Tajemnica rozwiązana. Wiadomo, skąd wzięły się głazy ze Stonehenge
Stonehenge, neolityczny cud w południowej Anglii, przez stulecia skrywał przed archeologami i historykami wiele tajemnic. Jedną z nich udało się właśnie rozwiązać - skąd wzięły się strzeliste głazy z piaskowca?
01.08.2020 10:20
Badania opublikowane w Science Advances wykazało, że większość gigantycznych kamieni - znanych jako sarseny - wydaje się mieć wspólne pochodzenie. Wszystkie pochodzą najprawdopodobniej z oddalonego o 25 km West Woods - obszaru, na którym udało się dokonać wielu archeologicznych odkryć.
Naukowcy są zdania, że megality zostały przywiezione do Stonehenge mniej więcej w tym samym czasie: ok. 2500 p.n.e. Co więcej, uważają oni, że budowla została wzniesiona przez wysoce rozwinięte społeczeństwo. Zdaniem badaczy to tylko potwierdza teorię, że piaskowce pochodzą z okolicy West Woods.
Autorzy badania chcą tym samym obalić hipotezę, że sarsen, Kamień Pięty, pochodzi z bezpośredniego sąsiedztwa i został wzniesiony przez inną społeczność. Główny autor David Nash, profesor geografii fizycznej na University of Brighton i jego zespół musieli opracować nową technikę analizy sarsenów ze względu na ich ogromne rozmiary.
Najpierw użyli przenośnych promieni rentgenowskich do analizy składu chemicznego skał, co wykazało, że w 99 proc. składają się one z krzemionki. Pozostały 1 proc. to kilka innych pierwiastków.
- To pokazało nam, że większość kamieni ma wspólną chemię, co doprowadziło nas do stwierdzenia, że szukamy tutaj jednego głównego źródła - wyjaśnił Nash. Następnie zbadali dwie próbki pochodzące z rdzenia jednego z kamieni, które uzyskano podczas prac konserwatorskich w 1958 r. Próbki te zaginęły i zostały ponownie odnalezione w 2018/2019 roku.
Precyzyjna analiza chemiczna pozwoliła następnie porównać wyniki z próbkami zebranymi z innych miejsc historycznych. Dalsze badania potwierdziły, że najbardziej prawdopodobnym źródłem jest West Woods w Wiltshire. Co ciekawe, w XVII wieku angielski filozof przyrody John Aubrey również pisał o związku Stonehenge i Overton Wood (dawną nazwą West Woods).
Biorąc pod uwagę rozmiar i wagę (prawie 30 ton) poszczególnych kamieni składających się na krąg w Stonehenge, naukowcy wciąż głowią się, jak ówczesnej ludności udało się przetransportować je. Zdaniem Nasha sarseny zostały przetransportowane z West Woods, ponieważ znajdowało się najbliżej.
Z drugiej jednak strony obszar ten jest bardzo bogatym źródłem wiedzy o czasach neolitu, co świadczy o dobrze zorganizowanej społeczności zamieszkującej West Woods. Niewątpliwie zostało jeszcze wiele tajemnic do odkrycia, nie tylko tam, ale i na terenie całej Wielkiej Brytanii. Naukowcy zapewnili, że będą kontynuować badania.