44 BvS 10 Beowulf dla US Army. Będą działać w Arktyce

Potrzeba taka wynika wprost z przyjętych założeń zapewnienia odpowiedniej floty pojazdów żołnierzom, którym mogłoby przyjść walczyć w Arktyce. Sytuację z taborem zdatnym do pracy w niskich temperaturach można dyplomatycznie określić jako mocno niepewną. W 2022 r. z Alaski wycofano kołowe transportery opancerzone Stryker, a wpływ na tę decyzję miały m. in. trudności w utrzymaniu ich sprawności w wymagającym arktycznym środowisku.

Temperatury spadające nawet do 50 stopni Celsjusza poniżej zera zawieszają poprzeczkę bardzo wysoko. Nie lepiej jest w okresie wiosennym i letnim. W tym czasie topniejące śnieg i lód na niektórych obszarach sprawiają, że grunty rozmiękają, utrudniając logistykę. Natomiast pojazdy dwuczłonowe z trakcją gąsienicową dobrze się sprawują w takich okolicznościach przyrody. Wszystko za sprawą małego nacisku jednostkowego na grunt i zwiększonej mobilności. Krótsze gąsienice łatwiej znajdują oparcie, co w połączeniu z możliwością niezależnego poruszania się przez każdy z członów ułatwia pokonywanie przeszkód.

Prototyp Beowulfa w ramach oceny programu CATV na początku 2022 r. na Alasce potwierdził stawiane przed nim założenia i wlał nadzieję w serca dowództwa US Army i nie tylko, że uda się znaleźć pojazd odpowiadający wygórowany oczekiwaniom. W czasie testów wziął udział w operacjach desantowych, nawigowania w terenie i działania w ekstremalnych warunkach zimowych, w tym rozruchem silnika.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Pierwszy kontrakt na te pojazdy – o wartości 278 mln dolarów – podpisano w sierpniu 2022 r. BvS10 stał się zwycięzcą programu CATV, pozostawiając w pokonanym polu konsorcjum Oshkosh Defense i ST Engineering ze zmodyfikowanym pojazdem Bronco 3. Wówczas US Army dała zielone światło na produkcję seryjną 110 pojazdów, części zamiennych oraz wsparcie logistyczne. Na podstawie tego dokumentu Amerykanie mogli skorzystać z opcji i zwiększą zamówienie do 163 sztuk. Oczekuje się, że 110 Beowulfów zostanie dostarczonych do 2029 r. (pierwsze trafiły do odbiorcy już w 2023 r.). Dla nowego zamówienia nie określono terminu dostawy.

BvS10 jest przegubowym pojazdem gąsienicowym przeznaczonym do przewozu ładunku i ludzi w obu przedziałach. Zbudowany został jako modułowa konstrukcja, aby być w miarę łatwo dostosowany do odgrywania różnych ról na polu walki. Napędzany jest silnikiem wysokoprężnym Cummins o poj. 6,7 l. i mocy 210 kW, który na lądzie rozpędza pojazd do 70 km/h. Sprzężony został z 6-biegową przekładnią automatyczną firmy Allison. Podstawowy zasięg operacyjny rzędu 400 km może być około dwuipółkrotnie zwiększony (do 1000 km).

Dzięki niskiemu naciskowi na podłoże i trakcji gąsienicowej Beowulf może płynnie przemieszczać się ze stałego podłoża na teren podmokły, aż do wody i tam pływać. Maksymalna prędkość pływania to 4 km/h. Przy masie całkowitej wynoszącej 15,5 tony w przedniej kabinie (gdzie znajduje się napęd) można przewozić do trzech ton ładunku, a w tylnej kabinie do pięciu ton. W pojeździe znajduje się miejsce dla maksymalnie 14 żołnierzy.

Pojazdy przeznaczone są do pracy w ekstremalnie niskich temperaturach (do -50°C) w głębokim śniegu. Wykorzystywane są do zadań logistycznych, patrolowych, ewakuacji medycznej (MEDEVAC) i dowodzenia. Przeznaczone są dla obrony narodowej, wsparcia władz cywilnych oraz służb poszukiwawczo-ratowniczych. Mogą być transportowane na zawiesiu pod śmigłowcami CH-47 Chinook czy UH-60 Black Hawk. W tym drugim przypadku konieczne jest rozdzielenie obu członów i transport dwoma śmigłowcami.

Beowulfy zastąpią pojazdy przegubowe M973 SUSV (Small Unit Support Vehicle) bazujące na szwedzkich wszędołazach Bandvagn Bv206 i wprowadzone do służby jeszcze w latach 80. W służbie występuje w trzech podstawowych wersjach: uniwersalnego transportera M973, stanowiska dowodzenia M1065, ambulansu M1065 i transportera z płaskim drugim członem M1067. Wykorzystywane są od ponad 40 lat i niezwykle wysłużone.

Od niemal 20 lat amerykańskie Bv 206 napędzane były 6-cylindrowymi silnikami wysokoprężnymi marki Mercedes-Benz (zamiast oryginalnie montowanej benzynowej jednostki V6 Forda) oraz dysponowały systemem przeciwpożarowym. Zmiana rodzaju napędu wynikała z doświadczeń kilku wypadków, w których przedni człon zapalił się i spłonął, stwarzając bezpośrednie zagrożenia dla życia i zdrowia żołnierzy (system przeciwpożarowy jest naturalną konsekwencją). Obecnie są to pojazdy bardzo wysłużone i nie do końca przystające do oczekiwań amerykańskich żołnierzy i dowódców.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Ocenia się, że zapotrzebowanie ze strony US Army może być większe. Należy też pamiętać, że SUSV służą też w Korpusie Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych i Gwardii Narodowej. Te formacje amerykańskich sił zbrojnych również mogą chcieć wymieniać swoje wysłużone pojazdy. Wówczas naturalnym wyborem stanie się Beowulf. Za jego wyborem stoi też uznanie, które zdobył wśród żołnierzy w Szwecji, Wielkiej Brytanii, Austrii, Francji i Holandii.

Jak na razie nie ma bardziej konkretnych informacji to tym, że amerykańskie wojska lądowe mają zapotrzebowanie na inne wersje pojazdu niż do transportu i wielozadaniowa na razie nic nie wiadomo. Warto pamiętać, że wszędołazy tego typu mogą stać się nosicielami zestawów mobilnej obrony powietrznej krótkiego zasięgu (MSHORAD). Na podstawie zamówienia z 2023 roku w latach 2024–2026 szwedzkie siły zbrojne otrzymają dwa rozwiązania zaadaptowane na opancerzonych przegubowych, które w Szwecji oznaczone są Bv410. Pierwsze zakłada montaż potrójnej wyrzutni pocisków przeciwlotniczych RBS 70 NG, drugie zaś – wyrzutni czterech pocisków IRIS-T, oznaczone Eldenhet (EldE) 98.