Polski astronauta nadal w kwarantannie. Czy może ją przerwać?

Ostatni komunikat NASA i Axiom Space wskazuje, że misja Ax-4, w której bierze dr Sławosz Uznański-Wiśniewski, została opóźniona z powodu problemów z rosyjskim modułem Zwiezda na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). To już piąty raz, gdy start został odwołany, a astronauci cały czas pozostają zamknięci w kwarantannie.

"Dla misji Ax-4 ważne będzie to, co się wydarzy w kolejnych godzinach. Jeśli astronauci opuszczą kwarantannę, a rakieta zjedzie ze stanowiska startowego, lot Sławosza na ISS w czerwcu będzie mało prawdopodobny. To wydarzenie może opóźnić misję o kilka tygodni" - komentuje na Facebooku Karol Wójcicki, popularyzator nauki i autor kanału "Z głową w gwiazdach", który śledzi na bieżąco sytuację na Florydzie.

Cała załoga: Peggy Whitson (USA) – dowódczyni misji, Shubhanshu Shukla (Indie) – pilot misji, Tibor Kapu (Węgry) – specjalista misji oraz Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska/ESA) – specjalista misji, przez ten czas pozostaje w pełnej gotowości do startu, który może zostać ogłoszony w każdej chwili.

Astronauci w teorii mieli spędzić w obowiązkowej kwarantannie w ośrodku NASA na Florydzie 14 dni, ale praktyka pokazuje co innego - załoga pozostaje w izolacji już od 20 dni, bo rozpoczęła się ona 25 maja. Ale to nic nadzwyczajnego - jak pokazały poprzednie misje - izolacja może trwać od kilku dni do nawet kilku tygodni. To standardowa procedura NASA, by chronić zdrowie astronautów i zminimalizować ryzyko przeniesienia infekcji w kosmos, na pokład ISS.

Załoga spędza ten czas na niewielkiej przestrzeni, zbliżonej do warunków, jakie będą mieli na orbicie. Mają do dyspozycji m.in. siłownię i zamknięty ogród wokół budynku, gdzie ćwiczą i spędzają czas na świeżym powietrzu. Kwarantanna to intensywny okres pracy, z wieloma codziennymi obowiązkami i zajęciami. Podczas izolacji astronauci przechodzą ostatnie badania medyczne, powtarzają procedury misji, wykonują treningi fizyczne i psychiczne przygotowania, a także przeglądają plany lotu.

Sławosz opisywał kwarantannę jako ścisłe zamknięcie, podobne do tej znanej z pandemii COVID-19, z odseparowaniem od świata zewnętrznego. "Mamy wiele codziennych obowiązków: treningi fizyczne, badania medyczne, powtórki z operacji lotniczych, przegląd eksperymentów naukowych. Wczoraj mój dzień rozpoczął się o 5.30 i był bardzo intensywny" – podkreślił astronauta w internetowej rozmowie z PAP.

Kwarantanna obejmuje także kilkadziesiąt innych osób - są to członkowie obsługi misji: lekarze, trenerzy, kucharze, ekipa filmowa. Oni również są odizolowani od świata. Poza centrum Armstronga, izolację przechodzi także trzech astronautów rezerwowych Ax-4 (Polak nie ma ewentualnego zmiennika).

Astronauci funkcjonują już w rytmie dobowym Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, a ta pracuje w czasie standardowym UTC/GMT. Natomiast misja Ax-4 startuje z Florydy, która jest we wschodnioamerykanskiej strefie czasowej (GMT-4).

Rakieta Falcon-9 SpaceX, z kapsułą Dragon, od kilku dni czeka na stanowisku startowym LC-39A w Centrum Kosmicznym im. Kennedy'ego NASA na Florydzie. Nowa data startu komercyjnej misji Ax-4 na ISS nie jest jeszcze znana. Pierwotny termin startu wyznaczony był wstępnie na 29 maja. W rozpoczęciu misji przeszkodziły wówczas zarówno problemy techniczne, jak i przewidywana prognoza pogody. Nieoficjalne doniesienia sugerują, że start może nastąpić między 19 a 21 czerwca, jednak sytuacja jest dynamiczna i zależy od postępów w naprawach.