Sztuczna inteligencja niczym Indiana Jones. Rozszyfrowała stare inskrypcje

Naukowiec stworzył nowatorski model sztucznej inteligencji (AI) do analizy starożytnych tekstów. Okazuje się, że AI, niemal tak, jak Indiana Jones - filmowy archeolog i poszukiwacz przygód, radzi sobie świetnie z odczytywaniem zniszczonych inskrypcji rzymskich.

Pierwszy cesarz Rzymu, Oktawian August. Jego pismo rozszyfrowałaPierwszy cesarz Rzymu, Oktawian August. Jego pismo prawdopodobnie rozszyfrowała sztuczna inteligencja
Źródło zdjęć: © Shutterstock | Cris Foto
Amanda Grzmiel

Belgijski nauczyciel Robbe Wulgaert opracował wraz z naukowcami z Google DeepMind i Uniwersytetu Oksfordzkiego narzędzie działające na nowym modelu sztucznej inteligencji, które analizuje starożytne łacińskie teksty - podaje Polska Agencja Prasowa. AI nie ma też problemu z określaniem ich czasu i miejsca powstania.

Aeneas zrekonstruował brakujące fragmenty tekstów

Wyniki projektu, w ramach którego powstało narzędzie AI o nazwie Aeneas, opisano w czasopiśmie "Nature". Aeneas, analizując bazę danych zawierającą ponad 176 tys. inskrypcji z terenów dawnego Imperium Rzymskiego, umożliwił historykom szybkie odnajdywanie podobnych tekstów i rekonstrukcję brakujących fragmentów z dużą dokładnością, nawet gdy długość brakującego tekstu jest nieznana.

Robbe Wulgaert, nauczyciel informatyki i sztucznej inteligencji w Sint-Lievenscollege w Gandawie, rozpoczął współpracę z zespołem badawczym po zapoznaniu się z modelem "Ithaca", który analizuje starożytną grekę. Jego partnerka, nauczycielka łaciny, zasugerowała stworzenie podobnego narzędzia dla łaciny, co doprowadziło do powstania Aeneasa.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Model AI testowany na znanym starożytnym tekście

Model został przetestowany na znanym łacińskim tekście "Res Gestae Divi Augusti" ("Czyny boskiego Augusta"), czyli publicznej inskrypcji wyrytej w kamieniu, która opisuje czyny pierwszego cesarza rzymskiego, Oktawiana Augusta. Autorstwo przypisywane jest samemu cesarzowi. Aeneas wskazał, że najbardziej prawdopodobnym okresem jego powstania są lata 10–20 n.e., co dostarcza nowego argumentu w debacie historycznej na temat autorstwa tekstu. Wzmacnia to hipotezę, że cesarz mógł być jego autorem lub współtwórcą, zważywszy na jego śmierć w 14 r. n.e.

Res Gestae Divi Augusti (Monumentum Ancyranum)
Res Gestae Divi Augusti (Monumentum Ancyranum) © Wikipedia

W badaniu uczestniczyło 23 historyków, którzy oceniali inskrypcje zarówno samodzielnie, jak i z pomocą AI. Współpraca z Aeneasem zwiększyła ich trafność w przypisywaniu dat i lokalizacji oraz ujawniła nowe powiązania między tekstami. W ponad 90 proc. przypadków historycy uznali sugestie AI za wartościowe.

Zespół opracował również darmową wersję edukacyjną modelu, zawierającą ćwiczenia i klucze odpowiedzi. Jak podkreśla Wulgaert, jest to odpowiedź na brak spójnego programu nauczania AI w europejskich szkołach.

Wybrane dla Ciebie

Indie będą produkować rosyjskie karabiny. Zysk i tak trafi do Putina
Indie będą produkować rosyjskie karabiny. Zysk i tak trafi do Putina
Polska zainteresowana ukraińskim sprzętem. Pokazano go podczas ćwiczeń
Polska zainteresowana ukraińskim sprzętem. Pokazano go podczas ćwiczeń
To arcydzieło. Okazuje się, że może pomóc z nauką fizyki kwantowej
To arcydzieło. Okazuje się, że może pomóc z nauką fizyki kwantowej
Kryzys amunicyjny. Rosja odczuwa braki pocisków do tego systemu
Kryzys amunicyjny. Rosja odczuwa braki pocisków do tego systemu
Legenda starożytności. Co wiadomo o Atlantydzie?
Legenda starożytności. Co wiadomo o Atlantydzie?
Biały fosfor w Ukrainie. Rosja omija zakazy, Chiny w łańcuchu dostaw
Biały fosfor w Ukrainie. Rosja omija zakazy, Chiny w łańcuchu dostaw
Wystarczy użyć śrubokrętu. Tajwański pocisk ma zasięg 900 km
Wystarczy użyć śrubokrętu. Tajwański pocisk ma zasięg 900 km
Problem z samolotami FA-50PL. Nawet 1,5 roku opóźnienia
Problem z samolotami FA-50PL. Nawet 1,5 roku opóźnienia
Chińczycy kupili sprzęt z Rosji. Może być zagrożeniem dla Tajwanu
Chińczycy kupili sprzęt z Rosji. Może być zagrożeniem dla Tajwanu
Drzewa w Amazonii są coraz większe. Naukowcy wskazali powód
Drzewa w Amazonii są coraz większe. Naukowcy wskazali powód
Nie chcą Leopardów 2. Sąsiad Polski stawia na lekkie czołgi
Nie chcą Leopardów 2. Sąsiad Polski stawia na lekkie czołgi
Ukraińscy snajperzy z nową bronią. Pomoc Amerykanów ma drugie dno
Ukraińscy snajperzy z nową bronią. Pomoc Amerykanów ma drugie dno