Czarne żaby z Czarnobyla. Przyspieszona ewolucja w akcji

Katastrofa w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej wydarzyła się w 1986 r. za sprawą awarii reaktora jądrowego bloku nr 4. Dziś naukowcy dzielą się ciekawymi obserwacjami na temat zwierząt żyjących w tym obszarze.

Jak donosi SciTechDaily, katastrofa czarnobylska miała duży wpływ na środowisko, a trzy dekady po tym niefortunnym wydarzeniu Czarnobyl stał się rezerwatem natury. Brak obecności człowieka sprawia, że wiele gatunków znajduje tam schronienie.

Jednym z potencjalnie ciekawszych pytań jest zastanowienie się nad tym, czy spore dawki promieniowania zaowocowały przykładami faworyzowania organizmów z mechanizmami ochronnymi przed takim promieniowaniem jonizującym?

Promieniowanie jonizujące może spełniać funkcję silnego czynnika selektywnego i sprzyjać przekazywaniu genów organizmów, które mają mechanizmy ochronne przed wspomnianym promieniowaniem. Doskonałym przykładem zjawiska przyspieszonej ewolucji okazała się być rzekotka wschodnia (hyla orientalis).

Ubarwienie skóry tych płazów jest w przeważającej mierze jasnozielone, natomiast sporadycznie można natrafić na przedstawicieli o ciemniejszym ubarwieniu. Tak jest w normalnych warunkach, lecz badania naukowców pokazały, że płazy znalezione w strefie wykluczenia cechowały się ciemniejszym zabarwieniem i częściej dało się natknąć na żaby czarne jak smoła. Demonstracja jest widoczna na zdjęciu autorstwa uczonych Germán Orizaola oraz Pablo Burraco, CC BY 4.0.

Za ciemniejszy kolor odpowiedzialna jest melanina, która chroni m.in. przed promieniowaniem ultrafioletowym. Jej ochronna rola może mieć znaczenie także w przypadku promieniowania jonizującego, np. neutralizując zjonizowane cząsteczki w komórkach.

Autorzy badania, Germán Orizaola i Pablo Burraco podkreślają, że potrzebne będą dalsze badania, jednak na ten moment są zdania, że czarne żaby są efektem wysokiego promieniowania tuż po katastrofie czarnobylskiej. Płazy o ciemniejszym zabarwieniu miały wyższe prawdopodobieństwo przetrwania w takim środowisku i to właśnie one przekazały swoje geny dalej. Wyjaśniałoby to dlaczego w obszarach narażonych na wysokie poziomy promieniowania, naukowcy znajdują więcej żab o ciemnym zabarwieniu.