Odkryto 12 nieznanych dotąd księżyców Jowisza

Nowe księżyce odkryto je za pomocą teleskopów na Hawajach i w Chile w 2021 i 2022 roku, a ich orbity potwierdzono w dalszych obserwacjach. Nieznane dotychczas naturalne satelity Jowisza mają od jednego do trzech kilometrów średnicy i nie zostały jeszcze nazwane – poinformowała Międzynarodowa Unia Astronomiczna, która prowadzi rejestr wszystkich mniejszych i większych ciał odkrytych w Układzie Słonecznym.

Do niedawna wiedzieliśmy, że Jowisz ma 67 księżyców. W 2018 roku ogłoszono odkrycie 12 nieznanych wcześniej obiektów okrążających gazowego olbrzyma. W 2021 roku astronom-amator dostrzegł jeszcze jeden księżyc, którego nikt wcześniej nie widział. Teraz astronomowie poinformowali o odkryciu kolejnych 12 naturalnych satelitów Jowisza, ustalając jego łączną liczbę księżyców na 92. To więcej niż jakakolwiek inna planeta w naszym Układzie Słonecznym. Saturn, były lider, zajmuje drugie miejsce z 83 potwierdzonymi księżycami.

Orbity Jowisza i Saturna obfitują w małe księżyce, które uważa się za fragmenty niegdyś większych obiektów, które zderzyły się ze sobą lub z kometami czy asteroidami. To samo dotyczy Urana i Neptuna, ale planety te są tak odległe, że bardzo trudno jest dostrzec księżyc, zwłaszcza o małych rozmiarach. Jak do tej pory Uran ma 27 potwierdzonych księżyców, Neptun 14. Wśród planet wewnętrznych księżyce nie są już tak liczne. Marsa ma dwa, Ziemia jeden, a Wenus i Merkury nie mają żadnego znanego naturalnego satelity.

Dlaczego dopiero teraz odkrywane są kolejne księżyce Jowisza? Nic w tym dziwnego. Pojawiają się nowe obserwatoria z ogromnymi możliwościami. Do tego odkrywane księżyce są małe i trudne do zauważenia, zwłaszcza w pobliżu Jowisza, który jest duży i odbija światło.

Dziewięć z nowo odkrytych księżyców znajduje się dość daleko od Jowisza i krąży po orbicie w ruchu wstecznym, przeciwnym do obrotu Jowisza, tak jak większość księżyców gazowego olbrzyma. Pozostałe trzy księżyce znajdują się bliżej planety i krążą w tym samym kierunku co Jowisz.

Obserwacje, które doprowadziły do odkrycia nowych księżyców prowadził Scott Sheppard z Carnegie Institution for Science, który zresztą kierował zespołem astronomów odpowiedzialnym za odkrycie 12 nieznanych księżyców w 2018 roku.

Należy zaznaczyć, że jest bardzo prawdopodobne, że wokół Jowisza i Saturna jest znacznie więcej małych księżyców, których jeszcze nie dostrzegliśmy.

Źródło: Sky & Telescope, fot. NASA/ESA/NOIRLAB