Planeta traci atmosferę? Pobliska egzoplaneta przechodzi przemianę

Astronomowie przebadali egzoplanetę w niedalekim sąsiedztwie Ziemi (w skali kosmicznej rzecz jasna). To glob klasy nazywanej mini-Neptunami, który od milionów lat traci swoją masę z winy ekstremalnego promieniowania, jakie emituje jego macierzysta gwiazda.

Wizualizacja planety tracącej gaz atmosferycznyWizualizacja planety tracącej gaz atmosferyczny
Źródło zdjęć: © NASA
Mateusz Tomiczek

Astronomowie z Uniwersytetu w Chicago i innych krajów wykorzystali zlokalizowany na Hawajach teleskop Keck do obserwacji znajdującej się w odległości zaledwie 73 lat świetlnych egzoplanety o nazwie TOI-2134b. Według badania z atmosfery planety o klasie mini-Neptuna ulatniają się duże ilości helu, który rozprasza się w przestrzeni kosmicznej. Uczeni stwierdzają, że masowy wyciek gazu z atmosfery planetarnej ma ogromny wpływ na właściwości ciała niebieskiego.

Hel umyka w kosmos

Obserwacje wskazują, że ucieczka gazów atmosferycznych w kosmos nie jest aż tak rzadkim zjawiskiem. Kilka innych pobliskich egzoplanet zdaje się zachowywać podobnie, a są to zarówno inne mini-Neptuny, jak i tak zwane gorące Jowisze, podobny proces może też zachodzić na skalistych super-Ziemiach.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Uwalniane gazu z atmosfery przez gorące Jowisze zasadniczo nie wpływa znacząco na zachodzące na nich procesy, gdyż tracą one zaledwie bardzo niewielki ułamek swojej masy. Gorzej jest jeśli mowa o mniej masywnych planetach, a do takich właśnie zalicza się TOI-2134b. Wygląda na to, że z atmosfery planety uciekła już większość zawartego w niej wcześniej helu.

Winna jest gwiazda

Planety o dużych atmosferach wodorowo-helowych są narażone na znaczną utratę gazów, jeśli ich gwiazdy emitują ekstremalne ilości promieniowania. Istnieje też ryzyko, że w kosmos uciekną z atmosfery cięższe pierwiastki. Parowanie gazu z atmosfery niekorzystnie wpływa na ewolucję planety, która prawdopodobnie drastycznie "chudnie" już od ponad miliarda lat.

Astronomowie zachęcają do dalszych obserwacji TOI-2134b i innych mini-Neptunów, krążących wokół dojrzałych, silnie energetycznych gwiazd. Badania te pomogą nam lepiej zrozumieć zjawisko ucieczki atmosferycznej występujące na obcych światach, a takie doświadczenie może być przydatne też w przypadku naszej własnej planety.

Wybrane dla Ciebie

Niezwykle blisko. Asteroida 2025 TF przeleciała w pobliżu Ziemi
Niezwykle blisko. Asteroida 2025 TF przeleciała w pobliżu Ziemi
Nowoczesne haubice dla US Army. Pentagon próbuje modernizować artylerię
Nowoczesne haubice dla US Army. Pentagon próbuje modernizować artylerię
W mózgu uszkadza komórki. Może jednak wspierać walkę z rakiem
W mózgu uszkadza komórki. Może jednak wspierać walkę z rakiem
Nowe narzędzie AI. Wykrywa choroby zanim pojawią się objawy
Nowe narzędzie AI. Wykrywa choroby zanim pojawią się objawy
Okna solarne będą działać jak fotowoltaika? Wymyślili nową konstrukcję
Okna solarne będą działać jak fotowoltaika? Wymyślili nową konstrukcję
Zanieczyszczenie powietrza. Wpływa na rozwój poważnych chorób
Zanieczyszczenie powietrza. Wpływa na rozwój poważnych chorób
Odkryli bogate złoża litu w Niemczech. Jedne z największych na świecie
Odkryli bogate złoża litu w Niemczech. Jedne z największych na świecie
Już suną po torach. Rosyjskie haubice zmierzają w kierunku Ukrainy
Już suną po torach. Rosyjskie haubice zmierzają w kierunku Ukrainy
Chiny walczą ze złą reputacją swoich aut. Zmieniaja politykę eksportową
Chiny walczą ze złą reputacją swoich aut. Zmieniaja politykę eksportową
Nowa taktyka Rosji. Drony z funkcją minowania
Nowa taktyka Rosji. Drony z funkcją minowania
Chińska ekspedycja arktyczna. Nowy rozdział w badaniach polarnych
Chińska ekspedycja arktyczna. Nowy rozdział w badaniach polarnych
Natura przeciwko Rosji. Takiego wroga Putin nie przewidział
Natura przeciwko Rosji. Takiego wroga Putin nie przewidział