Spędzasz dużo czasu przed telewizorem? Twój mózg może ucierpieć
Najnowsze badania wykazały, że spędzanie długich godzin przed telewizorem w wieku średnim może być szkodliwe dla naszego mózgu w późniejszych latach. Chodzi m.in. o pogorszenie się funkcji poznawczych oraz zmniejszenie objętości istoty szarej.
Trzy badania wykazały, że osoby, spędzające umiarkowaną lub dużą ilość czasu przed telewizorem, doświadczyły pogorszenia się funkcji poznawczych oraz zmniejszenia istoty szarej w wieku 70 i 80 lat w porównaniu do osób, które spędzały mniejszą ilość czasu przed odbiornikami TV.
Rola istoty szarej w mózgu
Badania zostały przedstawione na łamach serwisu Live Science, który przypomina, że istota szara jest odpowiedzialna za wiele funkcji mózgu. Chodzi tutaj przede wszystkim o kontrolowanie wzroku, słuchu, pracy mięśni, a także podejmowanie decyzji. Dlatego zmniejszenie objętości istoty szarej jest utożsamiane z ogólnym pogorszeniem zdolności poznawczych człowieka.
Naukowcy w swoich analizach oglądanie telewizji potraktowali jako "zamiennik" siedzącego trybu życia lub czasu spędzanego w pozycji siedzącej. Takie zachowania już wcześniej zostały powiązane z ryzykiem pojawienia się licznych chorób np. raka, cukrzycy, a nawet przedwczesnej śmierci.
- Z naszych ustaleń wynika, że oglądanie telewizji ma związek z funkcjami poznawczymi i objętością istoty szarej po uwzględnieniu aktywności fizycznej, co sugeruje, że ten siedzący tryb życia może stwarzać wyjątkowe ryzyko w odniesieniu do mózgu i zdrowia poznawczego - zaznaczył Ryan Dougherty z Hopkins Bloomberg School of Public Health w Baltimore, autor jednego z badań.
Jak możemy przeczytać na łamach Live Science, oglądanie telewizji może stwarzać szczególne ryzyko, ponieważ jest to zachowanie pasywne, które nie wymaga dużej stymulacji poznawczej. Sprawa wygląda inaczej w przypadku siedzącego trybu życia, któremu towarzyszy aktywność stymulująca mózg i funkcje poznawcze np. czytanie książek, rozwiązywanie krzyżówek czy granie w różnego rodzaju gry.
W dwóch z uwzględnionych badań wykorzystano dane z Atherosclerosis Risk In Communities Neurocognitive Study (ARIC-NCS), których gromadzenie rozpoczęto w połowie lat 80. XX wśród osób w wieku od 45 do 64 lat. Badanie zostało powtórzone w latach 90. Jego uczestnicy byli pytani o ilość czasu spędzanego przed telewizorem i proszeni o wypełnianie testów. Naukowcy skorzystali również ze skanów MRI mózgu, aby znaleźć potencjalne zmiany w narządzie, w tym zmiany objętości istoty szarej. Okazało się, że osoby częściej oglądające telewizję miały o 7 proc. mniejszą objętość istoty szarej po 15 latach od osób, której spędzały mniej czasu przed odbiornikami TV.
W trzecim badaniu, prowadzonym przez Ryana Dougherty, wykorzystano dane z analiz Coronary Artery Risk Development in Young Adults Study, które również rozpoczęło się w połowie lat 80. Uczestniczyło w nim 600 osób w wieku około 30 lat, a ich zdrowie i nawyki eksperci obserwowali przez dwie dekady. Naukowcy również skorzystali z prostych testów i skanów MRI. Wyniki badania potwierdziły, że częstsze oglądanie telewizji było związane z mniejszą objętością istoty szarej. Naukowcy obliczyli, że każdy godzinny wzrost średniego czasu oglądania telewizji w ciągu dnia, wiązał się ze zmniejszeniem objętości istoty szarej o 0,5 proc.
Pomimo tego, że badania wykazały związek istniejący pomiędzy oglądaniem telewizji a pogorszeniem funkcji poznawczych i mniejszą objętością istoty szarej w późniejszym wieku, nie są jednoznacznym dowodem na to, że nadmierne oglądanie telewizji rzeczywiście odpowiada za takie skutki. Konieczne jest przeprowadzenie kolejnych eksperymentów, które uwzględnią obiektywne miary siedzącego i aktywnego trybu życia, aby zidentyfikować wszelkie różnice oraz potencjalne czynniki ryzyka.