Ile plastiku zużywasz tygodniowo, a ile w ciągu roku? Teraz możesz to policzyć
Hanna Pamuła i Wojciech Sas, doktoranci AGH, opracowali pierwszy w Polsce kalkulator zużycia plastiku. Zmotywowała ich do tego niedawna, dość kontrowersyjna akcja Coca-Coli. Sprawdźcie, ile wy zużywacie plastiku. Nawet "na oko".
Słynąca ze swoich napojów Coca-Cola wysłała, za pośrednictwem agencji, puste butelki do dziennikarzy i influencerów. Osobliwy pomysł na walkę z nadmiarem plastiku spotkał się z ogniem krytyki.
Temat zręcznie i w słusznej sprawie wykorzystali doktoranci Akademii Górniczo-Hutniczej z Krakowa. Stworzyli specjalny kalkulator, który pozwala oszacować, ile każdy z nas zużywa plastiku - tygodniowo, miesięcznie, rocznie. A problem jest coraz bardziej poważny. Według różnych szacunków, każdego roku do oceanów wyrzucanych jest od 4,8 do nawet 12,7 milionów ton plastiku. Do 2050 r. będziemy mieli więcej odpadów plastikowych niż ryb. Żeby temu zapobiec, musimy zacząć od samych siebie i zmienić sposób życia. Ale to niełatwe.
Omni Calculator. Oto jego twórcy
Hanna Pamuła i Wojciech Sas opracowali "Omni Calculator", czyli kalkulator do obliczania ilości wytwarzanych odpadów plastikowych. W rozmowie z WP Tech współtwórczyni opowiada o projekcie.
- Naszym celem było stworzenie prostego i intuicyjnego narzędzia, które pomoże zwiększać świadomość o zanieczyszczeniu Ziemi plastikiem. Główną zaletą kalkulatora jest to, że wyliczamy nasze indywidualne zużycie plastiku w kilogramach, a nie opieramy się na abstrakcyjnych dla wielu osób wartościach - jak np. ślad węglowy wyrażany w ekwiwalencie CO2 - mówi Hanna Pamuła.
- Mamy nadzieję, że po skutecznych medialnych kampaniach, takich jak #trashchallenge czy odmawianie słomek do napojów, przyjdzie i czas na redukowanie plastikowych odpadów. Być może kalkulator plastikowych odpadów będzie w tym pomocny - dodaje autorka kalkulatora.
Jak obliczyć, ile zużywasz plastikowych odpadów?
Zacznij od swoich codziennych potrzeb i zwyczajów zakupowych. Ile plastikowych toreb bierzesz na zakupy spożywcze? Ile butelek wody kupujesz każdego tygodnia? Policz te wszystkie rzeczy i wpisz wartości w odpowiednich polach na stronie pod tym adresem. Załóżmy, że wyrzucasz 3 butelki PET tygodniowo, 5 plastikowych torebek, 8 opakowań po jedzeniu i 2 kubki po jogurtach.
Przejdźmy do toalety i środków czystości. Wpisz wartości, które opisują twoje potrzeby, np. 4 plastikowe patyczki kosmetyczne tygodniowo oraz 4 detergenty, 2 butelki szamponu, 2 opakowania uzupełniające przez pół roku. Dodaj szczoteczki i pasty do zębów - w naszym przypadku są to po 3 rocznie.
Następnie wprowadź liczbę wszystkich jednorazowych odpadów i pojemników na wynos, które zużywasz. Lunch cztery razy w tygodniu (nie zapomnij o plastikowych sztućcach), dwa razy w tygodniu kawa pita w drodze, parę drinków ze słomkami i plastikowe talerze z niedzielnego grilla.
Plastikowy kalkulator śmieci zsumuje wszystkie zużywane przez ciebie tworzywa sztuczne. W naszym przypadku będzie to 29 kg rocznie, a średnia dla obywatela europejskiego wynosi 31 kg. To góra plastiku! Co gorsza, możemy powiedzieć, że to zużycie jest wciąż stosunkowo małe, bo przeciętny Amerykanin wyrzuca około 84 kg takich śmieci rocznie! Pomnóż to przez 300 milionów mieszkańców USA, a zrozumiesz, dlaczego zanieczyszczenie tworzywem sztucznym jest tak palącym problemem.
Pamiętaj, że plastikowy kalkulator odpadów bierze pod uwagę tylko podstawowe produkty - twoje zużycie tworzyw sztucznych może być znacznie wyższe, jeśli dodasz też inne produkty, np. plastikowe meble, pudełka, skrzynki, wiadra, doniczki, miski lub inne tego typu przedmioty.
Jak wygląda problem plastiku na świecie?
Szacuje się, że tylko 5-10 proc. światowego plastiku podlega recyklingowi. Ponad 30 proc. z nich trafia na wysypisko, a około jedna trzecia do oceanów. Stworzyliśmy nawet "nowy kontynent" - wielką oceaniczną plamę śmieci.
Jak długo trwa rozkład plastikowych śmieci? Naukowcy szacują, że degradacja plastiku może trwać dłużej niż 500 lat, ale w niektórych przypadkach ten czas może być krótszy:
- plastikowa torba 10-1000 lat
- torba na zakupy 10-20 lat
- styropianowy kubek - 50 lat
- plastikowy kubek jednorazowy, talerz - 400 lat
- jednorazowa pielucha - 450 lat
- plastikowa butelka - 450-500 lat
Co zrobić? Poznaj zasadę 4R
4R, czyli Odrzuć, Zmniejsz, Użyj ponownie, Odzyskaj - w angielskim oryginale Refuse, Reduce, Reuse, Recycle. 4R to zasada minimalizacji i zarządzania odpadami - to podstawa dla tych, którzy naprawdę dbają o świat, w którym żyjemy. Jak zacząć?
Odrzuć (Refuse) - powiedz NIE wszystkim jednorazowym tworzywom sztucznym, takim jak kubki do kawy, słomki, plastikowe torby, sztućce jednorazowego użytku i mieszadełka do napojów. Używasz przez sekundy lub minuty, a rozkład trwa nawet kilkaset lat.
Zredukuj (Reduce) - wybierz produkty z możliwie najmniejszą zawartością tworzyw sztucznych: owinięte w papier zamiast w opakowaniach plastikowych, kup biodegradowalne patyczki kosmetyczne zamiast plastikowych (mimo niewielkich rozmiarów są jednymi z najbardziej powszechnych śmieci zanieczyszczających oceany) i unikaj plastikowych mikrowłókien w takich rzeczach jak odzież syntetyczna.
Ponownie używaj (Reuse) - używaj plastikowych pojemników tyle razy, ile to możliwe. Zjedz lunch w pudełku wielokrotnego użytku, ponownie użyj nietoksycznej, trwałej słomki, weź ze sobą plastikową butelkę. Zmień przeznaczenie starych, plastikowych rzeczy - stwórz np. fajną doniczkę lub karmnik dla ptaków.
Odzyskaj (Recycle) - recykling tworzyw sztucznych (i innych materiałów) powinien być naszym codziennym nawykiem. Kupuj produkty wykonane z materiałów pochodzących z odzysku, wybierz produkty łatwe do recyklingu i opłucz odpady przed wrzuceniem ich do kosza, aby uniknąć zanieczyszczenia. W przeciwnym razie nie mogą być poddane recyklingowi.
