Rozszyfrowano tajemnicze symbole na malowidłach naskalnych sprzed 20 tys. lat?

Zdaniem badaczy myśliwi z ostatniej epoki lodowej używali symboli na ścianach jaskiń, aby przekazać sobie istotne informacje dotyczące przetrwania. Ówcześni ludzie mieli zapisywać cykle reprodukcyjne zwierząt w oparciu o kalendarz księżycowy obok malowideł naskalnych. Odkrycie może okazać się niezwykle istotne i przesunąć datę wykorzystania pierwszych form pisma przez Homo sapiens o 14 tys. lat.

Wyniki i opis badań ukazał się na łamach pisma "Cambridge Archaeological Journal" (DOI: 10.1017/S0959774322000415).

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Eksperci przekonują, że choć w malowidłach nie odnajdziemy liter ani zdań, to prezentują one "kompletną jednostkę znaczeniową".

Zespół badaczy przyjrzał się ponad 800 sekwencjom kropek, linii i kształtów znalezionych w malowidłach jaskiniowych w całej Europie. Wszystkie powstały podczas ostatniej epoki lodowcowej. Zapisy te często umieszczane były obok podobizn zwierząt, co było kluczowe w procesie ich rozszyfrowywania.

- Znaczenie tych sekwencji zawsze mnie intrygowało, więc postanowiłem spróbować je rozszyfrować. Zastosowałem podobne podejście, jak naukowcy próbujący zrozumieć wczesną formę greckiego tekstu - mówi badacz-amator Ben Bacon, który na co dzień zajmuje się konserwacją mebli.

Obszerna baza danych zawierająca malowidła naskalne została porównana z cyklami urodzeń zwierząt. Ujawniło to ukryte znaczenie tych tajemniczych zapisów: pokazywały one, kiedy każde zwierzę było w okresie godowym.

Według hipotezy badaczy symbol "Y", który regularnie pojawia się na malowidłach, oznacza "rodzenie". Taki zapis dawałby ówczesnym ludziom kluczowe informacje o zwierzętach takich jak dzikie konie, jelenie, bydło i mamuty.

Odkrycie pokazuje, że łowcy z epoki lodowcowej nie żyli tylko z dnia na dzień, ale tworzyli zapisy przeszłych wydarzeń, aby pomóc sobie w przyszłości. - Kalendarze księżycowe są trudne, ponieważ w roku jest nieco mniej niż dwanaście i pół miesiąca księżycowego, więc nie pasują one w pełni do roku – tłumaczy matematyk Tony Freeth z University College London w Wielkiej Brytanii. - W rezultacie nasz własny, współczesny kalendarz w całości stracił związek z rzeczywistymi miesiącami księżycowymi – dodaje.

Naukowcy sami przyznają, że nowa praca wiąże się z pewnym stopniem interpretacji i zgadywania. Dlatego nie wszyscy są przekonani, że w przypadku malowideł naskalnych można mówić o kalendarzu sezonu godowego lub formą "proto-pisma".

Nawet naukowcy stojący za nowymi badaniami sugerują, że o tych oznaczeniach najlepiej myśleć jako o etapie pośrednim między prostszą notacją a kompletnym systemem pisma. Ich zdaniem warto przeprowadzać kolejne badania malowideł.

Źródło: Sience Alert, IFLScience, fot. Bacon et al./Cambridge Archaeological Journal