Planeta traci atmosferę? Pobliska egzoplaneta przechodzi przemianę

Astronomowie przebadali egzoplanetę w niedalekim sąsiedztwie Ziemi (w skali kosmicznej rzecz jasna). To glob klasy nazywanej mini-Neptunami, który od milionów lat traci swoją masę z winy ekstremalnego promieniowania, jakie emituje jego macierzysta gwiazda.

Wizualizacja planety tracącej gaz atmosferycznyWizualizacja planety tracącej gaz atmosferyczny
Źródło zdjęć: © NASA
Mateusz Tomiczek

Astronomowie z Uniwersytetu w Chicago i innych krajów wykorzystali zlokalizowany na Hawajach teleskop Keck do obserwacji znajdującej się w odległości zaledwie 73 lat świetlnych egzoplanety o nazwie TOI-2134b. Według badania z atmosfery planety o klasie mini-Neptuna ulatniają się duże ilości helu, który rozprasza się w przestrzeni kosmicznej. Uczeni stwierdzają, że masowy wyciek gazu z atmosfery planetarnej ma ogromny wpływ na właściwości ciała niebieskiego.

Hel umyka w kosmos

Obserwacje wskazują, że ucieczka gazów atmosferycznych w kosmos nie jest aż tak rzadkim zjawiskiem. Kilka innych pobliskich egzoplanet zdaje się zachowywać podobnie, a są to zarówno inne mini-Neptuny, jak i tak zwane gorące Jowisze, podobny proces może też zachodzić na skalistych super-Ziemiach.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Uwalniane gazu z atmosfery przez gorące Jowisze zasadniczo nie wpływa znacząco na zachodzące na nich procesy, gdyż tracą one zaledwie bardzo niewielki ułamek swojej masy. Gorzej jest jeśli mowa o mniej masywnych planetach, a do takich właśnie zalicza się TOI-2134b. Wygląda na to, że z atmosfery planety uciekła już większość zawartego w niej wcześniej helu.

Winna jest gwiazda

Planety o dużych atmosferach wodorowo-helowych są narażone na znaczną utratę gazów, jeśli ich gwiazdy emitują ekstremalne ilości promieniowania. Istnieje też ryzyko, że w kosmos uciekną z atmosfery cięższe pierwiastki. Parowanie gazu z atmosfery niekorzystnie wpływa na ewolucję planety, która prawdopodobnie drastycznie "chudnie" już od ponad miliarda lat.

Astronomowie zachęcają do dalszych obserwacji TOI-2134b i innych mini-Neptunów, krążących wokół dojrzałych, silnie energetycznych gwiazd. Badania te pomogą nam lepiej zrozumieć zjawisko ucieczki atmosferycznej występujące na obcych światach, a takie doświadczenie może być przydatne też w przypadku naszej własnej planety.

Wybrane dla Ciebie

Dekada zmian. NATO wydaje na wojsko więcej niż reszta świata
Dekada zmian. NATO wydaje na wojsko więcej niż reszta świata
Już są nad Polską. Oto, z czym latają "dumy" mocarstwa UE
Już są nad Polską. Oto, z czym latają "dumy" mocarstwa UE
Stare armaty z ery Stalina. Ukraińcy z powodzeniem strącają nimi drony
Stare armaty z ery Stalina. Ukraińcy z powodzeniem strącają nimi drony
Operacja "rura gazowa 2.0". Rosjanie próbują dalej swojej specjalności
Operacja "rura gazowa 2.0". Rosjanie próbują dalej swojej specjalności
Wzmożona aktywność samolotów wojskowych nad Polską. Oto co to oznacza
Wzmożona aktywność samolotów wojskowych nad Polską. Oto co to oznacza
Rosyjskie drony nad Polską. Mocarstwo w odpowiedzi przysłało swoją "dumę"
Rosyjskie drony nad Polską. Mocarstwo w odpowiedzi przysłało swoją "dumę"
Dania wybrała. Ogromny sukces europejskiego konkurenta Patriota
Dania wybrała. Ogromny sukces europejskiego konkurenta Patriota
Misja NATO "Eastern Sentry". Luftwaffe wzmocni obecność w Polsce
Misja NATO "Eastern Sentry". Luftwaffe wzmocni obecność w Polsce
Czeskie śmigłowce Mi-171S na pomoc Polsce. Nikt inny w NATO nie ma takich maszyn
Czeskie śmigłowce Mi-171S na pomoc Polsce. Nikt inny w NATO nie ma takich maszyn
Tak formują się planety. Odkrycie naukowców to potwierdza
Tak formują się planety. Odkrycie naukowców to potwierdza
Mobilne laboratorium do pomiaru promieniowania. To nowa era w Polsce
Mobilne laboratorium do pomiaru promieniowania. To nowa era w Polsce
Czarne dziury pod lupą. Czy możemy zobaczyć ich eksplozję?
Czarne dziury pod lupą. Czy możemy zobaczyć ich eksplozję?