Naukowcy odkrywają "zapomniany" kontynent. Poznajcie Bałkanatolię

Naukowcy odkrywają "zapomniany" kontynent. Poznajcie Bałkanatolię
Źródło zdjęć: © Materiały prasowe | NASA
Adam Gaafar

22.02.2022 16:48, aktual.: 17.03.2022 23:15

Zalogowani mogą więcej

Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika

Naukowcy twierdzą, że kilkadziesiąt milionów lat temu mógł istnieć kontynent obejmujący tereny obecnych Bałkanów i Turcji. "Zaginiony ląd" rzuca nowe światło na wielkie wymieranie w eocenie, które również jest stosunkowo nowym odkryciem.

Bałkanatolia, bo tak nazwano pradawny ląd, miał leżeć pomiędzy Europą, Azją i Afryką. Z badania, które opublikowano na łamach Earth-Science Reviews wynika, że około 50 mln lat temu był to wielki archipelag odizolowany od sąsiednich kontynentów. W wyniku spadającego poziomu mórz, rosnących pokryw lodowych Antarktyki oraz zmian tektonicznych Bałkanatolia połączyła się ok. 40-34 mln lat temu z Europą Zachodnią.

"Inwazja" ssaków na Europę

W ten sposób pradawny kontynent utworzył pomost lądowy, który umożliwił ssakom azjatyckim skolonizowanie południa Europy. Zdaniem autorów badania wydarzenie to może mieć wpływ na wielkie wymieranie w eocenie, które nastąpiło ok. 33 mln lat temu.

Naukowcy twierdzą, że jedną z głównych przyczyn pozostaje wciąż zlodowacenie, które doprowadziło do zagłady dwóch trzecich zwierząt w Afryce i na Półwyspie Arabskim. "Inwazja" ssaków azjatyckim mogła mieć jednak wpływ na zniknięcie wielu rodzimych gatunków w Europie.

Skamieliny znalezione na Bałkanach wskazują jednak, że ssaki azjatyckie były obecne w południowej Europie już 5-10 mln lat przed wielkim wymieraniem, znanym jako Grande Coupure. Francuski paleontolog Alexis Licht i jego zespół złożony z francuskich, amerykańskich oraz tureckich naukowców, próbowali wyjaśnić ten paradoks.

Naukowcy przeanalizowali skamieniałości w Turcji (Büyükteflek), dochodząc do wniosku, że pochodziły one sprzed ok. 38-35 milionów lat i należały do fauny o wyraźnie azjatyckim pochodzeniu. 

Wizualizacja Bałkanatolii
Wizualizacja Bałkanatolii © CNRS | Alexis Licht

Badacze przeanalizowali też dowody ze wszystkich znanych stanowisk kopalnych na obszarze Bałkanów i Anatolii, dokonując niekiedy ponownej oceny ich datowania oparciu o aktualne dane geologiczne. Doszli do wniosku, że Bałkanatolia musiała zostać zasiedlona przez ssaki azjatyckie przed Grande Coupure, torując im drogę do Europy.

Naukowcy zaznaczają jednocześnie, że ich koncepcja dotycząca istnienia tego południowego szlaku rozprzestrzeniania się azjatyckiej fauny pozostaje przedmiotem dyskusji. Serwis Science Alert podkreśla, że wiele zmian geologicznych, które dały początek Bałkanatolii, nie zostało jeszcze w pełni zrozumianych, dlatego trzeba mieć na uwadze, że nowy przegląd jest tylko interpretacją zapisu kopalnego dokonaną przez jeden zespół.

newsnaukageografia