Niebywałe dzieło naukowców. Ten plastik sam się trawi

"Żywy" plastik opracowany w USA
"Żywy" plastik opracowany w USA
Źródło zdjęć: © ucsd.edu
Norbert Garbarek

14.05.2024 13:51, aktual.: 14.05.2024 19:13

Zalogowani mogą więcej

Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika

Walka z zanieczyszczeniem planety od wielu lat stanowi wyzwanie dla naukowców z całego świata. Wreszcie powstało rozwiązanie, które może pomóc uporać się z jednym z największych problemów – długo rozkładającym się plastikiem.

Informuje o tym portal Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego, na łamach którego pojawiła się publikacja dotycząca "żywego plastiku". To odpowiedź na nasilający się problem związany z zanieczyszczeniem wód i lądów plastikowymi odpadami. Naukowcy od dawna głowią się nad tym, jak usprawnić trwający nawet 1000 lat proces rozkładania tworzyw sztucznych.

Plastik z bakterią

Z odpowiedzią przychodzi dzieło naukowców kalifornijskiego uniwersytetu, którzy informują o opracowaniu innowacyjnego plastiku zawierającego bakterie usprawniające rozkład tworzywa. Mowa o termoplastycznym poliuretanie połączonym z bakteriami Bacillus subtilis (laseczka sienna), które charakteryzują się zdolnością rozkładania plastikowych polimerów.

To nieodłączna właściwość tych bakterii – tłumaczy Jan Pokorski z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego. Naukowiec wyjaśnia, że w trakcie badań wybrano kilka odmian bakterii i ich zdolność do wykorzystania termoplastycznego poliuretanu jako źródła węgla, aby umożliwić bakteriom rozrost. Najbardziej wydajne okazały się Bacillus subtilis.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Tworzenie biodegradowalnego plastiku z bakteriami wymagało zmieszania granulek polimeru z Bacillus subtilis i stopienia ich w temperaturze 135 st. Celsjusza. W dalszej kolejności wytłaczano z tej masy cienkie paski. Wyniki badań zaskoczyły naukowców.

Niezwykłe jest to, że nasz materiał rozkłada się nawet bez obecności dodatkowych drobnoustrojów – wyjaśnia Pokorski. Oznacza to, że mieszanka poliuretanu ze wspomnianymi bakteriami jest wystarczającym połączeniem, aby zapewnić samotrawienie plastiku.

Paski zwykłego poliuretanu (na górze) i "żywego" (na dole)
Paski zwykłego poliuretanu (na górze) i "żywego" (na dole)© ucsd.edu | David Baillot | UC San Diego (CC BY-NC-SA 4.0)

O jakim konkretnie osiągnięciu mówią uczeni? Szybkość rozkładu opracowanego przez nich plastiku jest wielokrotnie większa w porównaniu z obecnie wykorzystywanymi przez przemysł polimerami. W idealnych warunkach kompostowania zniknęło aż 90 proc. plastiku w ciągu pięciu miesięcy. Dla autorów badania oznacza to, że szybkie trawienie plastiku może zachodzić również w warunkach odległych od laboratoryjnych.

Opracowany materiał jest nie tylko cenny ze względu na korzyści dla środowiska. Jest również wytrzymały – mowa o nawet 30 proc. większej wytrzymałości poliuretanu z bakteriami w porównaniu do tego samego plastiku bez bakterii. Nie istnieje również zagrożenie dla zdrowia ludzi, bowiem wspomniany termoplastyczny poliuretan jest obecnie stosowany w wielu sektorach – w tym również w branży motoryzacyjnej. Badacze skupiają się teraz nad optymalizacją produkcji, aby umożliwić tworzenie trawiącego się plastiku na dużą skalę.

Norbert Garbarek, dziennikarz Wirtualnej Polski