Planeta traci atmosferę? Pobliska egzoplaneta przechodzi przemianę

Astronomowie przebadali egzoplanetę w niedalekim sąsiedztwie Ziemi (w skali kosmicznej rzecz jasna). To glob klasy nazywanej mini-Neptunami, który od milionów lat traci swoją masę z winy ekstremalnego promieniowania, jakie emituje jego macierzysta gwiazda.

Astronomowie z Uniwersytetu w Chicago i innych krajów wykorzystali zlokalizowany na Hawajach teleskop Keck do obserwacji znajdującej się w odległości zaledwie 73 lat świetlnych egzoplanety o nazwie TOI-2134b. Według badania z atmosfery planety o klasie mini-Neptuna ulatniają się duże ilości helu, który rozprasza się w przestrzeni kosmicznej. Uczeni stwierdzają, że masowy wyciek gazu z atmosfery planetarnej ma ogromny wpływ na właściwości ciała niebieskiego.

Obserwacje wskazują, że ucieczka gazów atmosferycznych w kosmos nie jest aż tak rzadkim zjawiskiem. Kilka innych pobliskich egzoplanet zdaje się zachowywać podobnie, a są to zarówno inne mini-Neptuny, jak i tak zwane gorące Jowisze, podobny proces może też zachodzić na skalistych super-Ziemiach.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Uwalniane gazu z atmosfery przez gorące Jowisze zasadniczo nie wpływa znacząco na zachodzące na nich procesy, gdyż tracą one zaledwie bardzo niewielki ułamek swojej masy. Gorzej jest jeśli mowa o mniej masywnych planetach, a do takich właśnie zalicza się TOI-2134b. Wygląda na to, że z atmosfery planety uciekła już większość zawartego w niej wcześniej helu.

Planety o dużych atmosferach wodorowo-helowych są narażone na znaczną utratę gazów, jeśli ich gwiazdy emitują ekstremalne ilości promieniowania. Istnieje też ryzyko, że w kosmos uciekną z atmosfery cięższe pierwiastki. Parowanie gazu z atmosfery niekorzystnie wpływa na ewolucję planety, która prawdopodobnie drastycznie "chudnie" już od ponad miliarda lat.

Astronomowie zachęcają do dalszych obserwacji TOI-2134b i innych mini-Neptunów, krążących wokół dojrzałych, silnie energetycznych gwiazd. Badania te pomogą nam lepiej zrozumieć zjawisko ucieczki atmosferycznej występujące na obcych światach, a takie doświadczenie może być przydatne też w przypadku naszej własnej planety.