Norwegia. Topniejący lód ujawnił skarbnicę artefaktów sprzed 6000 lat
Po tym, jak w norweskich górach stopił się kolejny duży obszar lodowców, archeologowie natrafili na skarbnicę zabytków liczących nawet 6000 lat. Wśród znalezisk są przed wszystkich artefakty łowieckie należące do ówczesnych mieszkańców regionu.
27.11.2020 | aktual.: 02.03.2022 15:18
Według datowania radiowęglowego najwcześniejsze znaleziska odsłonięte przez topniejący lodowiec liczą sobie nawet 6000 lat. Należą do nich kości i poroża renifera, a także narzędzia odstraszające używane do zaganiania zwierząt do miejsc, w których można było łatwiej polować. Takie znaleziska są coraz powszechniejsze, odkąd zmiany klimatyczne postępują znacznie szybciej.
- Na tym terenie znaleźliśmy na razie 68 strzał oraz wiele innych przedmiotów, świadczących o tym, że był to teren polowań na renifery - wyznaje archeolog Lars Pilø z Departamentu Dziedzictwa Kulturowego Rady Hrabstwa Innlandet w Norwegii. - Prace terenowe były niesamowitym przeżyciem, a znalezienie tak dużej liczby artefaktów to prawdziwe marzenie archeologa - dodaje.
Potencjalne odkrycia były na tyle znaczące, że grupa badaczy przez lata utrzymywała w tajemnicy położenie tego miejsca - lodowiec Langfonne w górach Jotunheimen - aż do momentu odnalezienia wszystkich przedmiotów. Daty znalezisk rozciągają się od epoki kamienia do średniowiecza, ale większość strzał pochodzi z późnego neolitu (2400-1750 pne) i późnej epoki żelaza (550-1050 n.e.).
Próbując zrozumieć historię tego obszaru, naukowcy musieli wziąć pod uwagę wiele różnych czynników, w tym ruch lodowców czy wpływ wiatru. Prawdopodobnie zjawiska pogodowe i środowiskowe zdołały przenieść artefakty z dala od miejsca ich pierwotnego występowania, zaznaczają archeolodzy.
- Należy pamiętać, że praca na lodowcach jest zupełnie inna niż w przypadku pozostałych stanowisk archeologicznych. Znajdujemy się wysoko w górach, panują tu naprawdę ekstremalne warunki - dodaje Pilø. Sposób, w jaki niektóre zabytki zostały zmiażdżone, sugeruje, że lód porusza się jednak o bardziej regularnie, niż początkowo sądzono. To z kolei dostarcza dodatkowych informacji, jak zmienia się klimat.
Lodowiec Langfonne jest teraz ponad 66 proc. mniejszy niż 20 lat temu i podzielił się na trzy sekcje. Szacuje się, że jest tu około 10 proc. pokrywy lodowej w porównaniu do tej, która znajdowała się na tym terenie w małej epoce lodowcowej (od XV do XX wieku). Przed naukowcami jeszcze sporo pracy, by zrozumieć historię tego regionu.
Szczegółowy opis badań został opublikowany w "Holocene".