Odkryto rytualny kompleks w Jordanii. Pokazuje historię epoki brązu

Archeolodzy opisali w Murayghat w Jordanii rozległy krajobraz rytualny z wczesnej epoki brązu. Badania wskazują na zbiorowe ceremonie i pochówki.

Stanowisko MurayghatStanowisko Murayghat
Źródło zdjęć: © Uniwersytet Kopenhaski | Susanne Kerne
Aleksandra Dąbrowska

Zespół badawczy z Uniwersytetu Kopenhaskiego odkrył niezwykły krajobraz rytualny z wczesnej epoki brązu w Murayghat w Jordanii, dostarczając cennych informacji na temat tego, jak starożytne społeczności adaptowały się do zmian społecznych i środowiskowych.

Kiedy powstał Murayghat?

Murayghat rozwinął się po upadku kultury chalkolitycznej (ok. 4500–3500 p.n.e.). Jak wskazuje SciTechDaily, był to okres charakteryzujący się kwitnącymi społecznościami domowymi, rozbudowanymi tradycjami symbolicznymi, miedzianymi narzędziami i małymi kapliczkami religijnymi.

Według naukowców, zmiany klimatyczne i powszechna niestabilność społeczna prawdopodobnie przyczyniły się do upadku tej wcześniejszej kultury. W rezultacie społeczności wczesnej epoki brązu najwyraźniej zareagowały, rozwijając nowe sposoby wyrażania swoich przekonań poprzez rytuały i ceremonie.

Dolmeny, uczty i wspólnoty

– Zamiast dużych osad z mniejszymi kaplicami założonymi w okresie chalkolitu, nasze wykopaliska w Murayghat z wczesnej epoki brązu ukazują skupiska dolmenów (kamiennych grobowców), stojących kamieni i dużych budowli megalitycznych, które wskazują na rytualne zgromadzenia i zbiorowe pochówki, a nie na miejsca zamieszkania – mówi kierowniczka projektu i archeolożka Susanne Kerner z Uniwersytetu Kopenhaskiego.

Badacze doliczyli się łącznie 95 dolmenów. Dodatkowo w trakcie wykopalisk odkryto ceramikę wczesnej epoki brązu, duże misy wspólnotowe, żarna, narzędzia krzemienne, rogi zwierząt i nieliczne wyroby z miedzi. Zestaw zabytków wskazuje na aktywność rytualną i możliwe uczty.

Widoczność monumentów w krajobrazie sugeruje punkt spotkań różnych grup regionu. Markery w terenie mogły pomagać definiować tożsamość, granice i role społeczne w czasie bez silnej władzy centralnej.

Nowe spojrzenie na kryzys i odbudowę wspólnot

Centralny szczyt stanowiska zawiera kamienne ogrodzenia i rzeźbione elementy podłoża skalnego, które również sugerują funkcję ceremonialną. – Te widoczne znaczniki mogły pomóc w redefinicji tożsamości, terytorium i ról społecznych w czasach bez silnej władzy centralnej – zauważa Susanne Kerner.

– Wierzymy, że Murayghat daje nam fascynujące nowe spojrzenie na to, jak wczesne społeczeństwa radziły sobie z destabilizacją poprzez budowanie pomników, redefiniowanie ról społecznych i tworzenie nowych form wspólnoty – skomentowała archeolożka.

Cyfrowy Polak
Cyfrowy Polak © Cyfrowy Polak
Wybrane dla Ciebie
Jak dotrzeć do Urana w kilka lat? Naukowcy z MIT wskazują sposób
Jak dotrzeć do Urana w kilka lat? Naukowcy z MIT wskazują sposób
Chiny przywiozły z Księżyca zaskakujący materiał. Tego się tam nikt nie spodziewał
Chiny przywiozły z Księżyca zaskakujący materiał. Tego się tam nikt nie spodziewał
Kometa 3I/ATLAS jednak ma anty-warkocz. Nowe zdjęcia potwierdzają
Kometa 3I/ATLAS jednak ma anty-warkocz. Nowe zdjęcia potwierdzają
Nowy sprzęt dla Ukrainy. Chcą kupić śmigłowce
Nowy sprzęt dla Ukrainy. Chcą kupić śmigłowce
SpaceX straci kontrakt na lądowanie na Księżycu? Rewolucja w programie Artemis
SpaceX straci kontrakt na lądowanie na Księżycu? Rewolucja w programie Artemis
Pochodzi z 1944 r. Dostrzegli ją na froncie w Ukrainie
Pochodzi z 1944 r. Dostrzegli ją na froncie w Ukrainie
Dystansowały się podczas COVID-19. To ich sprawdzona taktyka
Dystansowały się podczas COVID-19. To ich sprawdzona taktyka
Miała spaść w Ukrainie. Rosyjska bomba zgubiła drogę
Miała spaść w Ukrainie. Rosyjska bomba zgubiła drogę
Stworzyli prognozę wybuchu Etny. Znaleźli kluczowy współczynnik
Stworzyli prognozę wybuchu Etny. Znaleźli kluczowy współczynnik
Odebrali pierwszą sztukę. Nikt inny na świecie nie ma takiego myśliwca
Odebrali pierwszą sztukę. Nikt inny na świecie nie ma takiego myśliwca
Symulacja walki F-35 z Su-30. Nie chcą ujawnić, kto zwyciężył
Symulacja walki F-35 z Su-30. Nie chcą ujawnić, kto zwyciężył
Chiny rozmieszczają je na Pacyfiku. Widzą wszystko
Chiny rozmieszczają je na Pacyfiku. Widzą wszystko