Testy irańskiego zestawu "Skynex". Zaprezentowano go po raz pierwszy

Zestaw powstał poprzez posadowienie na rosyjskiej ciężarówce KamAZ 6x6 modułu bojowego Samawat z dwulufowym działkiem automatycznym kal. 35 mm. Kaliber nie może być zaskoczeniem, gdyż irańscy żołnierze przyzwyczaili do używania armat przeciwlotniczych kal. 35 mm (niektórzy spekulowali, że może być to kaliber 57 mm). Kolejnym ciekawym aspektem jest to, że konstrukcja wieży wydaje się mieć wspólne cechy z systemem wieżowym czołgu Solejman-402, który wyposażono w działo główne i zdalnie sterowany moduł uzbrojenia z karabinem maszynowym, kamerę termowizyjną i czujnik meteorologiczny. Górną część czoła systemu wieżowego wzmocniono pancerzem reaktywnym SLERA (Self Limiting Explosive Reactive Armor). Ma najprawdopodobniej zapewnić wysoki poziom ochrony przeciwko amunicji kinetycznej.

W przypadku "irańskiego Skynex-a" wieża ta jest jedynie podobna do tej z czołgu Solejman-402, co oznacza, że można ją rozpoznać po kształcie, ale została pozbawiona czołgowego uzbrojenia. W jego miejsce pojawiły się wspomniane dwie armaty. Prawdopodobnie zmniejszeniu uległ też poziom ochrony balistycznej. Tak, niewiele szczegółów, ale Irańczycy nigdy nie są skorzy do podawania ich dużej liczy, pompując teksty zwykłą propagandą. Więcej natomiast wiemy o Samawacie, który jest wyprodukowanym w Iranie, w oryginale holowanym, dwulufowym systemem przeciwlotniczym.

Armaty osiągają szybkostrzelność do 1100 strz./min., zaś prędkość wylotowa pocisku jest równa 1175 m/s, co w teorii pozwala z dużą precyzją atakować szybko poruszające się cele powietrzne. Efektywny zasięg systemu wynosi około 4000 m. Posadowienie modułu bojowego na ciężarówce wojskowej daje systemowi nowe możliwości, gdyż mogą one szybciej przemieszczać się wraz z pododdziałami wojska i chronić je przed atakiem z powietrza. Dzięki możliwości szybkiej zmiany pozycji w przypadku wykrycia przez wrogie siły.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Samawat bazuje na szwajcarskim Oerlikon GDF-001, pierwotnie opracowanym przez Oerlikon Contraves (obecnie Rheinmetall Air Defence AG). System poddany został inżynierii wstecznej przez irańskich inżynierów na początku XXI wieku i zaprezentowany w 2008 r. Zaprojektowany został do zwalczania szerokiej gamy celów na małej wysokości, w tym samolotów, pocisków rakietowych i bezzałogowych statków powietrznych. Chociaż system zachowuje wiele z konstrukcji GDF-001, zawiera irańskie modyfikacje, szczególnie w zakresie kontroli ognia i integracji radarowej, odzwierciedlając wysiłki Iranu na rzecz indygenizacji technologii wojskowych.

Samawat jest wykorzystywany głównie w obronie punktowej, aby chronić infrastrukturę krytyczną, w tym bazy wojskowe, obiekty nuklearne i inne cele o strategicznym znaczeniu przed zagrożeniami z powietrza na małej wysokości. Iran początkowo pozyskał stacje radiolokacyjne GDF-001 i Fledermaus w latach 80, a następnie – jeszcze przed rewolucją – ulepszone systemy GDF-002. Po nabyciu zestawu SkyGuard wraz z radarem Iran pracował nad dostosowaniem tych technologii do lokalnie produkowanego systemu obrony powietrznej.

Warto zauważyć, że obok opisanego wyżej technicalsa w styczniu irańskie siły zbrojne przyjęły do służby system obrony powietrznej krótkiego zasięgu Azaraksz (w farsi: błyskawica). Ujawniony został opinii publicznej w lutym 2024 r., a w sierpniu miał trafić do produkcji. Składa się on z wyrzutni pocisków zamontowanej na lekkim i mobilnym pojeździe w układzie 4x4. Każdą wyrzutnię uzbrojono w cztery gotowe do odpalenia pociski przeciwlotnicze Azaraksz o zasięgu 10 km. Zabudowano też stację radiolokacyjną z anteną ze skanowaniem fazowym zapewniającą wykrywanie środków napadu powietrznego z odległości 50 km i pozwalającą na śledzenie tych obiektów w odległości 27 km. Należy jednak pamiętać, że wszystkie dane podają Irańczycy i należy podchodzić do nich z dużą ostrożnością.

Oryginalny Rheinmetall Skynex, produkowany przez Rheinmetall Italy, to system przeciwlotniczy krótkiego zasięgu (SHORAD) o modułowej architekturze, która umożliwia włączenie szerokiej gamy sensorów i efektorów w celu dopasowania do potrzeb wielu użytkowników. Rolę efektorów odgrywają dwie 35-mm armaty rewolwerowe Oerlikon Revolver Gun Mk3, które mogą strzelać amunicją programowalną. oraz radar wykrywania i śledzenia celów X-TAR3D.

Skynex po raz pierwszy publicznie zaprezentowano na paryskich targach Eurosatory 2016. Podstawowym jego elementem jest system zarządzania walką Skymaster, który można połączyć za pomocą taktycznej sieci komunikacyjnej z maksymalnie trzema radarami X-TAR3D i 12 armatami rewolwerowymi. Skynex może występować jako stacjonarny i punktowy zestaw do obrony przed środkami napadu powietrznego, ale równie dobrze może znaleźć się na kołowych transporterach opancerzonych z rodziny Piranha i Boxer, czy wojskowym samochodzie ciężarowym RMMV HX42M w układzie 6x6.

Rheinmetall Skynex dzieli cechy technologiczne z systemami MANTIS, Skyshield i Skyranger 35 firmy Rheinmetall, z których wszystkie wykorzystują szybkostrzelne działka kal. 35-mm do zwalczania dronów, pocisków i samolotów. W styczniu włoskie wojska lądowe podpisały umowę w sprawie dostawy czterech systemów obrony przeciwlotniczej Skynex. Faktycznie jednak dostarczony zostanie jeden, a Włosi będą mogli skorzystać z opcji zakupu kolejnych trzech. Konfiguracja dla Rzymu składać się będzie z modułu wykrywającego ze stacją radiolokacyjną X-TAR3D, modułu dowodzenia i kierowania ogniem C2 oraz czterech armat Revolver Gun Mk3. Dostawa pierwszego zestawu zostanie zrealizowana do drugiego kwartału 2026 r.