów, która ma zostać dostarczona w 2026 roku. Nie ujawniono jednak liczby pozyskiwanych wozów. Uważa się, że są to pojazdy produkcyjne z serii przedseryjnej, ponieważ Patria utrzymywała, że TrackX będzie gotowy do pełnoskalowej produkcji w 2027 roku.

W pojeździe mieści się dwóch członków załogi (kierowca i dowódca) siedzących obok siebie, z tunelem dostępu do przedziału desantowego. W nim może zmieścić się dziesięciu piechurów z wyposażeniem indywidualnym. Jednego z nich można wykorzystać jako strzelca w przypadku, gdy zostanie wybrane i zamontowane uzbrojenie.

Należy mieć na uwadze, że nowy wóz nie jest przeznaczony do walki na linii frontu, tak jak to jest w przypadku bojowych wozów piechoty CV90, ASCOD lub KF41. Raczej można go uznać za współczesny odpowiednik takich pojazdów jak amerykański M113 czy sowiecki MT-LB.

Pojazd w wersji produkcyjnej pokazany został w Londynie w ramach projektu "FAMOUS ATV". W wersji w prototypowej nazywany był FAMOUS (faza badania) i FAMOUS 2 (faza rozwoju). W takich szatach prezentowany był podczas Eurosatory w Paryżu. Natomiast 19 marca 2025 r. na poligonie w Rovajärvi, w północnej części Finlandii, w Laponii, został zaprezentowany szerszej publiczności podczas prób mobilności.

Według Patrii TrackX wypełnia dziurę na rynku między lżejszymi i cięższymi pojazdami. Ma być nowoczesną alternatywą dla klasy wagowej zawierającej się w przedziale 13-18 ton i dawać europejskim siłom lżejszą, bardziej przystępną opcję dla transportu wojsk w terenie. Przedstawiciele Patrii uważają, że wóz ten może być odpowiednim rozwiązaniem dla państw użytkujących transportery MT-LB.

– Nie ma nic podobnego na rynku, obecnie nie ma porównywalnego segmentu produktów od żadnego innego producenta – powiedział w rozmowie z Defense News Jussi Jarvinen, wiceprezes Patrii. – Konkurenci produkują głównie lżejsze lub znacznie cięższe i droższe pojazdy.

Trackx jest pierwszym wozem gotowym do produkcji, który wyszedł z finansowanego przez Unię Europejską programu FAMOUS w celu opracowania pojazdu opancerzonego wysokiej mobilności. Finlandia jest krajem wiodącym, a Patria firmą koordynującą. Dla Helsinek program jest częścią ogólnego projektu zastąpienia istniejącej floty pojazdów terenowych, którym stawia się wymóg pracy w trudnych warunkach na północy, gdzie panują wymagające warunki klimatyczne.

Masa bojowa nowego wozu wynosi 15,5 tony (masa własna 11,5 tony). Wymiary są następujące 7,2 m długości, 2,9 m szerokości i 2 m wysokości (do stropu kadłuba, bez uzbrojenia). Prześwit wynosi 0,55 m, szerokość gąsienicy 0,55 m. Przystosowany jest do pracy w temperaturach od -46 °C do +44 °C. Napędzany jest rzędowym 6-cylindrowym silnikiem Caterpillar 7.1 o mocy 296 kW (360,7 KM) sparowanym ze skrzynią biegów Renk HSWL076. Dzięki temu może osiągnąć maksymalna prędkość 88 km/h, zaś prędkość wsteczna jest ograniczona elektronicznie do 40 km/h. Zasięg pojazdu na podstawowym paliwie wynosi 600 km, a pojazd jest zdolny do pokonywania wzniesień o nachyleniu 60% (31°) oraz rowów o szerokości do 2 m.

Ma zdolności amfibijne, które osiąga po krótkim przygotowaniu (około 2 minuty) i porusza się w wodzie z prędkością 4 km/h. Aby przygotować pojazd do operacji desantowych, załoga będzie musiała odkręcić i odwrócić trzy chrapy na dachu kadłuba, aby umożliwić wlot i wylot powietrza z silnika i przedziału załogi, uruchomić pięć pomp zęzowych za pomocą przełączników w kabinie (na wypadek przypadkowego przedostania się wody) oraz ręcznie opuścić ster trymera.

Opancerzenie zapewnia ochronę balistyczną przed ogniem z broni małokalibrowej (według NATO-wskiej normy STANAG 4569 na poziomie 1/1A, z opcjonalnym podniesieniem na poziom 2). Wówczas będzie chronić przed pociskami posyłanymi z karabinu przeciwpancernego. Trackx ma za sobą intensywne testy na drogach, w lasach, torfowiskach i śniegu. Jest wyposażony w gumowe gąsienice i zaprojektowany tak, aby miał jak najniższy nacisk na podłoże (0,326 kg/ cm2), niski środek ciężkości i regulowane zawieszenie hydropneumatyczne, niezależne dla każdego koła. Zawieszenie hydropneumatyczne zamiast drążków skrętnych zapewnia redukcję masy, większy prześwit oraz umożliwia regulację prześwitu w zależności od rodzaju terenu.

Trackx ma być w zainteresowaniu potencjalnych klientów, większość z nich pochodzi z krajów UE, ale są też potencjalni nabywcy spoza Europy. Najbardziej namacalnymi odbiorcami będą te państwa, które są uczestnikami inicjatywy FAMOUS. Oprócz Finlandii w programie uczestniczy osiem krajów UE, w tym Francja, Niemcy i Hiszpania. Całkowity budżet programu wynosi około 132 mln euro (ok. 550 mln złotych).

Partnerami Patrii w konsorcjum FAMOUS są francuski Arquus, francusko-niemiecki KNDS i hiszpańska Indra. Rola partnerów spoza Finlandii w procesie produkcji będzie zależeć od tego, kto pojazdy te wybierze do swojego uzbrojenia. Fińskie przedsiębiorstwo będzie czerpać z doświadczeń podczas projektowania i produkcji Common Armoured Vehicle System bazującego na platformie kołowej Patria 6x6, która jest produkowana w Finlandii i  na Litwie, a może być również w Niemczech.