Uważaj, to nie mail z ZUS‑u. To jedno z największych oszustw ostatnich lat
Obecny cyberatak, w którym oszuści podszywają się pod Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), może się okazać jednym z najbardziej rozległych i kosztowych w Polsce.
Średnio w ciągu doby cyberatakom ulega 6,5 miliona firm i osób na świecie, a straty z tym związane są gigantyczne. Jednym z najkosztowniejszych cyberataków w historii był robak internetowy „ILOVEYOU”, który spowodował straty porównywalne do obecnego rocznego PKB Mołdawii, w tym roku poważne i kosztowne ataki kierowano między innymi na największa angielską linię lotniczą.
ZUS nowym sposobem na oszustwo
Niemal co tydzień pojawiają się ostrzeżenia przed takim czy innym zagrożeniem z sieci dotyczącym polskich użytkowników komputerów. Pojawiło się nowe ostrzeżenie związane z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), pod który podszywają się hakerzy. Wysyłając fałszywą wiadomość, namawiają do potwierdzenia odebrania wiadomości "z ZUS".
To jednak oszustwo, a rzeczywistym nadawcą wiadomości nie jest ZUS, a przestępcy. Korespondencja ma na celu zainfekowanie komputera lub uzyskanie dostępu do danych wrażliwych, które zapisane są w jego pamięci. Pomimo komunikatu ZUS informującego o oszustwie i pojawiających się w mediach ostrzeżeń, z pewnością część przedsiębiorców otworzy maila i kliknie w link. Jeśli nie mają zabezpieczenia w postaci zaawansowanych programów ochronnych może ich to kosztować bardzo dużo.
- Takie fałszywe maile mogą dotrzeć do dziesiątek tysięcy komputerów – przecież korespondencja z ZUS dla każdego przedsiębiorcy jest ważna. Jeśli nawet tylko 1 proc. odbiorców otworzy załącznik to skala ataku i jego koszty mogą być ogromne. W tej chwili zbierane są dane i szacowana skala ataku, ale wykorzystanie do niego nazwy ZUS rodzi duże ryzyko powodzenia - Wojciech Gołębiowski, dyrektor zarządzający Veronym, firmy zapewniającej najnowocześniejsze i kompleksowe chmurowe cyberbezpieczeństwo w modelu subskrypcji usługi.
W rzeczywistości większość ataków hakerskich przechodzi niepostrzeżenie. Utracone lub skradzione zostają dane, zniszczone oprogramowanie, zawieszony dostęp do operacji w Internecie, a firmy płacą okup za odblokowania komputerów. Są też jednak takie zdarzenia, których nie da się przeoczyć, ich efekty są uciążliwe i trudne do zlikwidowania w skali globalnej, a koszty gigantyczne.
Najbardziej spektakularne cyberataki tego roku
- Z linii lotniczej odleciało 380 000 kart kredytowych
- Pomiędzy 22 sierpnia, a 5 września tego roku, dane osobiste i finansowe klientów rezerwujących loty przez stronę ba.com i aplikację linii lotniczej były zagrożone. Wyciek załatano dopiero po dwóch tygodniach co spowodowało gigantyczne straty. Wg linii lotniczej około 380 000 kart kredytowych mogło dostać się w ręce cyberprzestępców. Największa angielska linia lotnicza zalecała swoim klientom kontakt z bankami, które wydały ich karty.
- Kradzież danych "na telefon"
- 20 sierpnia 2018 wykryty został atak na sieć telefonii komórkowej z literą T w nazwie. Hakerzy ukradli dane osobiste 2 milionów klientów. Wyciekły imiona i nazwiska, adresy email, numery kont i inne. Przedstawicieli sieci zaprzeczyli, aby skradzione zostały dane finansowe, takie jak numery kart kredytowych i hasła, choć takie obawy również się pojawiały.
