Sztuczna inteligencja niczym Indiana Jones. Rozszyfrowała stare inskrypcje

Naukowiec stworzył nowatorski model sztucznej inteligencji (AI) do analizy starożytnych tekstów. Okazuje się, że AI, niemal tak, jak Indiana Jones - filmowy archeolog i poszukiwacz przygód, radzi sobie świetnie z odczytywaniem zniszczonych inskrypcji rzymskich.

Pierwszy cesarz Rzymu, Oktawian August. Jego pismo rozszyfrowałaPierwszy cesarz Rzymu, Oktawian August. Jego pismo prawdopodobnie rozszyfrowała sztuczna inteligencja
Źródło zdjęć: © Shutterstock | Cris Foto
Amanda Grzmiel

Belgijski nauczyciel Robbe Wulgaert opracował wraz z naukowcami z Google DeepMind i Uniwersytetu Oksfordzkiego narzędzie działające na nowym modelu sztucznej inteligencji, które analizuje starożytne łacińskie teksty - podaje Polska Agencja Prasowa. AI nie ma też problemu z określaniem ich czasu i miejsca powstania.

Aeneas zrekonstruował brakujące fragmenty tekstów

Wyniki projektu, w ramach którego powstało narzędzie AI o nazwie Aeneas, opisano w czasopiśmie "Nature". Aeneas, analizując bazę danych zawierającą ponad 176 tys. inskrypcji z terenów dawnego Imperium Rzymskiego, umożliwił historykom szybkie odnajdywanie podobnych tekstów i rekonstrukcję brakujących fragmentów z dużą dokładnością, nawet gdy długość brakującego tekstu jest nieznana.

Robbe Wulgaert, nauczyciel informatyki i sztucznej inteligencji w Sint-Lievenscollege w Gandawie, rozpoczął współpracę z zespołem badawczym po zapoznaniu się z modelem "Ithaca", który analizuje starożytną grekę. Jego partnerka, nauczycielka łaciny, zasugerowała stworzenie podobnego narzędzia dla łaciny, co doprowadziło do powstania Aeneasa.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Model AI testowany na znanym starożytnym tekście

Model został przetestowany na znanym łacińskim tekście "Res Gestae Divi Augusti" ("Czyny boskiego Augusta"), czyli publicznej inskrypcji wyrytej w kamieniu, która opisuje czyny pierwszego cesarza rzymskiego, Oktawiana Augusta. Autorstwo przypisywane jest samemu cesarzowi. Aeneas wskazał, że najbardziej prawdopodobnym okresem jego powstania są lata 10–20 n.e., co dostarcza nowego argumentu w debacie historycznej na temat autorstwa tekstu. Wzmacnia to hipotezę, że cesarz mógł być jego autorem lub współtwórcą, zważywszy na jego śmierć w 14 r. n.e.

Res Gestae Divi Augusti (Monumentum Ancyranum)
Res Gestae Divi Augusti (Monumentum Ancyranum) © Wikipedia

W badaniu uczestniczyło 23 historyków, którzy oceniali inskrypcje zarówno samodzielnie, jak i z pomocą AI. Współpraca z Aeneasem zwiększyła ich trafność w przypisywaniu dat i lokalizacji oraz ujawniła nowe powiązania między tekstami. W ponad 90 proc. przypadków historycy uznali sugestie AI za wartościowe.

Zespół opracował również darmową wersję edukacyjną modelu, zawierającą ćwiczenia i klucze odpowiedzi. Jak podkreśla Wulgaert, jest to odpowiedź na brak spójnego programu nauczania AI w europejskich szkołach.

Wybrane dla Ciebie
Problemy rosyjskiej floty podwodnej. Od "kulejącego okrętu" do "pływającej Hiroszimy"
Problemy rosyjskiej floty podwodnej. Od "kulejącego okrętu" do "pływającej Hiroszimy"
Tajemnica posągów z Wyspy Wielkanocnej rozwiązana. Są nowe badania
Tajemnica posągów z Wyspy Wielkanocnej rozwiązana. Są nowe badania
Błędnie zdiagnozowała raka. AI myli się w 7 na 10 przypadków
Błędnie zdiagnozowała raka. AI myli się w 7 na 10 przypadków
Widowiskowy pokaz świateł z dalekiej północy. Zorza polarna znów nad Polską
Widowiskowy pokaz świateł z dalekiej północy. Zorza polarna znów nad Polską
Odkryli egipską twierdzę sprzed 3,5 tys. lat. W środku piece i ciasto
Odkryli egipską twierdzę sprzed 3,5 tys. lat. W środku piece i ciasto
Muzyka generowana przez AI zastępuje artystów. Sklepy w Belgii unikają opłat
Muzyka generowana przez AI zastępuje artystów. Sklepy w Belgii unikają opłat
Muchomory modne na Instagramie? Toksykolog: eksperymenty mogą zabić
Muchomory modne na Instagramie? Toksykolog: eksperymenty mogą zabić
Sekret rosyjskiego Su-57 poznany. Oto co pomieści w swoim wnętrzu
Sekret rosyjskiego Su-57 poznany. Oto co pomieści w swoim wnętrzu
Fascynujące odkrycie na Tytanie. To prawdziwe wyzwanie dla chemików
Fascynujące odkrycie na Tytanie. To prawdziwe wyzwanie dla chemików
Pocisk manewrujący Ragnarök pokazany. To długie ramię dla "Walkirii"
Pocisk manewrujący Ragnarök pokazany. To długie ramię dla "Walkirii"
Już kupowali z Zachodu. Nagle zwrot akcji. Wybrali myśliwiec z Chin
Już kupowali z Zachodu. Nagle zwrot akcji. Wybrali myśliwiec z Chin
Są starsze niż piramidy w Gizie. Natura stworzyła je w Alpach
Są starsze niż piramidy w Gizie. Natura stworzyła je w Alpach