Program HYDIS. Europa chce się bronić przed pociskami hipersonicznymi

Program HYDIS to europejska inicjatywa mająca na celu opracowanie nowoczesnego systemu przechwytującego, zdolnego do skutecznej ochrony terytorium Europy, jej ludności, kluczowych obiektów oraz sił rozmieszczonych w terenie, przed zagrożeniami związanymi z pociskami hipersonicznymi.

Inicjatywa ma ogromne znaczenie, ponieważ obecnie Europa nie dysponuje w pełni skutecznymi systemami obrony przeciwko pociskom hipersonicznym, które są jednym z najnowocześniejszych i najtrudniejszych do przechwycenia zagrożeń. Wynika to m.in. z prędkości, z jaką poruszają się pociski hipersoniczne (nawet 5 Ma, czyli ponad 6 tys. km/h), a także ich trudnej do przewidzenia trajektorii lotu związanej ze zdolnością do manewrowania w atmosferze.

Co więcej, Europa nie posiada też takich pocisków w swoim arsenale. W przeciwieństwie do Stanów Zjednoczonych, Chin czy Rosji. Dla porównania, ostatnie z wymienionych państw, uznawane za poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa w naszej części świata, ma na swoim wyposażeniu co najmniej kilka takich rozwiązań. Rosjanie chwalą się w szczególności pociskami Ch-47M2 Kindżał, systemem Awangard, pociskami Cyrkon czy najnowszymi pociskami Oriesznik.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Obrona Europy w tej chwili opiera się głównie na systemach przeciwrakietowych średniego i dalekiego zasięgu, takich jak niemieckie IRIS-T SLM, włosko-francuski SAMP/T czy amerykański system Patriot rozmieszczony w kilku krajach NATO. Jednak te rozwiązania zaprojektowano przede wszystkim z myślą o zwalczaniu klasycznych rakiet balistycznych i samolotów, a nie zaawansowanych pocisków hipersonicznych.

Program HYDIS rozpoczął się w 2024 r. i przewiduje trzyletnią fazę koncepcyjną, której celem jest zbadanie, rozwinięcie i wybór skutecznego konceptu lub rodziny konceptów przechwytujących zdolnych do przeciwdziałania zagrożeniom hipersonicznym. W ramach tej fazy planowane jest osiągnięcie kilku głównych celów.

Mowa tu o wyborze najodpowiedniejszego konceptu przechwytującego wraz z architekturą systemu uzbrojenia, rozwinięciu niezbędnych technologii umożliwiających realizację wybranego konceptu w kolejnych fazach programu oraz ustanowieniu sieci przemysłowej do opracowania przyszłych europejskich systemów przeciwrakietowych.

Program jest zarządzany przez wspomnianą organizację OCCAR na mocy umowy z Komisją Europejską, a w skład konsorcjum HYDIS wchodzi 19 partnerów oraz ponad 30 podwykonawców z 14 krajów europejskich. Państwa te łącznie przeznaczyły na program ok. 60 mln euro, a dodatkowe 80 mln euro pochodzi z Europejskiego Funduszu Obronnego (EDF). Wśród nich są m.in. Francja, Niemcy, Włochy i Holandia. Warto jednak zwrócić uwagę, że Polska nie jest stroną HYDIS.

Do tej pory Warszawa nie zdecydowała się na dołączenie do programu, chociaż jest częścią inicjatywy PESCO (Permanent Structured Cooperation) powiązanej z HYDIS. Polska koncentruje się w tej chwili na rozwijaniu własnych zdolności obrony przeciwrakietowej na podstawie systemów średniego zasięgu takich jak Wisła, a także Narew. Angażuje się również w natowski system obrony przeciwrakietowej, znany oficjalnie jako NATO Ballistic Missile Defence (BMD).

Trzonem tego systemu jest amerykańska inicjatywa European Phased Adaptive Approach (EPAA), w ramach której Stany Zjednoczone rozmieszczają swoje elementy przeciwrakietowe w Europie. Przykładem tego jest chociażby system Aegis Ashore. Jego komponenty znajdują się m.in. w bazie w Redzikowie. Należy jednak zaznaczyć, że Aegis Ashore wykorzystuje rakiety przechwytujące SM-3 Block IB i IIA. Są one zdolne do zwalczania rakiet balistycznych krótkiego i średniego zasięgu, ale nie pocisków hipersonicznych.