- Dane w darknecie za karę
- Z aplikacji Snapchat, która pozwala na udostępnianie zdjęć, filmików, oraz wiadomości (które znikają po pewnym czasie) skradziono dane 1.7 mln użytkowników portalu. Trafiły do tak zwanego darknetu, czyli "ukrytego internetu" - raju dla przestępców. Co ciekawe ataku dokonała grupa indyjskich hakerów w odpowiedzi na wypowiedź szefa Snapchata, na temat jego niechęci rozwijania portalu w „biednych” krajach takich jak Indie. Wprawdzie hakerzy oświadczyli, że nie mają zamiaru wykorzystać skradzionych danych w przestępczych celach, ale całe zdarzenie to dobry przykład sytuacji, kiedy nieodpowiedzialna wypowiedź szefa firmy może wywołać wielkie szkody. W Polsce Snapchata używa około 2 mln osób.
- Rzeczywiste koszty są często niemożliwe do policzenia. Trudno bowiem oszacować czas przestoju i straty wizerunkowe firm, które padły ofiarami ataku. Podobnie potencjalny zysk utracony w ten sposób. W dodatku firmy nie zawsze zgłaszają takie ataki, w wyniku części z nich wiele osób na zawsze straciło kontrolę nad swoimi komputerami i smartfonami – ich urządzenia zostały zablokowane. Z pewnością cyberochrona jest tańsza i bardziej perspektywiczna dla każdej firmy, zwłaszcza jeśli jest dostępna w formie subskrypcji takiej ochrony - Wojciech Gołębiowski z Veronym
Polska z dużym potencjałem cyberwyłudzeń
Liczba ataków na polskie firmy systematycznie rośnie. W 2017 r. była większa o 38 proc. niż rok wcześniej, a Polska została zaatakowana o 50 proc. więcej razy niż w 2016 r. W tym roku tempo może być jeszcze większe, do czego wydatnie może się przyczynić obecne działanie z wykorzystaniem marki ZUS. Pod względem bezpieczeństwa znajdujemy się na 7. miejscu w Europie.
Natomiast na światowej mapie zagrożeń cyberatakami znajdujemy się na 108. miejscu. Średnie firmy przeciętnie tracą przez cyberprzestępców około 1,5 mln zł rocznie. Według Badania Stanu Bezpieczeństwa Informacji w Polsce 2016 przeprowadzonego przez PwC, tylko 46 proc. firm w naszym kraju ma strategię i regulaminy cyfrowego bezpieczeństwa. Pozostajemy daleko w tyle za średnią światową, która wynosi aż 91 proc. Dlatego coraz częściej ataki dotyczą Polski, w szczególności przedsiębiorstw.
- Hakerzy częściej atakują firmy. Po pierwsze mają one zazwyczaj cenniejsze zasoby niż indywidualni użytkownicy, a po drugie z reguły dysponują większymi pieniędzmi, na które hakerzy polują np. żądając okupu w zamian za zaprzestanie swoich działań. Rosnąca powszechność usług internetowych to także zwiększająca się liczba okazji dla hakerów do zdobycia danych klientów i wyciągnięcia od firm ich pieniędzy. Tym bardziej więc na skuteczny atak może być narażony mały czy średniej wielkości biznes w Polsce. Z pewnością poleganie na pojedynczym zabezpieczeniu, chroniącym np. tylko przed robakami, które - jak czasem mówią użytkownicy internetu - "sprawdza się od lat" jest nieodpowiedzialne. Najlepsze zabezpieczenie daje ochrona wielopłaszczyznowa, gwarantująca bezpieczeństwo sieciowe z chmury, zapewniane poprzez zintegrowanie najlepszych technologii dostępnych na świecie - komunikujących się ze sobą i działających prewencyjnie. Taki system ma największe szanse zadziałać w przypadku różnego typu ataków. Teraz na szczęście sytuacja może się poprawiać, na rynku pojawiają się dedykowane firmom MSP wysokiej jakości zabezpieczenia, których koszt nie jest zaporowy - Wojciech Gołębiowski z Veronym.
