Najstarsze ludzkie szczątki w Polsce. Kryła je jedna z jaskiń

Kości znalezione w Jaskini Ciemnej, która znajduje się na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, są najstarszym kośćmi człowieka w Polsce. Analizy wykonane przez ekspertów wykazały, że należały do neandertalskiego dziecka i liczą ponad 100 tys. lat.

Najstarsze ludzkie szczątki w Polsce. Kryła je jedna z jaskińWykopaliska - zdjęcie ilustracyjne
Źródło zdjęć: © Unsplash
Karolina Modzelewska
SKOMENTUJ

Polscy naukowcy podczas badań wykopaliskowych w Jaskini Ciemnej, które były prowadzone w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki we współpracy z Muzeum Archeologicznym w Krakowie i Instytutem Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN, natrafili na kostki mające nie więcej niż jeden centymetr długości. Znalezisko było w złym stanie, dlatego eksperci nie mogli przeprowadzić analiz DNA. Kości był też przemieszane z kościami zwierzęcymi, co utrudniało ich identyfikacje. Dopiero prace laboratoryjne w 2018 r. pozwoliły ustalić, że kości należały do człowieka.

Najstarsze ludzkie szczątki w Polsce

Prof. Paweł Valde-Nowak z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie mówił wówczas w rozmowie z serwisem PAP, że jest to "unikatowe odkrycie" a "szczątki neandertalczyka z terenu Polski możemy policzyć na palcach jednej dłoni". Z analiz wynika, że są to paliczki, kości dłoni neandertalskiego dziecka, najprawdopodobniej w wieku 5-7 lat. Eksperci zwrócili uwagę na ich porowatą powierzchnię, usłaną dziesiątkami dziurek. Ich zdaniem może to być efekt przejścia kości przez system trawienny dużego ptaka. Nie można wykluczyć różnych scenariuszy - np. że ptak zaatakował dziecko i częściowo je skonsumował lub żerował już na zwłokach dziecka.

Wcześniej za najstarsze szczątki człowieka w Polsce uznawano te, które znaleziono w Jaskini Stajnia w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Ich wiek początkowo eksperci datowali na ok. 52-42 tys. lat. Później przeprowadzone analizy, w tym analiza genetyczna neandertalskiego zęba trzonowego, który znajdował się w jaskini, wykazały, że mogą być one znacznie starsze, a ich wiek sięgać od ok. 80 tys. do nawet 116 tys. lat. Na łamach czasopisma naukowego "Scientific Reports" w 2020 r. międzynarodowy zespół naukowców (jego członkami byli również Polacy z Uniwersytetu Wrocławskiego, Polskiej Akademii Nauk oraz Państwowego Instytutu Geologicznego) podzielił się nawet tezą, że to właśnie w Polsce znajdują się najstarsze szczątki neandertalczyków w Europie Środkowej.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Testujemy wiertarko-wkrętarkę PARKSIDE PABSP 20-Li C4

Neandertalczyk to wymarły gatunek lub podgatunek ludzi archaicznych, uznawany za jednego z najbliższych krewnych człowieka. Neandertalczycy, którzy wyginęli ok. 40 tys. lat temu, posiadali bogatą kulturę, dobrą anatomię i wiele cech wspólnych z homo sapiens. Kolejne odkrycia ich dorobku oraz szczątków pozwalają naukowcom zrozumieć, jak żyli i dlaczego zniknęli. Jedna z teorii zakłada, że przegrali rywalizację z naszym gatunkiem. Neandertalczycy na terenie całej Europy, w tym Polski pojawili się najprawdopodobniej ok. 300 tys. lat temu. Dowodzą temu m.in. znajdowane tutaj neandertalskie narzędzia kamienne.

Wybrane dla Ciebie

Bezpieczeństwo Polski. "NATO nie zaatakuje pierwsze"
Bezpieczeństwo Polski. "NATO nie zaatakuje pierwsze"
Ukryte jezioro i prehistoryczne ślady lawy na Saharze. Widać je z kosmosu
Ukryte jezioro i prehistoryczne ślady lawy na Saharze. Widać je z kosmosu
Koncepcja K9A3 już jest. Nowa wersja hitu eksportowego Korei Południowej
Koncepcja K9A3 już jest. Nowa wersja hitu eksportowego Korei Południowej
Wietnam i Rosja współpracują. W planach elektrownia atomowa i nie tylko
Wietnam i Rosja współpracują. W planach elektrownia atomowa i nie tylko
Polski astronauta nadal czeka na start. Są problemy z kapsułą Crew Dragon
Polski astronauta nadal czeka na start. Są problemy z kapsułą Crew Dragon
"Żniwiarze" z nowymi możliwościami. Tego chce USSOCOM
"Żniwiarze" z nowymi możliwościami. Tego chce USSOCOM
Przełomowe badania nad traumą. To może pomóc "oduczyć się" strachu
Przełomowe badania nad traumą. To może pomóc "oduczyć się" strachu
Rosjanie intensyfikują ataki. Ponad setka Shahedów nad Ukrainą
Rosjanie intensyfikują ataki. Ponad setka Shahedów nad Ukrainą
Wybrali nowy rząd. Zmieniają podejście do dostaw broni dla Ukrainy
Wybrali nowy rząd. Zmieniają podejście do dostaw broni dla Ukrainy
Podziemne rezerwuary wodne. Kolonizacja Marsa coraz bliżej
Podziemne rezerwuary wodne. Kolonizacja Marsa coraz bliżej
Nowy rosyjski pocisk S8000 Banderol rozebrany. Oto co skrywa
Nowy rosyjski pocisk S8000 Banderol rozebrany. Oto co skrywa
Nowa era we włoskim lotnictwie. Te samoloty bronią wschodniej flanki NATO
Nowa era we włoskim lotnictwie. Te samoloty bronią wschodniej flanki NATO